ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับภาวะซึมเศร้าในนักศึกษามหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม

บทคัดย่อ

          วัตถุประสงค์ : เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ต่อภาวะซึมเศร้า ความชุก และระดับของภาวะซึมเศร้า ในนักศึกษามหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม

          รูปแบบและวิธีวิจัย : เป็นการวิจัยเชิงพรรณนาแบบภาคตัดขวาง (Cross-sectional study design ) ในนักศึกษามหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม ชั้นปีที่ 1 ปีการศึกษา 2563 จำนวน 332 คน เครื่องมือวิจัยประกอบด้วย 3 ส่วน ได้แก่ แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคล แบบประเมินภาวะซึมเศร้าในวัยรุ่น (Thai version of The Patient Health Questionnaire for Adolescents: PHQ-A) แบบสอบถามวัดความภาคภูมิใจในตนเองของโรเซนเบิร์ก ฉบับภาษาไทย (Thai version of Rosenberg Self Esteem Scale – Revised version) วิเคราะห์หาความชุกและระดับของภาวะซึมเศร้าด้วยสถิติเชิงพรรณนา วิเคราะห์ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับภาวะซึมเศร้าโดยวิธี Pearson Chi square

          ผลการศึกษา : กลุ่มตัวอย่างมีภาวะซึมเศร้าคิดเป็น ร้อยละ 36.4   ส่วนใหญ่มีภาวะซึมเศร้าเล็กน้อยคิดเป็น ร้อยละ 28.3  ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับภาวะซึมเศร้า ได้แก่ ความไม่เพียงพอของรายจ่าย (OR = 2.05, 95% CI =1.22-3.44) สมาชิกในครอบครัวมีภาวะซึมเศร้า (OR = 6.47, 95% CI =1.77-23.68) บิดามีการศึกษาระดับปริญญาตรีขึ้นไป (p < 0.001) มารดามีการศึกษาระดับปริญญาตรีขึ้นไป (p  = 0.002) บิดามีอาชีพรับราชการ (p  = 0.035)   ส่วนใหญ่มีความภาคภูมิใจในตนเองระดับสูงคิดเป็น ร้อยละ 57 และเมื่อนำมาวิเคราะห์หาค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ของเพียร์สัน พบว่ามีความสัมพันธ์ทางลบกับภาวะซึมเศร้า ( r = -0.406 ; p < 0.001)

          สรุปผลการศึกษา : ความชุกของภาวะซึมเศร้านักศึกษาอยู่ในระดับสูง มีหลายปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ โดยเฉพาะอย่างยิ่งคือการมีความภาคภูมิใจในตนเอง หน่วยงานที่เกี่ยวข้องควรมีการเฝ้าระวัง คัดกรอง วางแผนเพื่อดูแลและจัดการกับปัจจัยที่สามารถควบคุมได้ รวมไปถึงการเลือกใช้กลยุทธ์ในการดำเนินการเพื่อส่งเสริมและป้องกันภาวะซึมเศร้าให้ชัดเจนเป็นรูปธรรมและมีประสิทธิภาพ