การพัฒนารูปแบบการบริการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกในสตรีกลุ่มเสี่ยง โดยการมีส่วนร่วมของเครือข่ายสุขภาพ ตำบลเชียงเพ็ง อำเภอป่าติ้ว จังหวัดยโสธร

บทคัดย่อ

โรคมะเร็งปากมดลูกเป็นปัญหาสุขภาพที่มีแนวโน้มสูงขึ้นสามารถป้องกันได้ด้วยวิธีการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูก การส่งเสริมให้สตรีกลุ่มเสี่ยงเข้ารับการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกเพิ่มขึ้นจำเป็นต้องมีกระบวนการจัดการที่ดี  การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงปฏิบัติการ(Action Research)ซึ่งมีวัตถุประสงค์   เพื่อศึกษาการพัฒนารูปแบบการบริการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกในสตรีกลุ่มเสี่ยง ในพื้นที่ตำบลเชียงเพ็ง อำเภอป่าติ้ว จังหวัดยโสธร   กลุ่มเป้าหมายในการศึกษาครั้งนี้คือ  ผู้นำชุมชนและผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย  จำนวน 55 คน โดยประยุกต์ใช้เทคโนโลยี(TOP) กับกระบวนการวางแผนแบบมีส่วนร่วม (AIC)  ใช้แบบสัมภาษณ์เชิงลึก เพื่อเก็บข้อมูลพร้อมกับวิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณ และเชิงคุณภาพ

ผลการวิจัยพบว่า ผลการพัฒนารูปแบบการบริการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกในสตรีกลุ่มเสี่ยง ทำให้ได้รูปแบบการดำเนินงานที่มีองค์ประกอบสำคัญ 4 ประการ ประกอบด้วย 1) พัฒนาแกนนำและเครือข่ายในการดำเนินงาน (Network) 2) สร้างการรับรู้แก่ สตรีกลุ่มเสี่ยง(Awareness) 3) แรงสนับสนุนทางสังคมจากครอบครัวและชุมชน (Community Support) 4) การบริการเชิงรุกโดยเครือข่ายสุขภาพ (Offensive Care ) หรือ NOCA Model ซึ่งส่งผลให้แกนนำมีความรู้ มีส่วนร่วมในกิจกรรมการดำเนินงานเฝ้าระวัง ป้องกันมะเร็งปากมดลูกในชุมชนดีขึ้น สตรีกลุ่มเสี่ยงมีแนวโน้มในการเข้ารับบริการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกครอบคลุมเพิ่มขึ้น

โดยสรุป ปัจจัยแห่งความสำเร็จของการพัฒนารูปแบบการบริการ ตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูก เครือข่ายสุขภาพ การใช้เทคนิคการสร้างการมีส่วนร่วมที่เหมาะสม นำเทคโนโลยีเข้ามามีส่วนร่วมกับกระบวนการ การวางแผนแบบมีส่วนร่วมกับการดำเนินการโดย เน้นการมีส่วนร่วมของผู้เกี่ยวข้องทุกขั้นตอน