ปัจจัยที่มีผลต่อการเกิดเลือดออกในสมอง ตามหลังการให้รีคอมบิแนนท์ ทิชชู พลาสมิโนเจน แอคทีเวเตอร์ ทางหลอดเลือดดำ
บทคัดย่อ
วัตถุประสงค์: เพื่อหาปัจจัยเกี่ยวข้องที่เป็นสาเหตุของเลือดออกในสมอง ตามหลังการให้ยาละลายลิ่มเลือด rtPA ซึ่งเป็นภาวะที่พบบ่อย และอาจทำให้ผู้ป่วยเสียชีวิต
วิธีการศึกษา: ศึกษาข้อมูลย้อนหลัง โดยศึกษาผู้ป่วยที่มีหลอดเลือดอุดตันในสมองแบบเฉียบพลัน และได้รับยาละลายลิ่มเลือด rtPA ภายใน 4.5 ชั่วโมง หลังจากมีอาการ ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2553 ถึง พ.ศ. 2557 จำนวน 211 ราย โดยศึกษาข้อมูลแรกรับพื้นฐานของผู้ป่วย ผลการตรวจทางห้องปฏิบัติการ การเสียชีวิต และนำมาศึกษาเปรียบเทียบระหว่างกลุ่มที่มีเลือดออกและไม่มีเลือดออกในสมอง หลังได้รับการรักษา
ผลการศึกษา: ผู้ป่วย 211 ราย เป็นเพศชาย 118 ราย (ร้อยละ 55.9) และเพศหญิง 93 ราย (ร้อยละ 44.1) อายุเฉลี่ย 66+/-12 ปี (พิสัย 32 ถึง 92) คะแนน NIHSS (National Institutes of Health Stroke Scale) ก่อนให้ยาค่ามัธยฐาน 11 (พิสัย 1 ถึง 30) ระยะเวลาเฉลี่ยที่ผู้ป่วยมีอาการ จนถึงเวลาที่ได้รับยา 162+/-12 นาที (พิสัย 30 ถึง 239) พบว่า 39 ราย (ร้อยละ 18.5) มีเลือดออกในสมอง และ 14 ราย (ร้อยละ 35.9) เสียชีวิตตามมา ขนาดของหลอดเลือดที่อุดตันเป็นเส้นเลือดขนาดใหญ่พบผู้ป่วย 30 ราย (ร้อยละ 77) (p < 0.001) ระดับค่าเฉลี่ยความดันโลหิตหลังได้รับยาภายใน 24 ชั่วโมงแรก พบมีค่าสูงกว่าในกลุ่มที่มีเลือดออก (p < 0.05) แต่ความดันโลหิตเฉลี่ยที่แรกรับ ผลการตรวจทางห้องปฏิบัติการ NIHSS และระยะเวลาที่ได้รับยาแรกรับไม่พบว่ามีความต่างกัน
สรุป: ขนาดของเส้นเลือดที่อุดตัน และการควบคุมความดันโลหิตขณะที่ได้รับยา โดยเฉพาะภายใน 24 ชั่วโมงแรก เป็นปัจจัยสำคัญที่พบในกลุ่มที่มีเลือดออกในสมอง การควบคุมระดับความดันโลหิตให้ต่ำกว่าเกณฑ์ที่กำหนด และอย่างต่อเนื่อง อาจช่วยลดการเกิดเลือดออกในสมองตามมา
References
2. Tissue plasminogen activator for acute ischemic stroke. The National Institute of Neurological Disorders and Stroke rt-PA Stroke Study Group. N Engl J Med 1995;333(24):1581-7.
3. Jauch EC, Saver JL, Adams HP Jr, et al. Guidelines for the early management of patients with acute ischemic stroke: a guideline for healthcare professionals from the American Heart Association/American Stroke Association. Stroke 2013;44(3):870-947.
4. Hacke W, Kaste M, Fieschi C, et al. Randomised double-blind placebo-controlled trial of thrombolytic therapy with intravenous alteplase in acute ischaemic stroke (ECASS II). Second European-Australasian Acute Stroke Study Investigators. Lancet 1998;352(9136):1245-51.
5. Clark WM, Wissman S, Albers GW, et al. Recombinant tissue-type plasminogen activator (Alteplase) for ischemic stroke 3 to 5 hours after symptom onset. The ATLANTIS Study: a randomized controlled trial. Alteplase Thrombolysis for Acute Noninterventional Therapy in Ischemic Stroke. JAMA 1999;282(21):2019-26.
6. Intracerebral hemorrhage after intravenous t-PA therapy for ischemic stroke. The NINDS t-PA Stroke Study Group. Stroke 1997;28(11):2109-18.
7. ทัศนีย์ ตันติฤทธิศักดิ์, บรรณาธิการ. แนวทางการรักษาโรคหลอดเลือดสมองตีบหรืออุดตันสำหรับแพทย์. ฉบับปรับปรุงครั้งที่ 1. กรุงเทพฯ: สถาบันประสาทวิทยา; 2550.
8. Kidwell CS, Saver JL, Carneado J, et al. Predictors of hemorrhagic transformation in patients receiving intra-arterial thrombolysis. Stroke 2002;33(3):717-24.
9. Tanne D, Kasner SE, Demchuk AM, et al. Markers of increased risk of intracerebral hemorrhage after intravenous recombinant tissue plasminogen activator therapy for acute ischemic stroke in clinical practice: the Multicenter rt-PA Stroke Survey. Circulation 2002;105(14):1679-85.
10. Larrue V, von Kummer R, del Zoppo G, et al. Hemorrhagic transformation in acute ischemic stroke. Potential contributing factors in the European Cooperative Acute Stroke Study. Stroke 1997;28(5):957-60.
11. Larrue V, von Kummer R R, Müller A, et al. Risk factors for severe hemorrhagic transformation in ischemic stroke patients treated with recombinant tissue plasminogen activator : a secondary analysis of the European-Australasian Acute Stroke Study (ECASS II). Stroke 2001;32(2):438-41.
12. Qureshi AI, Ezzeddine MA, Nasar A, et al. Prevalence of elevated blood pressure in 563,704 adult patients with stroke presenting to the ED in the United States. Am J Emerg Med 2007;25(1):32-8.
13. European Stroke Organisation (ESO) Executive Committee; ESO Writing Committee. Guidelines for management of ischaemic stroke and transient ischaemic attack 2008. Cerebrovasc Dis 2008;25(5):457-507.
14. Adams HP Jr, del Zoppo G, Alberts MJ, et al. Guidelines for the early management of adults with ischemic stroke: a guideline from the American Heart Association/American Stroke Association StrokeCouncil, Clinical Cardiology Council, Cardiovascular Radiology and Intervention Council, and the Atherosclerotic Peripheral Vascular Disease and Quality of Care Outcomes in Research Interdisciplinary Working Groups: The American Academy of Neurology affirms the value of this guideline as an educational tool for neurologists. Circulation 2007;115(20): e478-e534.
15. Jauch EC, Saver JL, Adams HP Jr, et al. Guidelines for the early management of patients with acute ischemic stroke: a guideline for healthcare professionals from the American Heart Association/American Stroke Association. Stroke 2013;44(3):870-947.
16. Ahmed N, Wahlgren N, Brainin M, et al. Relationship of blood pressure, antihypertensive therapy, and outcome in ischemic stroke treated with intravenous thrombolysis: retrospective analysis from Safe Implementation of Thrombolysis in Stroke-International Stroke Thrombolysis Register (SITS-ISTR). Stroke 2009;40(7):2442-9.
17. Capes SE, Hunt D, Malmberg K, et al. Stress hyperglycemia and prognosis of stroke in nondiabetic nondiabetic and diabetic patients: a systematic overview. Stroke 2001;32:2426-32.
18. Kase CS, Furlan AJ, Wechsler LR, et al. Cerebral hemorrhage after intra-arterial thrombolysis for ischemic stroke: the PROACT II trial. Neurology 2001;57(9):1603-10.
19. Wahlgren N, Ahmed N, Eriksson N, et al. Multivariable analysis of outcome predictors and adjustment of main outcome results to baseline data profile in randomized controlled trials: Safe Implementation of Thrombolysis in Stroke-MOnitoring Study (SITS-MOST). Stroke 2008;39(12):3316-22.
20. Demchuk AM, Morgenstern LB, Krieger DW, et al. Serum glucose level and diabetes predict tissue plasminogen activator-related intracerebral hemorrhage in acute ischemic stroke. Stroke 1999;30(1):34-9.
21. Lansberg MG, Albers GW, Wijman CA. Symptomatic intracerebral hemorrhage following thrombolytic therapy for acute ischemic stroke: a review of the risk factors. Cerebrovasc Dis 2007;24(1):1–10.
22. Messé SR, Pervez MA, Smith EE, et al. Lipid profile, lipid-lowering medications, and intracerebral hemorrhage after tPA in get with the guidelines-stroke. Stroke 2013;44(5):1354-9.
Downloads
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
License
ลิขสิทธิ์บทความเป็นของผู้เขียนบทความ แต่หากผลงานของท่านได้รับการพิจารณาตีพิมพ์ลงวารสารแพทย์เขต 4-5 จะคงไว้ซึ่งสิทธิ์ในการตีพิมพ์ครั้งแรกด้วยเหตุที่บทความจะปรากฎในวารสารที่เข้าถึงได้ จึงอนุญาตให้นำบทความในวารสารไปใช้ประโยชน์ได้ในเชิงวิชาการโดยจำเป็นต้องมีการอ้างอิงถึงชื่อวารสารอย่างถูกต้อง แต่ไม่อนุญาตให้นำไปใช้ในเชิงพาณิชย์
