ผลของโปรแกรมส่งเสริมความสามารถตนเองต่อพฤติกรรมการป้องกันการพลัดตกหกล้ม ของผู้สูงอายุในชุมชน จังหวัดปทุมธานี

ผู้แต่ง

  • ชไมพร จั่นจุ้ย คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยชินวัตร
  • ฐิตารีย์ ศรีหาเวช คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยชินวัตร
  • ณัฐริกา มีศรี โรงพยาบาลชลบุรี

คำสำคัญ:

ผู้สูงอายุ, โปรแกรม, ส่งเสริมความสามารถตนเอง, พฤติกรรมป้องกันการหกล้ม

บทคัดย่อ

การวิจัยกึ่งทดลองแบบสองกลุ่มวัดผลก่อนและหลังการทดลองนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมส่งเสริมความสามารถตนเองต่อพฤติกรรมการป้องกันการพลัดตกหกล้มของผู้สูงอายุในตำบลระแหง อำเภอลาดหลุมแก้ว จังหวัดปทุมธานี กลุ่มตัวอย่างคือผู้สูงอายุที่มีความเสี่ยงต่อการพลัดตกหกล้มจากการคัดกรองด้วยแบบ Timed Up and Go Test ใช้เวลามากกว่าหรือเท่ากับ 12 วินาที จำนวน 50 คน แบ่งเป็นกลุ่มทดลองและกลุ่มเปรียบเทียบ กลุ่มละ 25 คน กลุ่มทดลองได้รับโปรแกรมส่งเสริมความสามารถตนเองที่ประยุกต์ทฤษฎีการรับรู้ความสามารถตนเองของ Bandura เป็นเวลา 6 สัปดาห์ เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วย แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคล และแบบสอบถามพฤติกรรมการป้องกันการพลัดตกหกล้ม วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา Paired t-test และ Independent t-test

ผลการวิจัยพบว่า หลังการทดลอง กลุ่มทดลองมีคะแนนเฉลี่ยพฤติกรรมการป้องกันการพลัดตกหกล้มสูงกว่าก่อนทดลองก่อนการทดลอง (X=38.88, S.D.=2.71) หลังการทดลอง (X=43.76, S.D.=2.14) (95% CI=11.46-12.87) อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01 (t24=10.53, p-value<.01) และคะแนนเฉลี่ยพฤติกรรมการป้องกันการพลัดตกหกล้ม หลังการทดลองของกลุ่มทดลองสูงกว่ากลุ่มเปรียบเทียบ กลุ่มทดลอง (X=43.76, S.D.=2.14) กลุ่มเปรียบเทียบ (X=41.20, S.D.=4.54) (95% CI=11.46-12.87) อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01 (t48=2.68, p-value<.01) ดังนั้น ผู้สูงอายุที่มีความเสี่ยงต่อการพลัดตกหกล้มที่เข้าร่วมโปรแกรม มีพฤติกรรมการป้องกันการพลัดตกหกล้มสูงขึ้นกว่าก่อนเข้าร่วมโปรแกรมอย่างชัดเจน โปรแกรมนี้จึงสามารถนำไปใช้เป็นแนวทางในการส่งเสริมพฤติกรรมป้องกันการพลัดตกหกล้มในชุมชนอื่นต่อไปได้

Downloads

Download data is not yet available.

เอกสารอ้างอิง

กรมกิจการผู้สูงอายุ. (2564). การหกล้มในผู้สูงอายุ. สืบค้นจาก https://www.dop.go.th/th/know/15/548

กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. (2565). การป้องกันพลัดตกหกล้มในผู้สูงอายุ. สืบค้นจาก https://ddc.moph.go.th/dip/news.php?news=23843

กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข. (2567). ภาวะพึ่งพิงของผู้สูงอายุไทย ในอนาคตอีก 20 ปี: อนามัยพยากรณ์. สืบค้นจาก https://hfd.anamai.moph.go.th/th/news-anamai-3/229198

กองป้องกันการบาดเจ็บ กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. (2568). ข้อมูลการพลัดตกหกล้ม (W00-W19) ในผู้สูงอายุ 60 ปีขึ้นไป. สืบค้นจาก https://ddc.moph.go.th/dip/news.php?news=23567&deptcode=

คณะกรรมการพัฒนาเครื่องมือคัดกรองและประเมินสุขภาพผู้สูงอายุ กระทรวงสาธารณสุข. (2564). คู่มือคัดกรองและประเมินสุขภาพผู้สูงอายุ. กรุงเทพฯ: บริษัท ณจันตา ครีเอชั่น จำกัด.

ธนพงษ์ เทศนิยม, นิภา มหารัชพงษ์, บุญธรรม กิจปรีดาบริสุทธิ์ และศศิธร สกุลกิม. (2563). ผลของโปรแกรมการส่งเสริมความสามารถของตนเองต่อการป้องกันการหกล้มของผู้สูงอายุในอำเภออู่ทอง จังหวัดสุพรรณบุรี. วารสารกรมการแพทย์, 44(4), 90-95.

ตติยา เพ็งชัย, สุรศักดิ์ เทียบฤทธิ์ และสุมัทนา กลางคาร. (2567). ผลของโปรแกรมการส่งเสริมความสามารถของตนเองต่อพฤติกรรมการป้องกันการหกล้มของผู้สูงอายุในเขตเทศบาลเมืองศรีสะเกษ จังหวัดศรีสะเกษ. วารสารวิชาการสาธารณสุขชุมชน, 10(01), 49-60.

สำนักอนามัยผู้สูงอายุ. (2564). คู่มือป้องกันการหกล้มในผู้สูงอายุ (ยากันล้ม). สืบค้นจาก https://eh.anamai.moph.go.th/th/elderly-manual/201577

สํานักบริหารการทะเบียน กรมการปกครอง. (2568). สถิติประชากรทางการทะเบียนราษฎร (รายเดือน) ประชากรรายอายุ แยกตามเพศ จังหวัดปทุมธานี ข้อมูลเดือน มิถุนายน 2567. สืบค้นจาก https://stat.bora.dopa.go.th/stat/statnew/statMONTH/statmonth/#/displayData

Bandura, A. (1997). Self-efficacy: Towards a unifying theory of behavioral change. Psychological Review, 84, 191-215.

Burn, N., & Grove, S. K. (2005). The practice of nursing research: Conduct, critique, and utilization (5th ed.). St. Louis, MO: Elsevier Saunders.

Colin, C., Wade, D. T., Davies, S., & Home, V. (1988). The Barthel ADL Index: a reliability study. International Disability Studies, 10(9), 61-63.

Dadgari, A., Hamid, T. A., Hakim, M. N., Mousavi, S. A., Dadvar, L., Mohammadi, M., & Amerian, N. (2015). The role of self-efficacy on fear of falls and fall among elderly community dwellers in Shahroud, Iran. Nursing practice today, 2(3), 112-120.

Jitapunkul, S., et al. (1994). Activities of daily living in Thai elderly. Journal of the Medical Association of Thailand, 77(10), 555-562.

La Porta, F., et al. (2022). Standing strong: A systematic review of multifaceted fall prevention in older adults. Retrieved from: https://www.medrxiv.org/content/10.1101/2024.08.05.24311505v1.full

Oliveira, M. R., et al. (2021). Covid-19 and the impact on the physical activity level of elderly people: A systematic review. Journal of Aging and Physical Activity, 29(6), 1102-1110.

Lau, J., Koh, W. L., Ng, J. S., Khoo, A. M., & Tan, K. K. (2023). Understanding the mental health impact of COVID-19 in the elderly general population: A scoping review of global literature from the first year of the pandemic. Psychiatry research, 329, 115516. https://doi.org/10.1016/j.psychres.2023.115516

Sibley, K. M., et al. (2024). Stepping on fall prevention program reduces falls in older adults: An observational prospective study. Journal of Gerontological Nursing, 49(8), 43-50.

Soh, S. L., et al. (2021). Interventions and measurement instruments used for falls efficacy in community-dwelling older adults: A systematic review. Journal of Frailty, Sarcopenia and Falls, 7(3), 151-164.

Trongsakul, S., Lambert, R., Clark, A., Wongpakaran, N., & Cross, J. (2015). Development of the Thai version of Mini-Cog, a brief cognitive screening test. Geriatrics & Gerontology International, 15(5), 594-600.

Wangpayom, S., et al. (2023). The effect of self–efficacy enhancement program on fall prevention behaviors and physical capabilities of elderly persons in community. Naresuan Medical Journal, 17(3), 1-12.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-08-16

รูปแบบการอ้างอิง

จั่นจุ้ย . ช., ศรีหาเวช ฐ. ., & มีศรี ณ. . (2025). ผลของโปรแกรมส่งเสริมความสามารถตนเองต่อพฤติกรรมการป้องกันการพลัดตกหกล้ม ของผู้สูงอายุในชุมชน จังหวัดปทุมธานี. วารสารสาธารณสุขและสุขภาพศึกษา, 5(2), e275210. สืบค้น จาก https://he02.tci-thaijo.org/index.php/tjphe/article/view/275210

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย