อัตราตายและปัจจัยเสี่ยงที่มีผลต่อการเสียชีวิตของผู้ป่วยที่ได้รับบาดเจ็บในช่องท้องแบบไม่มีแผลทะลุ ในโรงพยาบาลมุกดาหาร

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์ : เพื่อศึกษาอัตราตายและปัจจัยเสี่ยงที่มีผลต่อการเสียชีวิตของผู้ป่วยที่ได้รับการบาดเจ็บในช่องท้องแบบไม่มีแผลทะลุ ในโรงพยาบาลมุกดาหาร

วิธีการศึกษา : การศึกษานี้เป็นการศึกษาย้อนหลังเชิงพรรณนา (Retrospective descriptive study) ประชากรที่ใช้ศึกษา คือ กลุ่มผู้ป่วยที่ได้รับอุบัติเหตุในช่องท้องแบบไม่มีแผลทะลุ ถูกนำส่งมายังห้องฉุกเฉิน และมีชีวิตรอดได้เข้ารับการรักษาต่อในโรงพยาบาลมุกดาหาร ตั้งแต่ 1 มกราคม 2563 ถึง 30 กันยายน 2566 คำนวณขนาดตัวอย่างโดยใช้สูตรประมาณค่าสัดส่วนประชากรกลุ่มเดียวได้จำนวน 104 ราย รวบรวมข้อมูลจากแฟ้มเวชระเบียน วิเคราะห์โดยใช้สถิติเชิงพรรณนา และสถิติเชิงอนุมาน ได้แก่ Chi-square test, Independent t-test และ Mann-Whitney U test และใช้สถิติการถดถอยโลจิสติก

ผลการศึกษา : ผู้ป่วยที่ได้รับอุบัติเหตุในช่องท้องแบบไม่มีแผลทะลุ จำนวน 104 ราย อัตราการเสียชีวิต
ร้อยละ 5.8 (6 ราย) โดยส่วนใหญ่อายุเฉลี่ยน้อยกว่า 34 ปี อุบัติเหตุส่วนใหญ่เกิดจากการขับขี่รถจักรยานยนต์ ระบบการบาดเจ็บร่วมที่พบมากที่สุดคือกระดูกรยางค์หัก ส่วนอวัยวะในช่องท้องที่ได้รับบาดเจ็บมากที่สุดคือตับ เมื่อวิเคราะห์รายตัวแปรพบปัจจัยที่มีผลต่อการเสียชีวิตของผู้ป่วยที่ได้รับบาดเจ็บในช่องท้องแบบไม่มีแผลทะลุ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 ได้แก่ การใส่ท่อช่วยหายใจตั้งแต่แรกรับ (OR=8.80, 95%CI=1.56-49.58, p =0.014), คะแนนการรู้สึกตัว (GCS score) (OR=0.69, 95%CI=0.54-0.88,
p =0.003), ภาวะแทรกซ้อน (OR=37.20, 95%CI=5.45-254.02, p <0.001) และค่าไบคาร์บอเนตในเลือด
(-HCO₃) (OR=0.70, 95%CI=0.53-0.91, p =0.008) อย่างไรก็ตามเมื่อวิเคราะห์หลายตัวแปรโดยใช้ Multiple logistic regression พบว่า ไม่มีตัวแปรที่มีผลต่อการเสียชีวิตของผู้ป่วยที่ได้รับบาดเจ็บในช่องท้องแบบไม่มีแผลทะลุอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05

สรุปผลการศึกษา : อัตราการเสียชีวิตของผู้ป่วยที่ได้รับบาดเจ็บในช่องท้องแบบไม่มีแผลทะลุเท่ากับร้อยละ 5.8 แต่อย่างไรก็ตามเมื่อวิเคราะห์หาปัจจัยร่วมหลายตัวแปร ยังไม่พบปัจจัยที่มีผลต่อการเสียชีวิตของผู้บาดเจ็บในช่องท้องแบบไม่มีแผลทะลุ ควรทำการศึกษาเพิ่มเติมในจำนวนประชากรที่มากขึ้น