ค่าความไวและค่าความจำเพาะของ Serum prostate Specific antigen เมื่อเทียบกับการตรวจทางศัลยพยาธิวิทยาในมะเร็งต่อมลูกหมากในโรงพยาบาลอุดรธานี

บทคัดย่อ

ภูมิหลัง : มะเร็งต่อมลูกหมากพบมากเป็นอันดับสองของมะเร็งในเพศชายของประชากรโลก ในชายไทยพบว่าเป็นมะเร็งอันดับสี่ที่พบได้บ่อยปัจจุบันมีการศึกษาถึง sensitivity, specificity ของ Serum PSA ใน Prostate cancer อย่างกว้างขวางในต่างประเทศ แต่การศึกษาในโรงพยาบาลอุดรธานียังมีอย่างจำกัด การศกษานี้จึงศึกษาในโรงพยาบาลอุดรธานี

วิธีการและวัสดุ : ศึกษาวิจัยเชิงวิเคราะห์ (Analytic study by retrospective data collection) โดยการทบทวนข้อมูลผู้ป่วยจากเวชระเบียนผู้ป่วยและรายงานผลการตรวจทางพยาธิวิทยาในผู้ป่วย 98 ราย

ผลการศึกษา : ผู้ป่วยที่เข้าตามเกณฑ์การคัดเข้างานวิจัยรวม 98 ราย มีอายุตั้งแต่ 50 ถึง 84 ปี อายุ
เฉลี่ย 70.67 +/- 7.48 ปี  ระดับค่า PSA มีค่าเฉลี่ย 100.90 +/- 417.05 (พิสัย 0.0080-3770) ผู้ป่วยทุกรายได้รับการตรวจ DRE และการตรวจทางพยาวิทยา ค่า Gleason score ตั้งแต่ 6 ถึง 10 เฉลี่ย 7.94 +/- 1.04 และพบ Gleason score มากกว่า 8 จำนวน 20 ราย เมื่อพิจารณาการตรวจ DRE ที่พบลักษณะผิดปกติประกอบค่า PSA ที่ cutoff point ต่าง ๆ กันพบว่า ค่า sensitivity อยู่ระหว่าง 97.37% - 100% ค่า specificity อยู่ระหว่าง 31.67%- 80.00% ค่า PPV อยู่ระหว่าง 1.46-4.87 ค่า NPV อยู่ระหว่าง 0.00-0.03 ค่า positive likelihood ratio อยู่ระหว่าง 48.10%-76.00% ค่า negative likelihood ratio อยู่ระหว่าง 97.96%-100.00% ค่า accuracy อยู่ระหว่าง 58.16%-87.76%

วิจารณ์และสรุป : เมื่อใช้การตรวจ DRE คู่กับค่า PSA ว่า sensitivity สูงมาก และเมื่อใช้ค่า cutoff point ที่สูงขึ้นค่าความสามารถในการวินิจฉัยดีขึ้นอย่างมากเมื่อเทียบกับการใช้เพียงค่า PSA อย่างเดียว ซึ่งเป็นข้อบ่งชี้ว่าการตรวจร่างกายผู้ป่วยเมื่อใช้คู่กับการตรวจทางห้องปฏิบัติการมีความสำคัญมากและจำเป็นต้องทำในผู้ป่วยทุกราย