การพัฒนาวิธีและทดสอบความถูกต้องของวิธีวิเคราะห์ N-nitrosodimethylamine ในผลิตภัณฑ์ยาเม็ด Metformin

การพัฒนาวิธีวิเคราะห์ N-nitrosodimethylamine ในผลิตภัณฑ์ยาเม็ด Metformin

ผู้แต่ง

  • ศศิดา อยู่สุข สำนักยาและวัตถุเสพติด กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์
  • ปิยมาศ กิจชนะพานิชย์ สำนักยาและวัตถุเสพติด กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์

คำสำคัญ:

การปนเปื้อนไนโตรซามีน, N-nitrosodimethylamine, Metformin, NDMA, GC-MS

บทคัดย่อ

         nitrosamines ถูกตรวจพบปนเปื้อนในผลิตภัณฑ์ยาหลายชนิด ได้แก่ angiotensin II receptor blocker (ARB) ranitidine และ metformin มีเพียง N-nitrosodimethylamine (NDMA) ชนิดเดียวเท่านั้นที่เป็นสารปนเปื้อน nitrosamines ที่พบในยา metformin สาเหตุของการเกิดการปนเปื้อน nitrosamines ในผลิตภัณฑ์ยาอาจมาจากวัตถุดิบสารช่วยในตำรับ น้ำ ตัวทำละลาย กระบวนการผลิต และวัสดุบรรจุภัณฑ์ เนื่องจาก nitrosamines เป็นสารที่อาจก่อให้เกิดมะเร็งในมนุษย์ ดังนั้นจึงต้องมีการควบคุมปริมาณ nitrosamines ให้ไม่เกินค่า acceptance daily intake (ADI) สำหรับ ADI ของ NDMA เท่ากับ 96 นาโนกรัมต่อวัน การศึกษานี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาวิธีวิเคราะห์ด้วย gas chromatography-mass spectrometry (GC-MS) ที่มีความไวในการ ตรวจวัดปริมาณสาร NDMA ซึ่งมีปริมาณน้อยมากในผลิตภัณฑ์ยาเม็ด metformin โดยพัฒนาจากวิธีที่หน่วยงานกำ กับดูแลด้านยาของต่างประเทศเผยแพร่ การทดสอบความถูกต้องของวิธีวิเคราะห์เป็นไปตาม International Council for Harmonisation (ICH) guideline พบว่าพีคของ NDMA และ NDMA-d6 ไม่ถูกรบกวนจาก N-nitrosodiethylamine (NDEA) metformin สารช่วยในตำรับ และตัวทำละลาย ขีดจำกัดของการตรวจพบเป็น 0.8 นาโนกรัมต่อมิลลิลิตร ขณะที่ขีดจำกัดของการวัดเชิงปริมาณเท่ากับ 3 นาโนกรัมต่อมิลลิลิตร ซึ่งต่ำกว่าเกณฑ์ของ NDMA ที่ยอมให้มีได้ในผลิตภัณฑ์ยาเม็ด metformin วิธีนี้มีความเป็นเส้นตรง โดยมีค่าสัมประสิทธิ์การตัดสินใจ (R2) มากกว่า 0.999 ความแม่นแสดงด้วยค่า %recovery อยู่ในช่วง 87.4–103.4% ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐานสัมพัทธ์ของ repeatability และ intermediate precision น้อยกว่า 8% และ 11% ตามลำ ดับ ดังนั้นวิธีที่ได้พัฒนาขึ้นนี้เหมาะสมสำหรับใช้ควบคุมปริมาณ NDMA ในผลิตภัณฑ์ยาเม็ด metformin

References

U.S. Department of Health and Human Services Food and Drug Administration Center for Drug Evaluation and Research (CDER). Control of nitrosamine impurities in human drugs; Guidance for industry. [online]. 2021; [cited 2023 Apr 1]: [24 screens]. Available from: URL: https://www.fda.gov/media/141720/download.

European Medicines Agency. Nitrosamine impurities in human medicinal products. [online]. 2020; [cited 2023 Dec 1]: [90 screens]. Available from: URL: https://www.ema.europa.eu/en/documents/referral/nitrosamines-emea-h-a53-1490-assessmentreport_en.pdf.

European Medicines Agency. Nitrosamine impurities. [online]. [cited 2023 Dec 1]: [20 screens]. Available from: URL: https://www.ema.europa.eu/en/human-regulatoryoverview/post-authorisation/pharmacovigilance-post-authorisation/referral-procedures-human-medicines/nitrosamineimpurities#ema-inpage-item-13203.

Sedlo I, Kolonić T, Tomić S. Presence of nitrosamine impurities in medicinal products. Arh Hig Rada Toksikol 2021; 72(1): 1-5.

General chapter <1469> Nitrosamines impurities. In: The United States Pharmacopeia - National Formulary. Rockville, MD: United States Pharmacopeia; 2021.

European Medicines Agency. Lessons learnt from presence of N-nitrosamine impurities in sartan medicines. [online]. 2020; [cited 2023 Dec 1]: [98 screens]. Available from: URL: https://www.ema.europa.eu/en/documents/report/lessons-learnt-presence-n-nitrosamine-impurities-sartan-medicines_en.pdf.

European Medicines Agency. ICH M7(R2) Guideline on assessment and control of DNA reactive (mutagenic) impurities in pharmaceuticals to limit potential carcinogenic risk. [online]. 2023; [cited 2023 Dec 1]: [31 screens]. Available from: URL: https://www.ema.europa.eu/en/documents/scientific-guideline/ich-m7r2-guideline-assessment-andcontrol-dna-reactive-mutagenic-impuritiespharmaceuticals-limit-potential-carcinogenic-risk-step-5_en.pdf.

ประกาศคณะกรรมการพัฒนาระบบยาแห่งชาติ เรื่อง บัญชียาหลักแห่งชาติ พ.ศ. 2565. ราชกิจจานุเบกษา เล่ม 139 ตอนพิเศษ 182 ง (วันที่ 5 สิงหาคม 2565). หน้า 11.

สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา กระทรวงสาธารณสุข. ระบบค้นหาข้อมูลผลิตภัณฑ์ยา. [ออนไลน์]. [สืบค้น 1 เม.ย. 2566]. เข้าถึงได้ที่: URL: https://pertento.fda.moph.go.th/FDA_SEARCH_DRUG/SEARCH_DRUG/FRM_SEARCH_DRUG.aspx.

European Directorate for the Quality of Medicines and HealthCare. 2.5.42. N-Nitrosamines in active substances. [online]. 2020; [cited 2023 Dec 1]: [8 screens]. Available from: URL: https://www.edqm.eu/documents/52006/66284/european-pharmacopoeia-n-nitrosamines-active-substances.pdf.

U.S. Food and Drug Administration. Liquid chromatography-high resolution mass spectrometry (LC-HRMS) method for the determination of NDMA in metformin drug substance and drug product. [online]. 2020; [cited 2023 Apr 1]: [7 screens]. Available from: URL: https://www.fda.gov/media/134914/download.

Health Sciences Authority. Determination of NDMA in metformin and ranitidine products by LC-MS/MS. [online]. 2021; [cited 2023 Apr 1]: [7 screens]. Available from: URL: https://www.hsa.gov.sg/docs/default-source/announcements/safety-alerts/determinationof-ndma-in-metformin-and-ranitidine-bylcmsms_pl_hsa_2021mar01.pdf.

Health Sciences Authority. Determination of NDMA in metformin products by HRAM-GCMS. [online]. 2021; [cited 2023 Apr 1]: [6 screens]. Available from: URL: https://www.hsa.gov.sg/docs/default-source/announcements/safetyalerts/determination-of-ndma-in-metformin-by-hram-gcms_pl_hsa_2021mar01.pdf.

Swissmedic. Nitrosamines by GC-MS/MS. [online]. 2021; [cited 2023 Apr 1]: [7 screens]. Available from: URL: https://www.edqm.eu/documents/52006/71923/Ad-hoc-projects-OMCL-Network-Swissmedic.pdf/76853d6b-4c19-c054-5bb7-ee4e77232cdf?t=1628667616159.

European Medicines Agency. ICH Q2(R2) Guideline on validation of analytical procedures. [online]. 2023; [cited 2024 Jan 3]. Available from: URL: https://www.ema.europa.eu/en/documents/scientific-guideline/ich-q2r2-guideline-validation-analytical-proceduresstep-5-revision-1_en.pdf.

ทิพวรรณ นิ่งน้อย. แนวปฏิบัติการทดสอบความถูกต้องของวิธีวิเคราะห์ทางเคมีโดยห้องปฏิบัติการเดียว. นนทบุรี: กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข; 2549.

U.S. Food and Drug Administration. Guidance for industry bioanalytical method validation. [online]. 2021; [cited 2023 Dec 1]: [25 screens]. Available from: URL: https://www.moh.gov.bw/Publications/drug_regulation/Bioanalytical%20Method%20Validation%20FDA%202001.pdf.

EURACHEM / CITAC Guide CG 4. Quantifying uncertainty in analytical measurement. 3rd ed. EURACHEM; 2012.

PubChem. Compound N-nitrosodimethylamine. [online]. [cited 2023 Apr 1]: [54 screens]. Available from: URL: https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/N-Nitrosodimethylamine#section=Clinical-Laboratory-Methods.

PubChem. Compound metformin. [online]. [cited 2023 Apr 1]: [44 screens]. Available from: URL: https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/Metformin#section=Other-Experimental-Properties.

British Pharmacopoeia Commission. British pharmacopoeia 2023. Vol. 2. London: The Stationery Office; 2022. p. 249-251.

Schlingemann J, Boucley C, Hickert S, Bourasseau L, Walker M, Celdran C, et al. Avoiding N-nitrosodimethylamine formation in metformin pharmaceuticals by limiting dimethylamine and nitrite. Int J Pharm 2022; 620: 121740. (15 pages).

Downloads

เผยแพร่แล้ว

30-06-2024

ฉบับ

บท

นิพนธ์ต้นฉบับ (Original Articles)