การศึกษาสถานการณ์และปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมด้านอนามัยสิ่งแวดล้อม ของครูงานอนามัยโรงเรียน ในศูนย์การเรียนชุมชนชาวไทยภูเขา “แม่ฟ้าหลวง” พื้นที่โครงการพัฒนาเด็กและเยาวชนในถิ่นทุรกันดาร (กพด.)

ผู้แต่ง

  • ปรมาภรณ์ ม่วงปัทม์ ศูนย์อนามัยกลุ่มชาติพันธุ์ ชายขอบ และแรงงานข้ามชาติ
  • ศุภวิทย์ อมรยุทธ์ ศูนย์อนามัยกลุ่มชาติพันธุ์ ชายขอบ และแรงงานข้ามชาติ
  • ณัฐพงศ์ พลพงษ์ ศูนย์อนามัยกลุ่มชาติพันธุ์ ชายขอบ และแรงงานข้ามชาติ
  • วันเฉลิม ฤทธิมนต์ ศูนย์อนามัยกลุ่มชาติพันธุ์ ชายขอบ และแรงงานข้ามชาติ
  • อภิชาติ วิทย์ตะ ภาควิชาจุลชีววิทยาและปรสิตวิทยา คณะวิทยาศาสตร์การแพทย์ มหาวิทยาลัยนเรศวร
  • อัญชลี ฐานวิสัย ภาควิชาจุลชีววิทยาและปรสิตวิทยา คณะวิทยาศาสตร์การแพทย์ มหาวิทยาลัยนเรศวร

DOI:

https://doi.org/10.64962/rdhsj.v18i2.2025.273951

คำสำคัญ:

ครูงานอนามัยโรงเรียน, อนามัยสิ่งแวดล้อม, กพด

บทคัดย่อ

การศึกษาครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงพรรณนา (Descriptive Research) โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสถานการณ์และปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมด้านอนามัยสิ่งแวดล้อมของครูงานอนามัยโรงเรียนในศูนย์การเรียนชุมชนชาวไทยภูเขา “แม่ฟ้าหลวง” พื้นที่โครงการพัฒนาเด็กและเยาวชนในถิ่นทุรกันดาร (กพด.) กลุ่มตัวอย่าง จำนวน 179 คน เก็บรวบรวมข้อมูลระหว่างเดือนกันยายน 2567 ถึงเดือนกุมภาพันธ์ 2568 ด้วยแบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา และวิเคราะห์ความสัมพันธ์ด้วยไคสแควร์ และสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์เพียร์สัน

ผลการวิจัย พบว่า กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่มีพฤติกรรมเกี่ยวกับอนามัยสิ่งแวดล้อม อยู่ในระดับดีจำนวน 168 ราย คิดเป็นร้อยละ 93.85 ( equation= 4.40, S.D. = 0.46) และพบว่า ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมเกี่ยวกับอนามัยสิ่งแวดล้อมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 คือ ปัจจัยส่วนบุคคล
ในด้านเพศ (X2 = 52.832) ระยะเวลาในการเป็นครู (r = 0.978*, p-value < 0.001) ความรู้ (r = 0.854*, p-value < 0.001) และเจตคติ (r = 0.973*, p-value < 0.001) ผลการศึกษาในครั้งนี้ สามารถนำข้อมูลที่ได้ไปประยุกต์ใช้ในการแก้ไขปัญหาและป้องกัน รวมถึงวางแผนการดำเนินงานและพัฒนางานด้านอนามัยสิ่งแวดล้อมต่อไป

Downloads

Download data is not yet available.

เอกสารอ้างอิง

สำนักงานโครงการสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี สำนักพระราชวังสวนจิตรลดา. แผนพัฒนาเด็กและเยาวชนในถิ่นทุรกันดาร ตามพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ฉบับที่ 5 พ.ศ. 2560-2569. [อินเตอร์เน็ต]. [เข้าถึงเมื่อ 25 กันยายน 2567]. เข้าถึงได้จาก: https://drive.google.com/file/d/1yRARm-zUMBSLl1FGzg0XUZvT26HPR18M/view

โครงการส่วนพระองค์สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี. สถานศึกษาในโครงการพัฒนาเด็กและเยาวชน ตามพระราชดำริ สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ประจำปีการศึกษา 2567. กรุงเทพฯ: สำนักพระราชวัง; 2567: 95.

ชัญญานุช เวียงแก้ว, พรเพชร ศักดิ์ศิริชัยศิลป์, เอมอร ขันมี. การศึกษาการจัดการคุณภาพน้ำบริโภคของโรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดน. [อินเตอร์เน็ต]. [เข้าถึงเมื่อ 16 กันยายน 2567]. เข้าถึงได้จาก: https://foodsan.anamai.moph.go.th/th/research/download?id=102160&mid=33861

&mkey=m_document&lang=th&did=31386

สมเจตน์ ทองดำ, จิราภรณ์ หลาบคำ, ลักษณีย์ บุญขาว. การจัดการอนามัยสิ่งแวดล้อมในพื้นที่โรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดน กองกำกับการตำรวจตระเวนชายแดนที่ 22 อุบลราชธานี. วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี 2558; 17: 37-49.

ศูนย์อนามัยกลุ่มชาติพันธุ์ ชายขอบ และแรงงานข้ามชาติ. รายงานการสำรวจข้อมูลด้านการส่งเสริมสุขภาพและอนามัยสิ่งแวดล้อมทุกกลุ่มวัย พื้นที่หมู่บ้านพัฒนาเพื่อความมั่นคงพื้นที่ชายแดนอันเนื่องมาจากพระราชดำริ (หมู่บ้าน พมพ.) และหมู่บ้านยามชายแดน 2564.

ศูนย์อนามัยกลุ่มชาติพันธุ์ ชายขอบ และแรงงานข้ามชาติ. รายงานการสำรวจข้อมูลด้านการส่งเสริมสุขภาพและอนามัยสิ่งแวดล้อมในพื้นที่โครงการพัฒนาและเยาวชนในถิ่นทุรกันดารตามพระราชดำริ สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี (กพด.). [อินเตอร์เน็ต]. [เข้าถึงเมื่อ 30 สิงหาคม 2567]. เข้าถึงได้จาก : https://hhdc.anamai.moph.go.th/th/pa2565-1-11/download?id=89777&mid=35763&mkey=m_document&lang=th&did=27691

Krejcie RV, Morgan DW. Determining sample size for research activities. Educational and Psychological Measurement 1970; 30(3): 607-10.

Bloom BS. Taxonomy of education objective, Handbook I: Cognitive domain. Binghamton (NY): David McKay Company; 1976.

Best JW. Research in education. 3rd ed. New Jersey: Prentice Hall; 1977.

Davies IK. The management of learning. London: McGraw-Hill; 1971.

สำนักส่งเสริมสุขภาพ กองสุขาภิบาลอาหารและน้ำ กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข. คู่มือการเฝ้าระวังคุณภาพน้ำดื่มในโรงเรียน สำหรับนักเรียนแกนนำ. พิมพ์ครั้งที่ 2. นนทบุรี: โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย; 2550.

เที่ยงธรรม อินแก้ว. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการกำจัดขยะมูลฝอยของประชาชน อำเภอบางกล่ำ จังหวัดสงขลา. Thaksin University Journal of Health Science 2563; 2(2): 23-34.

กิตติ ชยางคกุล. ผลกระทบด้านสุขภาพและสิ่งแวดล้อมจากการจัดการขยะมูลฝอย: ศึกษากรณีการจัดการขยะ มูลฝอยขององค์การบริหารส่วนตำบลคลองสาม อำเภอคลองหลวง จังหวัดปทุมธานี. วารสารวิชาการมหาวิทยาละยอสเทิร์นเอเชีย 2553: 154-165

สำนักอนามัยสิ่งแวดล้อม กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข. แนวทางการจัดการระบบกำจัดสิ่งปฏิกูลที่มีประสิทธิภาพ. [อินเตอร์เน็ต]. [เข้าถึงเมื่อ 25 มกราคม 2568]. เข้าถึงได้จาก: https://env.anamai.moph.go.th/web-upload/11xc410600758f76a9b83604e779b2d1de5/filecenter/kpi/68/waste/GuidelinesWasteDisposalSystems.pdf

ภัทราภรณ์ พวงศรี, เบญจวรรณ ธวัชสุภา, สุนิษา มะลิวัลย์, สุธาสินี จันส่ง, วิษณุ ศรีวิไล. การศึกษาปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อทักษะและพฤติกรรมด้านอนามัยสิ่งแวดล้อมของประเทศไทย [อินเทอร์เน็ต]. [เข้าถึงเมื่อ 25 มกราคม 2568]. เข้าถึงได้จาก : https://hfd.anamai.moph.go.th/th/news-anamai-3/228689

Pirantaowad O. Communication for persuasion. 4th ed. Bangkok: Chulalongkorn University; 2006.

นรา ระวาดชัย, ทิวากรณ์ ราชูธร, พัชรี ศรีกุตา, ดรุณี อินทร์ธิแสง, วลัยลักษณ์ ราชวงศ์, ศุภานิช ศรีวิไล. ความรู้ ทัศนคติ และพฤติกรรมการจัดการสิ่งปฏิกูลของคนงานจัดการสิ่งปฏิกูลในจังหวัดนครราชสีมา. วารสารวิจัยและพัฒนา มหาวิทยาลัยราชภัฏเลย 2565; 17(60): 82-90.

กนกวรรณ ศรมณี, โชติ บดีรัฐ. การศึกษาความรู้ ทัศนคติ และพฤติกรรมการจัดการขยะมูลฝอยของประชาชนในเขตตำบลท่าเยี่ยม อำเภอสากเหล็ก จังหวัดพิจิตร. Journal of Modern Learning Development 2565; 7(5): 166-178.

Singh YN, Malaviya AN. Long distance truck drivers in India: HIV infection and their possible role in disseminating HIV into rural areas. Int J STD AIDS 1994; 5: 137-138.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-06-17

รูปแบบการอ้างอิง

ม่วงปัทม์ ป., อมรยุทธ์ ศ., พลพงษ์ ณ., ฤทธิมนต์ ว., วิทย์ตะ อ., & ฐานวิสัย อ. (2025). การศึกษาสถานการณ์และปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมด้านอนามัยสิ่งแวดล้อม ของครูงานอนามัยโรงเรียน ในศูนย์การเรียนชุมชนชาวไทยภูเขา “แม่ฟ้าหลวง” พื้นที่โครงการพัฒนาเด็กและเยาวชนในถิ่นทุรกันดาร (กพด.). วารสารวิจัยและพัฒนาระบบสุขภาพ, 18(2), 54–67. https://doi.org/10.64962/rdhsj.v18i2.2025.273951

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย