ยาปฏิชีวนะที่เหมาะสมสำหรับการติดเชื้อในระบบทางเดินหายใจส่วนบท
คำสำคัญ:
ยาปฏิชีวนะ, ระบบทางเดินหายใจส่วนบนบทคัดย่อ
โรคติดเชื้อในระบบทางเดินหายใจส่วนบนพบได้บ่อย แบ่งตามตำแหน่งที่พบบ่อยเป็น pharyngitis, rhinosinusitis และ otitis media พบเชื้อก่อนโรคสำคัญ คือ เชื้อไวรัส รองลงมา คือเชื้อแบคทีเรีย การศึกษานี้เป็นการศึกษาวิจัยเชิงพรรณนาแบบไปข้างหน้าเป็นเวลา 4 เดือน ตั้งแต่วันที่ 6 กุมภาพันธ์ - 5 มิถุนายน 2547 เพื่อศึกษาชนิดของเชื้อแบคทีเรียก่อโรค และ 1แบบแผนความไวขอเชื้อต่อยาปฏิชีวนะ นำมาประยุกต์ใช้เป็นแนวทางสำหรับการให้ยาที่เหมาะสม เก็บข้อมูลจากผู้ป่วยนอก กลุ่มงานโสต ศอ นาสิก โรงพยาบาลเชียงรายประชานุเคราะห์ จำนวน 138 ราย เชื้อที่พบบ่อยในผู้ป่วย pharyngitis คือ streptococcus group A เชื้อที่พบบ่อยในผู้ป่วย acute rhinosinusitis และ otitis media คือ Streptococcus pneumoniae และ Haemophilus influenza สำหรับ chronic sinusitis และ otitis media พบได้หลายชนิดรวมทั้ง anaerobe พบว่าปัจจุบันอัตราการดื้อต่อยาปฏิชีวนะสูงขึ้น ยาปฎิชีวนะที่ได้ผลดีต่อ streptococcus group A คือ ยากลุ่ม beta-lactam สำหรับเชื้อ S.pneumoniae และ H.influenzae ดื้อต่อยาปฏิชีวนะกลุ่ม beta-lactam, erythromycin และ cotrimoxazole มากขึ้น ดังนั้นแนวทางการให้ยาปฏิชีวนะที่เหมาะสมสำหรับ pharyngitis ยังคงเป็นกลุ่ม beta-lactam ส่วนการติดเชื้อในตำแหน่งอื่นๆ ควรให้ amoxicillin ขนาดสูง หรือ amoxicillin ขนาดสูงร่วมกับ clavulanic acid, 2nd of 3rd generation cephalosporin, new macrolide, quinolone compound สำหรับ chronic sinusitis ควรให้ยา ปฏิชีวนะเช่นเดียวกับกลุ่มดังกล่าวข้างต้น แต่ควรให้ยาที่ครอบคลุม anaerobe ด้วย และสำหรับ chronic otitis media ควรให้ antibiotic ear drop
References
CappelIetty D. Microbiology of bacterial respiratory tract infections. Pediat Infect Dis J 1998;17:55-61.
Gerber MA. Antibiotic resistance: relationship to persistence of group A streptococci in the upper respiratory tract. Pediatrics 1996;97:971-5.
Abramson M, Lachenbruch PA, press BHJ, et al. Result of conserve surgery for middle ear cholesteatoma. Laryngoscope 1977;87:1281-7.
Ballenger JJ. Acute infection of the nose and face. In : Ballenger JJ, eds. Otorhinolaryngology: Head and Neck Surgery. 15th edition. Philadelphia. A Waverly, com. 1996: 125-128.
Brisno AL. Practice guilines for the diagnosis and management of group A streptococcal pharyngitis. Clin Infect Dis. 2002;35: 113-25.
Vogan JC, Bolger WE, Keyers AS. Endoscopically guided sinonasal cultures: a direct comparison with maxillary sinus aspirate cultures. Otolaryngol Head Neck Surg 2000;122:370-3.
บุญช่วย เอี่ยมโภคลาภ. การทดสอบความไวของเชื้อแบคทีเรียต่อสารต้านจุลชีพ. ใน: บุญช่วย เอี่ยมโภคลาภ. : กองโรงพยาบาลภูมิภาค, 2542.9-14.
Kurien M, Sheelan S, Jeyaseelan L. et al. Fine needle aspiration in chronic tonsillitis:reliable and valid diasnostic test. J Larygol otol 2003; 117:973-5.
Markowitz M, Gerber MA, Kaplan EL. Treatment of Streptococcal pharygotonsillitis; report of penicillins demise are premature. J Pediatr 1993;123:679-85.
Brook I. Bacteriology of acute and chronic frontal sinusitis. Acrh otolaryngol Head Neck Surg 2002:128:583-5.
Brook I. Bacteriology of acute and chronic sphenoid sinusitis. Ann Otol Rhinal Laryngol 2002;111 :1002-4.
Hamory BH, Sande MA, Sydnor A Jr. et al. Etiology and antimicrobial therapy of acute maxillary inusitis. J Infect Dis 1979; 139:197-202.
สุภาวดี ประคุณหิงสิต, มาลัย วรจิตร. การรักษาโพรงกระดูกแมกซิลลาเป็นหนองโดยการชะล้างด้วยน้ำเกลือเปรียบเทียบกับการใช้ยาปฏิชีวนะ. นามาธิบดีเวชาร 2528;8:85-90.
สุภาวดี ประคุณหิงสิต, ฉัตรชัย บุญเฉิด, สุรพล ซื่อตรง. เชื้อแบคทีเรียที่เป็นต้นเหตุในการอักเสบเฉียบพลันของโพรงอากาศข้างจมูก ณ โรงพยาบาลรามาธิบดี. รามาธิบดีเวชสาร 2536 ;16:323-9.
Wald ER, Guerra N, Byers C. Upper respiratory tract infections in young children: duration of and requency of complications.Pedriatrics 1991 ;87:129-33.
Erkan M and others: Bacteriology of chronic supperative otitis media. Ann Otol Rhinal Laryngol 1994;103:14-24.
Van Buchem FL, Dunk JHM, Van't Hof MA. Therapy of acute otitis media : my- ringotomy, antibiotic or neither? A double blind study in children. Lancet 1981 ;2:883-7.
Finegold SM, Fylnn MJ, Rose FV, et al. Bacteriologic finding associated with chronic bacterial maxillary sinusitis in adults. Clin Infect Dis 2002;35:428-33.
Brook I. Bacteriology of acute and chronic ethmoid sinusitis (abstract #D-138). In: Abstracts of the 103 General meeting of the American society for Medical Microbiology(ASM). Washington (DC): 2003.
Fung Tome JC, Huczko E, Stinkle T, et al. Antimicrobial activity of cefprozil compared with those of 13 oral cephems and 3 macrolides. Antimicrob Agent Chimother 1995;39:533-8.
Lund VJ, Kennedy DW. Staging for sinusitis. Otolaryngol Head and Neck Surg 1997:117(3):35-40.
ปทุมพิศ วิมลวัตรเวที.การเก็บวัตถุส่งตรวจหาเชื้อแบคทีเรีย. ใน: บุญช่วย เอี่ยมโภคลาภ. บรรณาธิการ.คู่มือการปฏิบัติงานแบคทีเรียสำหรับโรงพยาบาลศูนย์และโรงพยาบาลทั่วไป.กรุงเทพมหานคร: กองโรคพยาบาลภูมิภาค, 2542.9-14.
Felmingham D, Feldman C, Hryniwicz W, et al. Surveilance of resistance in bacteria causing community-acquired respiratory tract infection. Clin Microbial Infect 2002;8(suppl 2):12-12.
Thornsberry C, Sahm DF, Kelly LJ, et al. Regional trends in antimicrobial resistance surveillance among clinical isolates of Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influensae, and Moraxella catarrharis in the United States: result from the TRUST Surveillance Program, 1999-2000. Clin Infect Dis. 2002;34 (suppl 1 ):il-24.
JeJiaszewicz J, Mly narczyk G, Nlynarczyk A. Present and future problems of resistant for resistant in gram positive cocci. Infection. Infection 1998;26: 1-6.
Dominguez MA, Pal lares R. cntibiotic resistance in respiratory pathogens. Curr Opin pulm Med 1998;4: 173-9.
Brook I. Microbiology and antimicrobial manangment of sinusitis. Otolaryngol Clin N Am 2004;37:253-66.
Powel M, McVey D, Kassim MH, et al. Antimicrobial susceptibility of Steptococcus pneumoniae, Hemophilus infilenza and Moraxella (Branhamella) catarharis isolated in the
UK from sputum. J Antimicrob chemother 1991 ;28:249-59 .
Livermoor DM, Beta-lactamase inlaboratory and clinical resistance, clin Microbial Rev 1995;8:557-84.
Sahm DF, Jones ME, Hickley ML, Diakun DR, Mani SV, Thornsberry C. Resistance surveillance of Steptococcus pneumoniae, Hemophilus infilenzae and Moraxella catarharis islated in Asia and Erope 1997-1998. J Antimicrob chemother 2000;45:457-66.
Orden B, perez Trallero E, Montes M, et al. Erythromycim resistance of streptococcus pyogen in Madrid. Prediatr Infect Dis J 1998;17:470-3.
Spanger SK, Jacobs MR, Pankuch GA, et al. Susceptibility of 170 penicillin-sus ceptible and-resistant Pneucocci to six oral cephalosporins, four Quinolones, dedsacetylcefotaxime, Ro 23-9424 and RP67829. J Antimicrob Chemother 1993;31 :273-80.
JeiJaszewicz J, Mlynarczyk G, Nlynarczyk A. Current threats of antibiotic resistance in bacteria. Blok Operracyjny 1998;3-4:49-55.
Bootsma GH, Aerts PC. Posthuma G, et al. Morexella(Brahamella ) catarrhalis BRO beta-lactamase: a lipoprotein of Gramposrtive origin? Bacterial 1991 ; 181 :5090-3.
Fairbank DNF. Microbilogy, Infection and Antibiotic therapy. In: Bailey BJ , eds. Head and Neck Surgery Otolaryngology. 3rd edition. Philadelphia. A Wolter Kluwer, Com. 2001: 47-54.
Erbelding EJ, Rompalo AM. Current Concept in Antibiotic therapy. In :Commings CW, eds. Otolyngology-Head and Neck Surgery. 3rd edition. St.Louis. Mosbyyear Book, Inc. 1998: 102-7.
Clinical practice guidelines. Management of sinusitis. Pedriatics 2001 ;1 08:798-807.
Gerber MA. Antibiotic resistance: relationship to persistence of group A streptococci in the upper respiratory tract. Pediatrics 1996;97:971-5.
Abramson M, Lachenbruch PA, press BHJ, et al. Result of conserve surgery for middle ear cholesteatoma. Laryngoscope 1977;87:1281-7.
Ballenger JJ. Acute infection of the nose and face. In : Ballenger JJ, eds. Otorhinolaryngology: Head and Neck Surgery. 15th edition. Philadelphia. A Waverly, com. 1996: 125-128.
Brisno AL. Practice guilines for the diagnosis and management of group A streptococcal pharyngitis. Clin Infect Dis. 2002;35: 113-25.
Vogan JC, Bolger WE, Keyers AS. Endoscopically guided sinonasal cultures: a direct comparison with maxillary sinus aspirate cultures. Otolaryngol Head Neck Surg 2000;122:370-3.
บุญช่วย เอี่ยมโภคลาภ. การทดสอบความไวของเชื้อแบคทีเรียต่อสารต้านจุลชีพ. ใน: บุญช่วย เอี่ยมโภคลาภ. : กองโรงพยาบาลภูมิภาค, 2542.9-14.
Kurien M, Sheelan S, Jeyaseelan L. et al. Fine needle aspiration in chronic tonsillitis:reliable and valid diasnostic test. J Larygol otol 2003; 117:973-5.
Markowitz M, Gerber MA, Kaplan EL. Treatment of Streptococcal pharygotonsillitis; report of penicillins demise are premature. J Pediatr 1993;123:679-85.
Brook I. Bacteriology of acute and chronic frontal sinusitis. Acrh otolaryngol Head Neck Surg 2002:128:583-5.
Brook I. Bacteriology of acute and chronic sphenoid sinusitis. Ann Otol Rhinal Laryngol 2002;111 :1002-4.
Hamory BH, Sande MA, Sydnor A Jr. et al. Etiology and antimicrobial therapy of acute maxillary inusitis. J Infect Dis 1979; 139:197-202.
สุภาวดี ประคุณหิงสิต, มาลัย วรจิตร. การรักษาโพรงกระดูกแมกซิลลาเป็นหนองโดยการชะล้างด้วยน้ำเกลือเปรียบเทียบกับการใช้ยาปฏิชีวนะ. นามาธิบดีเวชาร 2528;8:85-90.
สุภาวดี ประคุณหิงสิต, ฉัตรชัย บุญเฉิด, สุรพล ซื่อตรง. เชื้อแบคทีเรียที่เป็นต้นเหตุในการอักเสบเฉียบพลันของโพรงอากาศข้างจมูก ณ โรงพยาบาลรามาธิบดี. รามาธิบดีเวชสาร 2536 ;16:323-9.
Wald ER, Guerra N, Byers C. Upper respiratory tract infections in young children: duration of and requency of complications.Pedriatrics 1991 ;87:129-33.
Erkan M and others: Bacteriology of chronic supperative otitis media. Ann Otol Rhinal Laryngol 1994;103:14-24.
Van Buchem FL, Dunk JHM, Van't Hof MA. Therapy of acute otitis media : my- ringotomy, antibiotic or neither? A double blind study in children. Lancet 1981 ;2:883-7.
Finegold SM, Fylnn MJ, Rose FV, et al. Bacteriologic finding associated with chronic bacterial maxillary sinusitis in adults. Clin Infect Dis 2002;35:428-33.
Brook I. Bacteriology of acute and chronic ethmoid sinusitis (abstract #D-138). In: Abstracts of the 103 General meeting of the American society for Medical Microbiology(ASM). Washington (DC): 2003.
Fung Tome JC, Huczko E, Stinkle T, et al. Antimicrobial activity of cefprozil compared with those of 13 oral cephems and 3 macrolides. Antimicrob Agent Chimother 1995;39:533-8.
Lund VJ, Kennedy DW. Staging for sinusitis. Otolaryngol Head and Neck Surg 1997:117(3):35-40.
ปทุมพิศ วิมลวัตรเวที.การเก็บวัตถุส่งตรวจหาเชื้อแบคทีเรีย. ใน: บุญช่วย เอี่ยมโภคลาภ. บรรณาธิการ.คู่มือการปฏิบัติงานแบคทีเรียสำหรับโรงพยาบาลศูนย์และโรงพยาบาลทั่วไป.กรุงเทพมหานคร: กองโรคพยาบาลภูมิภาค, 2542.9-14.
Felmingham D, Feldman C, Hryniwicz W, et al. Surveilance of resistance in bacteria causing community-acquired respiratory tract infection. Clin Microbial Infect 2002;8(suppl 2):12-12.
Thornsberry C, Sahm DF, Kelly LJ, et al. Regional trends in antimicrobial resistance surveillance among clinical isolates of Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influensae, and Moraxella catarrharis in the United States: result from the TRUST Surveillance Program, 1999-2000. Clin Infect Dis. 2002;34 (suppl 1 ):il-24.
JeJiaszewicz J, Mly narczyk G, Nlynarczyk A. Present and future problems of resistant for resistant in gram positive cocci. Infection. Infection 1998;26: 1-6.
Dominguez MA, Pal lares R. cntibiotic resistance in respiratory pathogens. Curr Opin pulm Med 1998;4: 173-9.
Brook I. Microbiology and antimicrobial manangment of sinusitis. Otolaryngol Clin N Am 2004;37:253-66.
Powel M, McVey D, Kassim MH, et al. Antimicrobial susceptibility of Steptococcus pneumoniae, Hemophilus infilenza and Moraxella (Branhamella) catarharis isolated in the
UK from sputum. J Antimicrob chemother 1991 ;28:249-59 .
Livermoor DM, Beta-lactamase inlaboratory and clinical resistance, clin Microbial Rev 1995;8:557-84.
Sahm DF, Jones ME, Hickley ML, Diakun DR, Mani SV, Thornsberry C. Resistance surveillance of Steptococcus pneumoniae, Hemophilus infilenzae and Moraxella catarharis islated in Asia and Erope 1997-1998. J Antimicrob chemother 2000;45:457-66.
Orden B, perez Trallero E, Montes M, et al. Erythromycim resistance of streptococcus pyogen in Madrid. Prediatr Infect Dis J 1998;17:470-3.
Spanger SK, Jacobs MR, Pankuch GA, et al. Susceptibility of 170 penicillin-sus ceptible and-resistant Pneucocci to six oral cephalosporins, four Quinolones, dedsacetylcefotaxime, Ro 23-9424 and RP67829. J Antimicrob Chemother 1993;31 :273-80.
JeiJaszewicz J, Mlynarczyk G, Nlynarczyk A. Current threats of antibiotic resistance in bacteria. Blok Operracyjny 1998;3-4:49-55.
Bootsma GH, Aerts PC. Posthuma G, et al. Morexella(Brahamella ) catarrhalis BRO beta-lactamase: a lipoprotein of Gramposrtive origin? Bacterial 1991 ; 181 :5090-3.
Fairbank DNF. Microbilogy, Infection and Antibiotic therapy. In: Bailey BJ , eds. Head and Neck Surgery Otolaryngology. 3rd edition. Philadelphia. A Wolter Kluwer, Com. 2001: 47-54.
Erbelding EJ, Rompalo AM. Current Concept in Antibiotic therapy. In :Commings CW, eds. Otolyngology-Head and Neck Surgery. 3rd edition. St.Louis. Mosbyyear Book, Inc. 1998: 102-7.
Clinical practice guidelines. Management of sinusitis. Pedriatics 2001 ;1 08:798-807.
Downloads
เผยแพร่แล้ว
2019-08-09
ฉบับ
บท
บทความวิชาการทั่วไป
