ประสิทธิผลของโปรแกรมการป้องกันการพลัดตกหกล้มของผู้สูงอายุในโรงเรียนผู้สูงอายุ ตำบลนาโป่ง อำเภอเถิน จังหวัดลำปาง

บทคัดย่อ

งานวิจัยกึ่งทดลองครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาประสิทธิผลของโปรแกรมการป้องกันการพลัดตกหกล้ม ของผู้สูงอายุในโรงเรียนผู้สูงอายุตำบลนาโป่ง อำเภอเถิน จังหวัดลำปาง กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้สูงอายุในตำบลนาโป่ง อำเภอเถิน จังหวัดลำปาง คัดเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง คัดกรองความเสี่ยงต่อภาวะหกล้มและมีภาวะเสี่ยงต่อการหกล้มจำนวน 44 คน เครื่องมือวิจัยประกอบด้วยโปรแกรมการป้องกันการพลัดตกหกล้ม และเครื่องมือที่ใช้รวบรวมข้อมูล ได้แก่ แบบสอบถามข้อมูลทั่วไป แบบประเมินความรู้ พฤติกรรม และแบบประเมินความเสี่ยงต่อการหกล้ม วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา ทดสอบความแตกต่างค่าเฉลี่ยกลุ่มตัวอย่าง 2 กลุ่มที่ไม่เป็นอิสระต่อกันด้วยสถิติ Paired sample t-test

ผลการศึกษาพบว่า กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง อายุ 60-70 ปี ร้อยละ 84.09 มีประวัติการหกล้ม ร้อยละ 43.20  โดยในรอบ 6 เดือนที่อยู่ในช่วงการประเมินเคยมีประวัติหกล้ม 2 ครั้ง ขึ้นไป ร้อยละ 34.10 ส่วนใหญ่หกล้มภายนอกบ้านเวลากลางวัน ร้อยละ 27.30 มีสาเหตุเพราะมีสิ่งของกีดขวางทางเดิน ร้อยละ 20.50 ภายหลังเข้าร่วมโปรแกรมการพลัดตกหกล้ม พบว่าความรู้และพฤติกรรมของผู้สูงอายุในรายข้อเพิ่มสูงขึ้น โดยด้านความรู้ ได้แก่ ผู้สูงอายุที่มีปัญหาในด้านการมองเห็น ด้านการทรงตัว หรือการอยู่ในบริเวณที่ที่มีแสงสว่างไม่เพียงพอมีความเสี่ยงต่อการหกล้มได้ง่าย ส่วนด้านพฤติกรรม ได้แก่ การออกกำลังกายเบาๆ เพื่อเพิ่มความแข็งแรงของกล้ามเนื้อ การเก็บอุปกรณ์ภายในบ้านอย่างเป็นระเบียบ และการระมัดตัวเมื่อต้องเดินภายในบ้านที่มีทางต่างระดับหรือที่มีความสว่างน้อยเมื่อเปรียบเทียบคะแนนเฉลี่ยความรู้ พฤติกรรม และความเสี่ยงในการป้องกันการพลัดตกหกล้มของผู้สูงอายุ พบว่าคะแนนเฉลี่ยความรู้ พฤติกรรม และความเสี่ยงต่อการหกล้มหลังเข้ารับโปรแกรมการป้องกันการพลัดตกหกล้มดีกว่าก่อนได้รับโปรแกรมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p< .001) ดังนั้นควรนำโปรแกรมการป้องกันการพลัดตกหกล้มไปใช้ในการส่งเสริมและดูแลผู้สูงอายุในโรงเรียนผู้สูงอายุและพื้นที่ใกล้เคียงต่อไป