การเกิดปฎิกิริยาระหว่างยากับยา (Drug-Drug Interactions :DDIs) ในงานบริการผู้ป่วยนอกโรงพยาบาลบรบือ

ผู้แต่ง

  • สุวรรณี บุณยภัทรากุล

คำสำคัญ:

ปฎิกิริยาระหว่างยากับยา, งานบริการผู้ป่วยนอก

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์เพื่อศึกษาอุบัติการณ์ในการเกิดปฎิกิริยาระหว่างยากับยาและเพื่อประเมินการตอบรับและแก้ไขของแพทย์ โดยได้เก็บข้อมูลจากแผนกบริการผู้ป่วยนอกในช่วงเวลาราชการ ระหว่าง เดือน มีนาคม –เมษายน 2557 โดยใช้โปรแกรม DRUG INTERACTION FACTS ON DISC FOR WINDOW–JANUARY 1999 EDITION     และเอกสารอ้างอิงจาก Drug  Interaction Analysis and Management 2007 และ Drug Interaction Fact 2008  มีเภสัชกรเป็นผู้ประเมินเมื่อมียาในใบสั่งยามากกว่า 2 รายการขึ้นไปต่อหนึ่งใบสั่งยา

ผลจากการศึกษาพบว่าใบสั่งยาจำนวน  9,976 ใบ อุบัติการณ์ที่เกิดปฎิกิริยาระหว่างยากับยาถึง 1,021 ใบสั่งยา    คิดเป็น 10.23 % และมีการสั่งยาที่มีปฎิกิริยาระหว่างยากับยาจำนวน 2,841 ครั้ง จำนวนใบสั่งยาเมื่อแยกตามระดับความรุนแรงที่เกิดปฎิกิริยาระหว่างยากับยาแบบมีนัยสำคัญระดับ1 คือ 6.57% (185/2841) นัยสำคัญระดับ 2 คือ 36.85% (1037/2841)  และ 11.16% (314/2841)  13.36% (376/2841), 32.05% (902/2841) เป็นนัยสำคัญระดับ 3,4,5  ตามลำดับ เมื่อมีการขอคำปรึกษาจากแพทย์ จากการพบปัญหาการเกิดปฎิกิริยาระหว่างยากับยา แบบมีนัยสำคัญระดับ 1 จำนวน185 ใบ มีการตอบรับและแก้ไขจากแพทย์ จำนวน 98 ใบสั่งยา (52.97%)

สรุปผลจากการศึกษานี้ สามารถนำไปปรับปรุงพัฒนางานเฝ้าระวังความปลอดภัยด้านยา ร่วมกับทีมสุขภาพโดยพัฒนารูปแบบการเฝ้าระวังการสั่งจ่ายยาในคู่ยาที่อาจจะเกิดปฏิกิริยาระหว่างยา ซึ่งอาจจะทำให้เกิดอันตรายต่อผู้ป่วย ในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพประจำตำบล เพื่อให้การเกิดอันตรายจากการเกิดปฏิกิริยาระหว่างยาน้อยที่สุด ซึ่งสิ่งเหล่านี้จะทำให้ผู้ป่วยได้รับความปลอดภัยจากการได้รับยา  และนำไปสู่การได้รับประโยชน์สูงสุดจากการใช้ยาของผู้ป่วย

เอกสารอ้างอิง

สุวัฒนา จุฬาวัฒนทล. ปฏิกิริยาระหว่างยา. ใน: เฉลิมศรี ภุมมางกูร, กฤตติกา ตัญญะแสนสุข, บรรณาธิการ. โอสถกรรมศาสตร์. กรุงเทพฯ: นิวมิตรไทยการพิมพ์ (1996) จำกัด, 2543: 204.

Kelly WN, Marcellino K. Potential risks and prevention, part 3: Drug-induced threats to life. AM J Health-Syst Pharm 2001; 58: 1399-405.

Leape LL, Bates DW, Cullen DJ, Cooper J, Demonaco HJ, Gallivan T, et al. Systems analysis of adverse drug events. ADE Prevention Study Group. JAMA 1995;274(1):35–43.

Raschetti R, Morgutti M, Menniti-Ippolito F, Belisari A, Rossignoli A, Longhini P, et al. Suspected adverse drug events requiring emergency department visits or hospital admissions. Eur J Clin Pharmacol 1999;54(12):959–963.

Van Dijk KN, Devries CS, Van Den Berg PB, Brouwers RBJ, De Jong-Van Den Berg LTW. Occurrence of potential drug-drug interactions in nursing home residents. Inter J Pharm Prac 2001; 9: 45-52.

Doucet J, Jego A, Noel D et al. Preventable and non-preventable risk factors for adverse drug events related to hospital admissions in the elderly: A prospective study. Clinical Drug Invest 2002; 22: 385-92.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-02-27

รูปแบบการอ้างอิง

บุณยภัทรากุล ส. . . . (2025). การเกิดปฎิกิริยาระหว่างยากับยา (Drug-Drug Interactions :DDIs) ในงานบริการผู้ป่วยนอกโรงพยาบาลบรบือ. วารสารโรงพยาบาลมหาสารคาม, 11(3), 138–145. สืบค้น จาก https://he02.tci-thaijo.org/index.php/MKHJ/article/view/273908

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย