ความแม่นยำของการตรวจทางเซลล์วิทยาโดยการเจาะดูดด้วยเข็มขนาดเล็กในการวินิจฉัยก้อนที่ต่อมน้ำลาย

ผู้แต่ง

  • Jitraporn Jantabenjapat, M.D. กลุ่มงานโสต ศอ นาสิก โรงพยาบาลสมุทรสาคร

คำสำคัญ:

ต่อมน้ำลาย, การตรวจเซลล์วิทยาโดยการเจาะดูดด้วยเข็มขนาดเล็ก, ความแม่นยำ

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์: เพื่อเปรียบเทียบผลตรวจทางเซลล์วิทยาด้วยเข็มขนาดเล็ก (fine needle aspiration cytology; FNAC) กับผลตรวจทางพยาธิวิทยา (histopathology) ของก้อนที่ต่อมน้ำลายหลังได้รับการผ่าตัด วิเคราะห์ข้อมูลคำนวณหาค่าความไว ความจำเพาะ และความแม่นยำของผล FNAC ในการวินิจฉัยมะเร็งต่อมน้ำลายเพื่อนำไปสู่การวางแผนการรักษา และช่วยประเมินภาวะแทรกซ้อนหลังการผ่าตัด

วิธีการศึกษา: การศึกษาย้อนหลังผู้ป่วยที่ได้รับการผ่าตัดต่อมน้ำลาย ณ กลุ่มงานโสต ศอ นาสิก โรงพยาบาลสมุทรสาคร ตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม 2553 ถึง 30 พฤษภาคม 2560 พบมีผู้ป่วย 82 ราย เก็บข้อมูลพื้นฐานของผู้ป่วย ผลตรวจ FNAC ของต่อมน้ำลายก่อนผ่าตัด และผลตรวจทางพยาธิวิทยาหลังผ่าตัด นำข้อมูลมาวิเคราะห์คำนวณหาค่าความไว ความจำเพาะ และความแม่นยำของการทำ FNAC ในการวินิจฉัยมะเร็งต่อมน้ำลาย

ผลการศึกษา: ผล FNAC เพื่อวินิจฉัยมะเร็งต่อมน้ำลายมีความแม่นยำ ร้อยละ 95 ความไว ร้อยละ 50 ความจำเพาะ ร้อยละ 99 โอกาสที่ผู้ป่วยจะเป็นมะเร็งเมื่อผลตรวจเป็นบวกมีค่า ร้อยละ 75 และโอกาสที่ผู้ป่วยจะไม่เป็นมะเร็งเมื่อผลตรวจเป็นลบมีค่า ร้อยละ 96 เมื่อวิเคราะห์แยกตามตำแหน่งของต่อมน้ำลาย พบว่ามีความแตกต่าง โดยตำแหน่งต่อมน้ำลายหน้าหู มีความแม่นยำ ร้อยละ 93 ความไว ร้อยละ 25 และความจำเพาะ ร้อยละ 98 ส่วนตำแหน่งต่อมน้ำลายใต้ขากรรไกร มีความแม่นยำ ความไว และความจำเพาะ ร้อยละ 100 ซึ่งสูงกว่า ต่ำแหน่งต่อมน้ำลายหน้าหู เนื่องจากความแตกต่างของข้อบ่งชี้ในการทำ FNAC ขนาดและความลึกของก้อน อุบัติการณ์ของโรคที่พบและมะเร็งที่แตกต่างกันระหว่างต่อมน้ำลายทั้งสองตำแหน่ง

สรุป: ผล FNAC ต่อมน้ำลายมีความจำเพาะและความแม่นยำสูงในการวินิจฉัยมะเร็งต่อมน้ำลาย ทั้งที่ตำแหน่งต่อมน้ำลายหน้าหู และต่อมน้ำลายใต้ขากรรไกร มีประโยชน์ในการแนะนำแนวทางการรักษาให้กับผู้ป่วยช่วยวางแผนการผ่าตัดและช่วยประเมินภาวะแทรกซ้อนหลังการผ่าตัด

Author Biography

Jitraporn Jantabenjapat, M.D., กลุ่มงานโสต ศอ นาสิก โรงพยาบาลสมุทรสาคร

ว.ว. โสต นาสิก ลาริงซ์วิทยา

References

1. Khandekar MM, Kavatkar AN, Patankar SA, et al. FNAC of salivary gland lesions with histopathological correlation. Indian J Otolaryngol Head Neck Surg 2006;58:246-8.

2. Buley ID, Roskell DE. Fine-needle aspiration cytology in tumor diagnosis: uses and limitations. Clin Oncol (R Coll Radiol) 2000;12:166-71.

3. Zhang S, Bao R, Bagby J, et al. Fine needle aspiration of salivary glands: 5-year experience from a single academic center. Acta Cytol 2009;53:375-82.

4. Stewart CJ, MacKenzie K, McGarry GW, et al. Fine-needle aspiration cytology of salivary gland: a review of 341 cases. Diagn Cytopathol 2000;22:139-46.

5. Nguansangiam S, Jesdapatarakul S, Dhanarak N, et al. Accuracy of fine needle aspiration cytology of salivary gland lesions: routine diagnostic experience in Bangkok, Thailand. Asian Pac J Cancer Prev 2012;13:1583-8.

6. Ameli F, Baharoom A, Md Isa N, et al. Diagnostic challenges in fine needle aspiration cytology of salivary gland lesions. Malays J Pathol 2015;37:11-8.

7. Gupta R, Dewan D, Kumar D, et al. Fineneedle aspiration cytology (FNAC) of salivary gland lesions with histopathological correlation in a district hospital of Jammu region. Indian J Pathol Oncol 2016;3:32-7.

8. Gudmundsson JK, Ajan A, Abtahi J. The accuracy of fine-needle aspiration cytology for diagnosis of parotid gland masses: a clinicopathological study of 114 patients. J Appl Oral Sci 2016;24:561-7.

9. Bini F, Janhvi JB, Hiran KR. Reliability of Fine Needle Aspiration Cytology in salivary neoplasms: surgeon’s perspective. Amrita J Med 2014;10:23-9.

10. Hossain MA, Alam Z, Haque R, et al. Role of fine needle aspiration cytology in the preoperative diagnosis of malignancy in parotid and submandibular gland neoplasm. Bangladesh J Otorhinolaryngol 2013;19:110-8.

11. Venkateshwar P, Shalini T. Role of fine needle aspiration cytology in parotid tumours. Int J Adv Res 2015;3;1717-20.

12. Piccioni LO, Fabiano B, Gemma M, et al. Fine-needle aspiration cytology in the diagnosis of parotid lesions. Acta Otorhinolaryngol Ital 2011;31:1-4.

13. Singh Nanda KD, Mehta A, Nanda J. Fineneedle aspiration cytology: a reliable tool in the diagnosis of salivary gland lesions. J Oral Pathol Med 2012;41:106-12.

14. Qizilbash AH, Sianos J, Young JE, et al. Fine needle aspiration biopsy cytology of major salivary glands. Acta Cytol 1985;29:503-12.

15. Song IH, Song JS, Sung CO, et al. Accuracy of Core Needle Biopsy Versus Fine Needle Aspiration Cytology for Diagnosing Salivary Gland Tumors. J Pathol Transl Med 2015;49:136-43.

16. Jain R, Gupta R, Kudesia M, et al. Fine needle aspiration cytology in diagnosis of salivary gland lesions: A study with histologic comparison. Cytojournal 2013;10:5.

17. Omhare A, Singh SK, Nigam JS, et al. Cytohistopathological study of salivary gland lesions in bundelkhand region, uttar pradesh, India. Patholog Res Int 2014;2014:804265.

18. Mihashi H, Kawahara A, Kage M, et al. Comparison of preoperative fineneedle aspiration cytology diagnosis and histopathological diagnosis of salivary gland tumors. Kurume Med J 2006;53:23-7.

19. Iqbal M, Anwar K, Ihsanullah, et al. The diagnostic value of fine needle aspiration cytology in masses of the salivary glands. JPMI 2011;25:73-7.

20. Hughes JH, Volk EE, Wilbur DC, et al. Pitfalls in salivary gland fine-needle aspiration cytology: lessons from the College of American Pathologists Interlaboratory Comparison Program in Nongynecologic Cytology. Arch Pathol Lab Med 2005;129:26-31.

21. Parikh R, Mathai A, Parikh S, et al. Understanding and using sensitivity, specificity and predictive values. Indian J Ophthalmol 2008;56:45-50.

22. Laishram RS, Kumar KA, Pukhrambam GD, et al. Pattern of salivary gland tumors in Manipur, India: A 10 year study. South Asian J Cancer 2013;2:250-3.

23. Fassnacht W, Schmitz S, Weynand B, et al. Pitfalls in preoperative work-up of parotid gland tumours: 10-year series. B-ENT 2013;9:83-8.

24. Grimes DA, Schulz KF. Uses and abuses of screening tests. Lancet 2002;359:881-4.

25. Maxim LD, Niebo R, Utell MJ. Screening tests: a review with examples. Inhal Toxicol 2014;26:811-28.

26. Feinstein AJ, Alonso J, Yang SE, et al. Diagnostic Accuracy of Fine-Needle Aspiration for Parotid and Submandibular Gland Lesions. Otolaryngol Head Neck Surg 2016;155:431-6.

27. Liu CC, Jethwa AR, Khariwala SS, et al. Sensitivity, Specificity, and Posttest Probability of Parotid Fine-Needle Aspiration: A Systematic Review and Meta-analysis. Otolaryngol Head Neck Surg 2016;154:9-23.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2018-04-25