การพัฒนาคุณภาพการบริการแพทย์แผนไทยตามเกณฑ์มาตรฐานงานบริการแพทย์แผนไทย ในสถานบริการสาธารณสุข โรงพยาบาลจอมพระ อำเภอจอมพระ จังหวัดสุรินทร์

ผู้แต่ง

  • เรวดี โพธิกุดสัย
  • นิรุวรรณ เทรินโบล์
  • รณรุทธ์ บุตรแสนคม

คำสำคัญ:

การพัฒนา, คุณภาพบริการ, แพทย์แผนไทย

บทคัดย่อ

การแพทย์แผนไทยเป็นทั้งศาสตร์และศิลป์ในการดูแลสุขภาพ ที่เป็นภูมิปัญญาดั้งเดิมของไทยและเป็นทางเลือกในการดูแลสุขภาพ

วัตถุประสงค์ : เพื่อพัฒนาคุณภาพการจัดบริการแพทย์แผนไทยในสถานบริการสาธารณสุขตามเกณฑ์มาตรฐานงานบริการแพทย์แผนไทยทำการศึกษาที่โรงพยาบาลจอมพระ อำเภอจอมพระ จังหวัดสุรินทร์ เลือกกลุ่มเป้าหมายในการวิจัยคือผู้มีส่วนเกี่ยวข้องในการดำเนินงาน จำนวน 40 คน รวบรวมข้อมูลทั้งเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพ

วิธีวิจัย : เป็นการวิจัยเชิงปฏิบัติการ (Action Research) ทำการศึกษาที่โรงพยาบาลจอมพระ อำเภอจอมพระ จังหวัดสุรินทร์ เลือกกลุ่มเป้าหมายในการวิจัยคือผู้มีส่วนเกี่ยวข้องในการดำเนินงาน จำนวน 40 คน รวบรวมข้อมูลทั้งเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพ

ผลการวิจัย : การพัฒนาครั้งนี้มีขั้นตอนการดำเนินงาน 9 ขั้นตอน คือ 1) วิเคราะห์ปัญหา 2) ประเมินตนเอง 3) ประชุมเชิงปฏิบัติการ 4) ร่วมกันกำหนดกลยุทธ์ 5) จัดทำแผนปฏิบัติการ6) ดำเนินงานตามแผนปฏิบัติการ 7) นิเทศติดตาม 8) ประเมินผลการดำเนินงาน และ 9) จัดเวทีแลกเปลี่ยนเรียนรู้การดำเนินงาน ผลการดำเนินการดังกล่าว ทำให้กลุ่มเป้าหมายที่เข้าร่วมมีคะแนนระดับความรู้ การมีส่วนร่วม และระดับความพึงพอใจในการดำเนินงานเพิ่มขึ้น อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p-value<0.05) ทำให้เกิดกิจกรรมพัฒนาการบริการแพทย์แผนไทยที่สำคัญดังนี้ 1) หน่วยแพทย์แผนไทยเคลื่อนที่ 2) ปรับสภาพแวดล้อมให้น่าอยู่ 3) การติดตาม 4) การเผยแพร่ความรู้สุขภาพสู่ชุมชน 5) คลินิกเวชกรรมไทยโดยเรียกรูปแบบการบริการแพทย์แผนไทยแบบใหม่นี้ว่าเรียกว่า JOMPRA Model ประกอบด้วยการร่วมกิจกรรม (J-joint activity) ใช้เทคนิคการสนทนาแบบมีส่วนร่วม (O-ORID Methods technique) สร้างแรงจูงใจให้กับทีมงาน (M-motivation to team) ดำเนินงานแบบมีส่วนร่วมทุกภาคส่วน (P-participatory action) มีกฎระเบียบในการกำกับดูแลมาตรฐานในการดำเนินงาน (R-regulation for care standard) ใช้เทคโนโลยีเข้าร่วมในการดำเนินงานที่เหมาะสม(A-appropriate technology)

โดยสรุปปัจจัยแห่งความสำเร็จในการพัฒนาคุณภาพการบริการแพทย์แผนไทยครั้งนี้ คือการมีทีมนำเข้มแข็ง (Leader) มาร่วมแรงอย่างจริงใจ (Collaborative) จัดบริการให้ครบวงจร แบบองค์รวม (Holistic care) ส่งผลทำให้การพัฒนาคุณภาพบริการแพทย์แผนไทยดีขึ้น

เอกสารอ้างอิง

สภาบันแพทย์แผนไทย กรมแพทย์แผนไทย กระทรวงสาธารณสุข. มาตรฐานงานบริการแพทย์แผนไทยในสถานบริการสาธารณสุขของรัฐ. พ.ศ.2551. กรุงเทพฯ: องค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศึก; 2551.

กมล ภูวนกลกรรม. ผลของการฝึกอบรมแบบมีส่วนร่วมในการดำเนินงานตามมาตรฐานศูนย์สุขภาพชุมชนต่อการปฏิบัติงานของเจ้าหน้าที่สาธารณสุข อำเภอนาเชือก จังหวัดมหาสารคาม. วิทยานิพนธ์ สม.มหาสารคาม : มหาวิทยาลัยมหาสารคาม; 2549 : 77-89.

พรทิพย์ คำพอ. รายงานการวิจัยเรื่องบทบาทการมีส่วนร่วมของประชาชนและองค์การบริหารส่วนตำบลในการใช้แพทย์แผนไทยเพื่อดูแลสุขภาพของตนเองในชุมชน. ขอนแก่น: มหาวิทยาลัยขอนแก่น; 2544.

นิลเนตร วีระสมบัติ และคณะ. การพัฒนารูปแบบผสมผสานการแพทย์แผนไทยเขาสู่ระบบบริการสาธารณสุขปัจจุบันในโรงพยาบาลสูงเนิน จังหวัดนครราชสีมา: นครราชสีมา : ม.ป.พ; 2534.

กุสมา ศรียากุล. “รูปแบบที่พึงประสงค์ในการให้บริการ” ในสถานการณ์และทิศทางการวิจัยการแพทย์. กรุงเทพฯ: องค์การ : ทหารผ่านศึก; 2543 : 15-20.

ประภาพร กามะพร. การพัฒนากระบวนการดำเนินงานศูนย์เด็กเล็กน่าอยู่ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กบ้านบัวค้อ อำเภอเมือง จังหวัดมหาสารคาม. วิทยานิพนธ์ปริญญาสาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการจัดการระบบสุขภาพ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม; 2554

นิยม วิชัยโย. การศึกษาการดำเนินงานบริหารและความพึงพอใจในการบริการของศูนย์แพทย์แผนไทยในจังหวัดกาฬสินธุ์. รายงานการศึกษาอิสระ ศศ.ม.ขอนแก่น : มหาวิทยาลัยขอนแก่น; 2546

วิทยา โฉมมงคล. การพัฒนาคุณภาพมาตรฐานและการวางแผนแบบมีส่วนร่วมของสถานีอนามัย อำเภอนาหว้า จังหวัดนครพนม. วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต. มหาวิทยาลัยมหาสารคาม; 2550

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-03-18

รูปแบบการอ้างอิง

โพธิกุดสัย เ. ., เทรินโบล์ น. ., & บุตรแสนคม ร. . . (2025). การพัฒนาคุณภาพการบริการแพทย์แผนไทยตามเกณฑ์มาตรฐานงานบริการแพทย์แผนไทย ในสถานบริการสาธารณสุข โรงพยาบาลจอมพระ อำเภอจอมพระ จังหวัดสุรินทร์. วารสารโรงพยาบาลมหาสารคาม, 12(3), 105–114. สืบค้น จาก https://he02.tci-thaijo.org/index.php/MKHJ/article/view/274274

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย