การพัฒนารูปแบบการบริหารจัดการเชิงยุทธศาสตร์ของกองทุนหลักประกันสุขภาพ เทศบาลตำบลหนองผือ อำเภอเขมราฐ จังหวัดอุบลราชธานี

บทคัดย่อ

                   กองทุนหลักประกันสุขภาพเป็นการกระจายอำนาจด้านสุขภาพสู่ท้องถิ่น มุ่งเน้นกระบวนการการมีส่วนร่วมและสร้างกระบวนการเรียนรู้ร่วมกันของชุมชน ซึ่งกองทุนหลักประกันสุขภาพเทศบาลตำบลหนองผือ มีการดำเนินงานตามรูปแบบ 3 ก. คือ กรรมการ การบริหารจัดการ และ กองทุน มีผลการดำเนินงานอยู่ในระดับ A ซึ่งยังไม่ผ่านเกณฑ์ A⁺ มีสาเหตุมาจาก 2 ปัจจัยหลัก คือ บุคลากรและการบริหารจัดการ การวิจัยครั้งนี้เป็นวิจัยเชิงปฏิบัติการ (Action Research) มีความมุ่งหมาย เพื่อพัฒนารูปแบบการบริหารจัดการของกองทุนหลักประกันสุขภาพเทศบาลตำบลหนองผือ อำเภอเขมราฐ จังหวัดอุบลราชธานี โดยมีผู้ร่วมกระบวนการวิจัยประกอบด้วยคณะกรรมการ บริหารกองทุน คณะอนุกรรมการกองทุน และแกนนำสุขภาพ จำนวน 47 คน ซึ่งทำการคัดเลือกแบบเฉพาะเจาะจง และมีกลุ่มตัวอย่าง คือ ประชาชน จำนวน 229 คน ทำการคัดเลือกแบบสะดวก ดำเนินการเก็บรวบรวมข้อมูลเชิงปริมาณโดยใช้แบบสัมภาษณ์ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ส่วนข้อมูลเชิงคุณภาพนั้นใช้การถอดบทเรียนและการวิเคราะห์เชิงเนื้อหา

                  ผลการวิจัย พบว่า เกิดรูปแบบการบริหารจัดการกองทุนที่เรียกว่า NONGPHUE โมเดล โดยมีกระบวนการ พัฒนารูปแบบการบริหารจัดการ สรุปเป็น 7 ขั้นตอน ได้แก่ 1) การเตรียมคณะทำงานวิจัย 2) การประสานหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง 3) การศึกษาข้อมูลพื้นฐาน 4) การประชุมจัดทำแผนปฏิบัติการ 5) การปฏิบัติตามแผนปฏิบัติการ 6) การติดตามตรวจสอบประเมินการดำเนินงาน 7) การสรุปผลการดำเนินงาน ซึ่งส่งผลให้กองทุนหลักประกันสุขภาพเทศบาลตำบลหนองผือ มีการบริหารจัดการที่มีประสิทธิภาพ ผ่านเกณฑ์ A+ ภายใต้การมีส่วนร่วมของภาคีเครือข่าย องค์กรในชุมชนและชุมชน ผู้นำมีความรู้ความเข้าใจและให้ความสำคัญกับการดำเนินงาน แก้ไขปัญหาเป็นขั้นตอนทั้งระบบ โดยเน้นหลักการร่วมคิด ร่วมทำ ร่วมรับผลประโยชน์ ร่วมตรวจสอบประเมินผล โดยสรุป ปัจจัยแห่งความสำเร็จ   คือ ความสามารถของผู้นำที่มีความเข้าใจสภาพ การมีส่วนร่วมของภาคีเครือข่ายองค์กรในชุมชนและชุมชนในทุกขั้นตอน รวมทั้งมีการแก้ไขปัญหาแบบองค์รวม ของผู้เกี่ยวข้องในพื้นที่ร่วมกัน