ความรู้ ทัศนคติ และพฤติกรรมความปลอดภัยในการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืช ของผู้ประกอบอาชีพทำนา ตำบลคูเมือง อำเภอวารินชำราบ จังหวัดอุบลราชธานี
DOI:
https://doi.org/10.64962/rdhsj.v18i2.2025.274126คำสำคัญ:
สารเคมีกำจัดศัตรูพืช, อาชีพทำนา, พฤติกรรมความปลอดภัยบทคัดย่อ
การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความรู้ ทัศนคติ และพฤติกรรมความปลอดภัยในการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชและปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมความปลอดภัยในการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชของผู้ประกอบอาชีพทำนา ตำบลคูเมือง อำเภอวารินชำราบ จังหวัดอุบลราชธานี กลุ่มตัวอย่างจำนวน 120 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยเป็นแบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลส่วนบุคคล ความรู้ทัศนคติ และพฤติกรรมการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืช โดยสถิติเชิงพรรณนา และวิเคราะห์ความสัมพันธ์โดยใช้ Chi-square test ที่ระดับความเชื่อมั่น 95%
ผลการศึกษา พบว่า ความรู้ อยู่ในระดับสูง (Mean = 0.94, S.D. = 0.13) ทัศนคติ อยู่ในระดับดี (Mean = 4.34, S.D.= 0.59) พฤติกรรมความปลอดภัย อยู่ในระดับดี (Mean = 2.29, S.D.= 0.47) ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมความปลอดภัยในการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ได้แก่ ความรู้เกี่ยวกับการเก็บรักษาภาชนะบรรจุสารเคมี (p-value < 0.05)
ดังนั้น หน่วยงานที่เกี่ยวข้องควรมีนโยบาย ให้ความรู้ในการจัดเก็บ การใช้และการป้องกันอันตรายเกี่ยวกับสารเคมีกำจัดศัตรูพืชอย่างถูกต้องปลอดภัยตามหลักวิชาการ เพื่อให้ผู้ประกอบอาชีพทำนามีพฤติกรรมความปลอดภัยในการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชอย่างต่อเนื่อง
Downloads
เอกสารอ้างอิง
สำนักโรคจากการประกอบอาชีพและสิ่งแวดล้อม. คู่มือเกษตรกรปลอดโรคสำหรับเกษตรกรและอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน 2553. [อินเตอร์เน็ต]. [เข้าถึงเมื่อ 11 ธันวาคม 2567].เข้าถึงได้จาก: https://ddc.moph.go.th/uploads/publish/1337520221028030219.pdf
สำนักควบคุมพืชและวัสดุการเกษตร. รายงานสรุปการนำเข้าวัตถุอันตรายทางการเกษตรปี พ.ศ.2566. [อินเตอร์เน็ต]. [เข้าถึงเมื่อ 11 ธันวาคม 2567]. เข้าถึงได้จาก https://www.doa.go.th/ard/wp-content/uploads/2024/04/597.pdf
สมจิต บุญพา และพรพรรณ สกุลคู. พฤติกรรมการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชของเกษตรกรผู้ปลูกพริก บ้านดอนแดงใหญ่ ตำบลหนองเหล่า อำเภอม่วงสามสิบ จังหวัดอุบลราชธานี 2561; 11(1): 38-46.
กองโรคจากการประกอบอาชีพและสิ่งแวดล้อม.รายงานสถานการณ์การดำเนินงานเฝ้าระวัง ป้องกัน ควบคุมโรคและภัยสุขภาพของแรงงานนอกระบบ ปี 2564. [อินเตอร์เน็ต]. [เข้าถึงเมื่อ 11 ธันวาคม 2567].เข้าถึงได้จาก: https://ddc.moph.go.th/uploads/ckeditor2//files/20220224_01A.pdf
กองระบาดวิทยา กรมควบคุมโรค. สารเคมีกำจัดศัตรูพืชในเกษตรกร. [อินเตอร์เน็ต]. [เข้าถึงเมื่อ 6 พฤษภาคม 2568].เข้าถึงได้จาก: https://ddc.moph.go.th/doe/journal_detail.php?publish=3594
สำนักจัดการกากของเสียและสารอันตราย.สารเคมีป้องกันกำจัดศัตรูพืชและสัตว์คงค้าง 2563. [อินเตอร์เน็ต]. [เข้าถึงเมื่อ 11 ธันวาคม 2567]. เข้าถึงได้จากhttps://www.pcd.go.th/publication/5230/
กองโรคจากการประกอบอาชีพและสิ่งแวดล้อม. การศึกษาผลกระทบจากการใช้สารเคมีอันตรายที่ใช้ในภาคเกษตร (ไกลโฟเสต) และค่าใช้จ่ายสำหรับการรักษาฟื้นฟูสุขภาพของกลุ่มเสี่ยงและกลุ่มป่วยจากการใช้สารเคมีทางการเกษตร 2565. [อินเตอร์เน็ต]. [เข้าถึงเมื่อ 11 ธันวาคม 2567]. เข้าถึงได้จาก: https://ddc.moph.go.th/doed/journal_detail.php?publish=11395.
สำนักสื่อสารความเสี่ยงและพัฒนาพฤติกรรมสุขภาพ. คู่มือรู้ทันโรคและภัยสุขภาพสำหรับประชาชน 2562. [อินเตอร์เน็ต]. [เข้าถึงเมื่อ 11 ธันวาคม 2567]. เข้าถึงได้จาก: https://ddc.moph.go.th/brc/journal_detail.php?publish=5974
สุวรรณา ประณีตวตกุล, ปรัศนีย์ ทิพย์รักษา, เอื้อ สิริจินดา, นภสม สินเพิ่มสุขสกุล, ชลทิชา จันทร์แจ่ม และธวัลหทัย บุณยรัตนเสวี. โครงการวิจัย “โครงการทางเลือกเชิงนโยบายสำหรับการจัดการศัตรูพืชที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมในประเทศไทย”: สำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (สกสว.) 2560. [อินเตอร์เน็ต]. [เข้าถึงเมื่อ 11 ธันวาคม 2567]. เข้าถึงได้จาก: https://digital.library.tu.ac.th/tu_dc/frontend/Info/item/dc:150194
ทวีรัตน์ เฟสูงเนิน, วิโรจน์ จันทร, สรัญญา ถี่ป้อม และสมชาย สวัสดี. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการป้องกันตนเองจากการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชของเกษตรกรผู้ทำนา ตำบลแสนตอ อำภอขาณุวรลักษบุรี จังหวัดกำแพงเพชร. วารสารความปลอดภัยและสุขภาพ 2559; 9(33): 26-36.
สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร.ข้ าวนาปี: เนื้อที่เพาะปลูก เนื้อที่เก็บเกี่ยว ผลผลิต และผลผลิตต่อไร่ ระดับประเทศ ภาค และจังหวัด ที่ความชื้น 15% ปีเพาะปลูก 2565/66. [อินเตอร์เน็ต].[เข้าถึงเมื่อ 11 ธันวาคม 2567].เข้าถึงได้จาก: https://www.oae.go.th/assets/portals/1/fileups/prcaidata/files/major%20rice%2065(1).pdf
สำนักงานเกษตรอำเภอวารินชำราบ. สถิติการปลูกพืช อำเภอวารินชำราบ จังหวัดอุบลราชธานี พ.ศ. 2565 [อินเตอร์เน็ต]. [เข้าถึงเมื่อ 11 ธันวาคม 2567]. เข้าถึงได้จาก:https://ubonratchathani.doae.go.th/warinchamrap
กุลธิดา ยะสะกะ, วรวรรณ ภูชาดา และสุนิสา ชายเกลี้ยง. สถานการณ์โรคพิษจากสารเคมีกำจัดศัตรูพืชและอัตราป่วยโรคมะเร็งท่อน้ำดีในเกษตรกรเพาะปลูกพืชเศรษฐกิจในเขตภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย.วารสารความปลอดภัยและสิ่งแวดล้อม 2565; 31(2): 35-43.
ดวงใจ แสนทวีสุข, สุภาพร ใจการุณ และชวนชัย เชื้อสาธุชน.ปัจจัยความสัมพันธ์ของพฤติกรรมการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชของประชาชน ตำบลบุ่งหวาย อำเภอวารินชำราบ จังหวัดอุบลราชธานี. วารสารวิจัยสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี 2561; 7(2): 26-36.
พิมพ์ลดา ภิรมย์จิตร และสุชาดา ภัยหลีกลี้. ความรู้และพฤติกรรมการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชของเกษตรกร บ้านนาเหล่า อำเภอนาวัง จังหวัดหนองบัวลำภู. วารสารการพัฒนาสุขภาพชุมชน 2557; 2: 299-309.
Blooms BS, Hastings JT, Madus GF. Handbook on formative and summative evaluation of student learning. 1st ed. New York: McGraw-Hill 923; 1971.
Best, W. Research in education (3rd ed.).Englewood Cliffs. New Jersey: Prentice Hall; 1977.
ประจักษ์ เทพคุณ. ความรู้และพฤติกรรมการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชของเกษตรกร ตำบลบองอ อำเภอระแงะ จังหวัดนราธิวาส.ว ารสารแก่นเกษตร 2564; 49(1): 665-670.
พรรณิภา ไพราม. พฤติกรรมการป้องกันอันตรายในการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชของ เกษตรกรชาวสวนลำไย ตำบลหนองตาคง อำเภอโป่งน้ำร้อน จังหวัดจันทบุรี: ปริญญานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา; 2559.
ยุทธนา คํามงคล. ความรู้และการปฏิบัติในการใช้สารเคมีกําจัดศัตรูพืชของเกษตรกรพันธะสัญญาบ้านห้วยสิงห์ อําเภอแม่สะเรียง จังหวัดแม่ฮ่องสอน (การค้นคว้าแบบอิสระสาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยเชียงใหม่. เชียงใหม่: 2550.
Sharafi K, Pirsaheb M, Maleki S, Arfaeinia H, Karimyan K, Moradi M, Safari,Y. Khowledge, attitude and practices of farmers about pesticide use, risks, and wastes; a cross-sectional study (Kermanshah, Iran). Science of The Total Environment 2018; 645: 509-517.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดกาฬสินธุ์

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เนื้อหาและข้อมูลในบทความที่ลงตีพิมพ์ในวารสารศูนย์ดัชนีการอ้างอิงวารสารไทย ถือเป็นข้อคิดเห็นและความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความโดยตรงซึ่งกองบรรณาธิการวารสาร ไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย หรือร่วมรับผิดชอบใด ๆบทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ ฯลฯ ที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารศูนย์ดัชนีการอ้างอิงวารสารไทย ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารศูนย์ดัชนีการอ้างอิงวารสารไทย หากบุคคลหรือหน่วยงานใดต้องการนำทั้งหมดหรือส่วนหนึ่งส่วนใดไปเผยแพร่ต่อหรือเพื่อกระทำการใด จะต้องได้รับอนุญาตเป็นลายลักณอักษรจากวารสารศูนย์ดัชนีการอ้างอิงวารสารไทยก่อนเท่านั้น
