ผลการสอนอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน เจาะเลือดปลายนิ้วเพื่อตรวจระดับน้ำตาลในเลือด โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลราษฎร์สำราญ

บทคัดย่อ

          การวิจัยแบบกึ่งทดลองกลุ่มเดียวประเมินผลก่อนและหลังการทดลอง (quasi-experimental, one group pre- and post-test design) มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลการสอนอาสาสมัครสาธารรณสุข (อสม.) เจาะเลือดปลายนิ้วเพื่อวัดระดับน้ำาตาลในเลือดของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำาบลราษฎร์สำาราญ ทำาการ ศึกษาระหว่างเดือนกันยายน-ธันวาคม 2556 กลุ่มตัวอย่างเป็น อสม.จาก 8 หมู่บ้าน จำานวน 32 คน โดยนัก วิจัยใช้วิธีการสอนแบบผู้เรียนมีส่วนร่วม การใช้สื่อวีดิทัศน์ การสอนสาธิตและสาธิตย้อนกลับการเจาะเลือด ปลายนิ้ว จากนั้นติดตามการปฏิบัติ 2 ครั้ง ช่วง 1 สัปดาห์ และ 2 สัปดาห์ เครื่องมือที่ใช้ ได้แก่ แบบทดสอบความรู้เรื่องการเจาะเลือดปลายนิ้วและแบบประเมินทักษะสำาหรับ อสม. และความเหมาะสมและความพึงพอใจของผู้รับบริการเจาะเลือด สถิติที่ใช้ ได้แก่ ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ยและส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และเปรียบเทียบค่าเฉลี่ยคะแนนความรู้และทักษะการเจาะเลือดด้วย t-test ผลการศึกษาพบว่า ค่าเฉลี่ยคะแนนความรู้หลังการสอนเจาะเลือดสูงกว่าก่อนสอนอย่างมีนัยสำาคัญทางสถิตที่ระดับ 0.01 ค่าเฉลี่ยคะแนนทักษะหลังการสอนเจาะเลือดครั้งที่ 2 สูงกว่าครั้งที่ 1 อย่างมีนัยสำาคัญทางสถิตที่ระดับ 0.01 ค่าเฉลี่ยด้านความเหมาะสมของบริการเจาะเลือดโดย อสม. อยู่ในระดับมาก (mean=4.26, SD=0.40) และความพึงพอใจของผู้รับบริการอยู่ในระดับมาก (mean=4.28, SD=0.44) แสดงให้เห็นว่าการพัฒนาทักษะการเจาะเลือดปลายนิ้วเพื่อตรวจระดับน้ำาตาลในเลือดและการแปลผลให้กับ อสม. โดยใช้วิธีการสอนดังกล่าวร่วมกับการนิเทศติดตามด้วยการให้กำาลังใจและการเสริมแรงตามช่วงเวลาที่แน่นอน สามารถเพิ่มศักยภาพให้กับ อสม. และเพิ่มการมีส่วนร่วมในการดูแลสุขภาพคนในชุมชน ซึ่งจะช่วยให้เกิดความคงทนและยั่งยืนของทักษะปฏิบัติได้