ภาวะท้องเสียเฉียบพลันและเชื้อก่อโรคระบบทางเดินอาหารในผู้ป่วยโรคอุจจาระร่วง โรงพยาบาลรามาธิบดี

ท้องเสียเฉียบพลันและเชื้อก่อโรคระบบทางเดินอาหารในผู้ป่วย โรงพยาบาลรามาธิบดี

บทคัดย่อ

         เชื้อก่อโรคระบบทางเดินอาหารเป็นสาเหตุสําคัญของการเจ็บป่วยและเสียชีวิตทั่วโลก โดยเฉพาะโรคอุจจาระร่วงแบบเฉียบพลันซึ่งเป็นปัญหาสําคัญด้านสาธารณสุขในประเทศไทย จากการวิเคราะห์ข้อมูลผลการตรวจหาเชื้อก่อโรคอุจจาระร่วงของห้องปฏิบัติการไวรัสวิทยา ภาควิชาพยาธิวิทยา คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี ระหว่างวันที่ 1 มกราคม พ.ศ. 2558 ถึง 31 ธันวาคม พ.ศ. 2564 จําแนกตามเพศ อายุ ชนิดสิ่งส่งตรวจ และช่วงการระบาดของโรคโควิด 19 จากผู้ป่วยที่ส่งตรวจ จํานวน 1,496 ราย ตรวจพบเชื้อก่อโรคระบบทางเดินอาหาร ร้อยละ 29.41 โดยมีสาเหตุจากเชื้อแบคทีเรีย ไวรัสและปรสิต ร้อยละ 48.41, 41.36 และ 2.27 ตามลําดับ เชื้อที่พบมากที่สุด 5 อันดับแรก ได้แก่ Salmonella spp., Norovirus, Rotavirus A, Clostridium difficile และ Escherichia coli ร้อยละ 20.50, 18.96, 16.63, 12.38 และ 10.06 ช่วงก่อนการแพร่ระบาดของโรคโควิด 19 พบสัดส่วนผู้ป่วยสูงกว่าช่วงที่มีการแพร่ระบาดดังกล่าวอย่างมีนัยสําคัญทางสถิติ (p < 0.001, OR = 1.79, 95% CI: 1.38, 2.31) โดยตรวจพบเชื้อก่อโรคระบบทางเดินอาหารสูงสุดในกลุ่มเด็กวัยเรียน ร้อยละ 41.35 และมีความเสี่ยงต่อการติดเชื้อในกลุ่มเด็กวัยเรียน (p = 0.001, OR = 2.2, 95% CI = 1.39, 3.49) และเด็กวัยเตาะแตะ (p = 0.022, OR = 1.56, 95% CI = 1.07, 2.29) อย่างมีนัยสําคัญทางสถิติ ผลการศึกษานี้แสดงให้เห็นว่าการติดเชื้อก่อโรคระบบทางเดินอาหารพบมากในเด็กวัยเรียนและเด็กวัยเตาะแตะ และการตรวจพบเชื้อโรคลดลงในช่วงการแพร่ระบาดของโรคโควิด 19 ซึ่งอาจสัมพันธ์กับมาตรการป้องกันโรคที่นํามาใช้ในช่วงเวลาดังกล่าว ผลการศึกษานี้สามารถนําไปใช้ประกอบการวางแผนเพื่อเฝ้าระวังและควบคุมโรคระบบทางเดินอาหารในกลุ่มเสี่ยงได้ต่อไป