ความสัมพันธ์ของความรู้และทัศนคติเกี่ยวกับการสุขาภิบาลอาหาร กับการปฏิบัติตนตามข้อกำหนดเกี่ยวกับสุขวิทยาส่วนบุคคลของผู้ประกอบการอาหารในตลาดโต้รุ่ง ในพื้นที่ตรวจราชการสำนักนายกรัฐมนตรีที่ 12 ของไทย

บทคัดย่อ

บทนำ : อาหารในตลาดโต้รุ่งมีแนวโน้มที่จะไม่ถูกหลักสุขาภิบาลทำให้เสี่ยงต่อการระบาดของโรคที่นำโดยน้ำและอาหาร โดย พบผู้ป่วยโรคอุจจาระร่วง (Diarrhea) จำนวนทั้งสิ้น 11,282 ราย คิดเป็นอัตราป่วย 1,137 ต่อประชากรแสนคน ในปี 2559  และ 1,060.58 ต่อประชากรแสนคน ในปี 2561 เป็นผลโดยตรงจาก ความรู้ ทัศนคติ และพฤติกรรมการสุขาภิบาลอาหาร  ของผู้ประกอบการ  

วิธีการศึกษา : การวิจัยครั้งนี้เป็นการศึกษาเชิงวิเคราะห์แบบภาคตัดขวาง (Cross-sectional Analytic Study) กลุ่มตัวอย่างการศึกษาครั้งนี้คำนวณขนาดตัวอย่างโดยใช้สูตรคำนวนจากสูตรคำนวณขนาดตัวอย่างของเครซี่และมอร์แกน และสุ่มแบบหลายขั้นตอน ได้กลุ่มตัวอย่างจำนวน 268  ตัวอย่าง เก็บรวบรวมข้อมูลด้วยการสัมภาษณ์จากแบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนาและสถิติเชิงอนุมานวิเคราะห์ความสัมพันธ์โดยสถิติ Chi – Square test, OR และค่าความเชื่อมั่นที่ 95% CI กำหนดระดับนัยสำคัญทางสถิติที่ 0.05

ผลการศึกษา : ปัจจัยที่มีผลต่อการปฏิบัติตามสุขวิทยาส่วนบุคคลของผู้ประกอบการอาหารในตลาดโต้รุ่งในพื้นที่ตรวจราชการสำนักนายกรัฐมนตรีที่ 12 ของไทยอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 ได้แก่ ทัศนคติด้านสุขาภิบาลอาหาร โดยกลุ่มตัวอย่างที่มีทัศนคติที่ดีมีแนวโน้มมีการปฏิบัติตนตามข้อกำหนดเกี่ยวกับสุขวิทยาส่วนบุคคลมากกว่ากลุ่มที่มีทัศนคติที่ไม่ดี ถึง12.33 เท่า อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ p<0.022 (95%CI = 0.86-176.95,OR = 12.33)  

 ข้อเสนอแนะ : หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ควรจจัดกิจกรรมส่งเสริมทัศนคติด้านสุขาภิบาลอาหารแก่ผู้ประกอบการอาหารในตลาดโต้รุ่ง เพื่อให้ผู้เขาปฏิบัติตนตามข้อกำหนดเกี่ยวกับสุขวิทยาส่วนบุคคลของผู้ประกอบอาหาร ที่ถูกต้องและยั่งยืน