กรณีศึกษาผู้ป่วยโรคเรื้อนประเภทเชื้อน้อย

บทคัดย่อ

รายงานผู้ป่วยโรคเรื้อนประเภทเชื้อน้อย borderline tuberculoid (BT) leprosy ผู้ป่วยชายพม่าอายุ 40 ปี มาโรงพยาบาลด้วยอาการผื่นชาบริเวณใบหูข้างซ้ายและหลังเป็นเวลา 1 เดือน ตรวจร่างกายแรกรับรู้สึกตัวดี ตรวจผิวหนังพบ asymmetrical, multiple, discrete, well-defined, irregular, hypopigmented patches and infiltrated plaques on the left earlobe, left side of the face anterior to the left ear and right side of the back ร่วมกับตรวจพบการรับความรู้สึกลดลงบริเวณผื่นทั้งสามจุด รวมถึงบริเวณผิวหนังที่เลี้ยงด้วยเส้นประสาทที่ไปเลี้ยงใบหน้า (facial nerve) และคอ (great auricular nerve) ซีกซ้ายอีกด้วย

ผู้ป่วยได้รับการตรวจทางห้องปฏิบัติการ โดยตรวจทางจุลชีววิทยาด้วยวิธีกรีดผิวหนัง (slit skin smear) ไม่พบเชื้อโรคเรื้อน และตรวจเพิ่มเติมด้วยการตรวจทางพยาธิวิทยาจากผิวหนังบริเวณรอยโรค (skin biopsy) ผลเป็น BT leprosy จากประวัติ ตรวจร่างกายและการตรวจทางห้องปฏิบัติการ ผู้ป่วยรายนี้ได้รับการวินิจฉัยเป็น BT leprosy และได้รับการรักษาด้วยยากิน rifampicin 600 mgต่อเดือนและ dapsone 100 mgต่อวัน เป็นเวลา 6 เดือน ติดตามอาการหลังได้ยาครบ 6 เดือนพบว่า ผื่นจางลงและอาการชาลดลง หลังจากนั้นนัดตรวจติดตามทุก 6 เดือนต่ออีกเป็นเวลา 3 ปี

โรคเรื้อนปัจจุบันพบได้น้อยลง ข้อมูลล่าสุดจากกรมควบคุมโรคเรื้อนในปีพ.ศ. 2561 พบอัตราความชุกของโรคเรื้อนในประเทศไทยเพียง 0.05 รายต่อประชากร 10,000 คน การวินิจฉัยโรคเรื้อนจำเป็นต้องอาศัยการซักประวัติตรวจร่างกายทางผิวหนังและระบบประสาทอย่างละเอียด เนื่องจากหากไม่ได้รับการวินิจฉัยหรือวินิจฉัยล่าช้าอาจก่อให้เกิดความพิการอย่างถาวร และส่งผลร้ายต่อคุณภาพชีวิตของผู้ป่วย