ผลการพัฒนาระบบการบริหารคลังเวชภัณฑ์ยาย่อย โดยใช้ข้อมูลการสั่งใช้ยาของแพทย์ งานบริการจ่ายยาผู้ป่วยนอก โรงพยาบาลมหาสารคาม
คำสำคัญ:
การบริหารคลังยา, คลังยาย่อย, เบิกยาด่วน, โปรแกรมบริหารเวชภัณฑ์, สำรองยาบทคัดย่อ
วัตถุประสงค์ : เพื่อพัฒนาระบบการบริหารจัดการคลังยาย่อย งานบริการจ่ายยาผู้ป่วยนอก โดยใช้ข้อมูลการสั่งใช้ยาของแพทย์
รูปแบบและวิธีวิจัย : เป็นวิจัยเชิงปฏิบัติการ (Action Research) ช่วง 1 ตุลาคม 2567 - 31 มีนาคม 2568 โดยร่วมกันประชุมหารือในกลุ่มงาน เพื่อปรับระบบการเบิกยาใหม่ด้วยหลักการลีน (Lean) และนำข้อมูลสารสนเทศและเทคโนโลยีมาใช้พัฒนาระบบ โดยเก็บข้อมูลจำนวนครั้ง และรายการเบิกยาด่วนฉุกเฉิน มูลค่าการสำรองยา เวลาที่ใช้ในการทำงาน มูลค่าการเบิกยา จำนวนรายการยาที่เบิก และจำนวนใบเบิกต่อสัปดาห์ ข้อมูลจะถูกวิเคราะห์ด้วยสถิติ Paired t-test เปรียบเทียบ ก่อนและหลังการพัฒนาระบบการเบิกยา
ผลการศึกษา : สามารถลดขั้นตอนการเบิกยาไป 3 ขั้นตอนโดยใช้โปรแกรม Inventory (INV) ในการพัฒนาการเบิกยา ในการศึกษามีใบเบิกยาทั้งหมด 438 ใบ 14,194 รายการ พบว่าการเบิกยาด่วนฉุกเฉินลดลงอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ p<0.05 จาก 95 ครั้งเหลือ 35 ครั้ง (ร้อยละ 63.16) จำนวนรายการ 251 รายการ ลดเหลือ 48 รายการ (ร้อยละ 80.88) มูลค่าการสำรองยาลดลง 8,571,134.49 บาท (ร้อยละ 32.81) และเวลาที่ใช้ในการทำงานลดลง 37 ชั่วโมง/เดือน หรือ 9.25 ชั่วโมง/สัปดาห์ (ร้อยละ 33.95) เปรียบเทียบผลการเบิกยาด่วนฉุกเฉินคลังยาย่อยห้องอื่นที่ยังใช้ระบบเดิม พบว่าแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ p<0.05 เช่นกัน ทั้งจำนวนครั้ง และจำนวนรายการยา
สรุปผลการศึกษา : การนำข้อมูลการสั่งใช้ยาของแพทย์ สามารถใช้คำนวณปริมาณความต้องการยาสำรองที่คลังยาย่อยได้อย่างเหมาะสม เพิ่มประสิทธิภาพการบริหารเวชภัณฑ์คลังยาย่อย ทั้งยังสามารถขยายผลและพัฒนาเป็นต้นแบบสำหรับทุกคลังยาย่อยภายในโรงพยาบาลได้ในอนาคต
เอกสารอ้างอิง
สมาคมเภสัชกรรมโรงพยาบาล (ประเทศไทย). มาตรฐานวิชาชีพเภสัชกรรมโรงพยาบาล พ.ศ. 2566- 2570. [อินเทอร์เน็ต]. 2567 [เข้าถึงเมื่อ14 มิถุนายน 2567] เข้าถึงได้จาก: https://heyzine.com/flip-book/918a88b264.html
สถาบันรับรองคุณภาพสถานพยาบาล (องค์การมหาชน). มาตรฐานโรงพยาบาลและบริการสุขภาพ ฉบับที่ 5. นนทบุรี: สถาบันรับรองคุณภาพสถานพยาบาล (องค์การมหาชน); 2564.
ศูนย์ข้อมูลข่าวสารด้านเวชภัณฑ์ กระทรวงสาธารณสุขDMSIC. นโยบายการพัฒนาประสิทธิภาพระบบบริหารเวชภัณฑ์. [อินเตอร์เน็ต]. 2563 [เข้าถึงเมื่อ 25 กันยายน 2567]. เข้าถึงได้จาก: https://dmsic.moph.go.th/
งานบริหารทรัพยากรสุขภาพ คณะแพทย์ศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล. หลักการสำคัญ 5 ประการของแนวคิด Lean. [อินเทอร์เน็ต]. 2566 [เข้าถึงเมื่อ 14 พฤษภาคม2567] เข้าถึงได้จาก: https://www.si.mahidol.ac.th/th/division/um/
โกศล ดีศีลธรรม. เพิ่มศักยภาพการแข่งขันด้วยแนวคิดลีน. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์ซีเอ็ด; 2547.
บรรณสรณ์ เตชะจำเริญสุขและชัชนินทร์ อัจลานนท์. การบริหารคลังยาและเวชภัณฑ์เพื่อคุณภาพ ระบบยาและความปลอดภัยโรงพยาบาล. [อินเทอร์เน็ต]. 2564 [เข้าถึงเมื่อ 10 มิถุนายน 2567]. เข้าถึงได้จาก: https://www.researchgate.net/publication/343808847_Review_ article_karbriharkhlangyalaeawechphanthpheuxkhunphaphrabbyalaeakhwamplxd phayrongphyabal_bthkhwamkarsuksatxneuxngthangphesachsastr/link/5f408f0ca6f dcccc43e48dc5/download
โรงพยาบาลมหาสารคาม. บันทึกขออนุมัติเผยแพร่ประกาศแผนปฏิบัติการที่ได้รับอนุมัติประจำปี 2568. [อินเทอร์เน็ต]. 2567 [เข้าถึงเมื่อ 23 กันยายน 2567] เข้าถึงได้จาก: https://www.mkh.moph.go.th/th/
งานยุทธศาสตร์และแผนงานโครงการกลุ่มภารกิจด้านพัฒนาระบบบริการและสนับสนุนบริการ สุขภาพ.แผนยุทธศาสตร์ โรงพยาบาลมหาสารคาม ปีงบประมาณ 2568. ครั้งที่ 1. มหาสารคาม:โรงพยาบาลมหาสารคาม;2567.
จักริน สมบูรณ์จันทร์. การปรับปรุงระบบการเติมคลังยาย่อย.วารสารสมาคมเวชสารสนเทศไทย. 2564;1:35-40.
รมิดา จิตมณี. การพัฒนาระบบบริหารคลังยาและเวชภัณฑ์ สถาบันราชประชาสมาสัย. วารสารสถาบันป้องกันควบคุมโรคเขตเมือง. 2566;7(2):24-38.
ศุภชัย อนุรัตน์พานิช และพิชญา โตเลิศมงคล. ลดปริมาณการเบิกยาด่วนภายในห้องยาย่อย โรงพยาบาลศิริราช ปิยมหาราชการุณย์. ใน Survival of Hospital in an Era of Pharmacy Shortages; การประชุมวิชาการสมาคมเภสัชกรรมโรงพยาบาล (ประเทศไทย); 14-16 พฤษภาคม 2568;.กรุงเทพมหานคร. สมาคมเภสัชกรรมโรงพยาบาล (ประเทศไทย); 2568.
ลักขณา รินทะไชย. การพัฒนาระบบบริหารคลังเวชภัณฑ์ยา โรงพยาบาลท่าคันโท จังหวัดกาฬสินธุ์ปีงบประมาณ 2565-2566. วารสารสุขภาพและสิ่งแวดล้อมศึกษา. 2566;8(4):834-841.
ชมพูนุท พัฒนจักร. สถานการณ์และปัญหาการปฏิบัติงานของการบริหารเวชภัณฑ์ในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล: กรณีศึกษา อำเภอเมือง จังหวัดมหาสารคาม.เภสัชกรรมคลินิก.2566;29(1): 39-49.
Jean Mcniff and Jack Whitehead.You and your action research project.3 rd ed.New York:Routledge;2010.
ดนุวศิน เจริญ.Action Research สำหรับการวิจัยการเปลี่ยนแปลงองค์กร.บริหารธุรกิจ นิด้า. 2550;3(1):43-53.
วีระยทธ ชาตะกาญจน์.การวิจัยเชิงปฏิบัติการ .วิชชา วารสารวิชาการ มหาวิทยาลัยราชภัฏนครศรีธรรมราช. 2553;29(1):1-7.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารโรงพยาบาลมหาสารคาม
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
วารสารนี้เป็นลิขสิทธิ์ของโรงพยาบาลมหาสารคาม
