การพัฒนารูปแบบการส่งเสริมสุขภาพช่องปากเด็กในศูนย์พัฒนาเด็กเล็กองค์การบริหารส่วนตำบลโพนแพง อำเภอรัตนวาปี จังหวัดหนองคาย

บทคัดย่อ

          การวิจัยเชิงปฏิบัติการนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษารูปแบบการส่งเสริมสุขภาพช่องปากเด็กก่อนวัยเรียนด้วยกระบวนการแบบมีส่วนร่วม ในการกำหนดรูปแบบการมีส่วนร่วมของผู้ปกครองครูผู้ดูแลเด็ก อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน กรรมการศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก เจ้าหน้าที่องค์การบริหารส่วนตำบลโพนแพงและเจ้าหน้าที่สาธารณสุข จำนวน 30 คนเก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้  แบบสอบถามด้านความรู้การดูแลสุขภาพช่องปาก การปฏิบัติของผู้ปกครองในการดูสุขภาพช่องปากของเด็กและความพึงพอใจในการดำเนินงานของผู้ปกครอง แบบประเมินสภาวะอนามัยช่องปาก แบบสังเกตและแนวทางการสนทนากลุ่ม วิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณโดยใช้สถิติพรรณนา การแจกแจงความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน  และการทดสอบความแตกต่างของค่ากลางของสองประชากรไม่อิสระต่อกันข้อมูลเชิงคุณภาพโดยการวิเคราะห์เชิงเนื้อหา

          ผลการวิจัยพบว่า รูปแบบการดูแลสุขภาพช่องปากเด็กก่อนวัยเรียน  รูปแบบใหม่จะต้องอาศัยการมีส่วนร่วมในทุกขั้นตอน โดยใช้ภาคีเครือข่ายในชุมชนเป็นกลไกเชื่อมโยงการปฏิบัติงานกับคนในชุมชน เกิดการดำเนินงานด้านการดูแลสุขภาพช่องปากในชุมชนอย่างต่อเนื่องนอกจากนั้นยังพบว่าผลลัพธ์เชิงปริมาณใน กระบวนการนี้ส่งผลให้ความรู้ การส่งเสริมสุขภาพช่องปากเด็กก่อนวัยเรียน ความพึงพอใจในการดำเนินงานของผู้ปกครอง และสภาวะสุขภาพช่องปากเด็กก่อนวัยเรียน เพิ่มขึ้นมากกว่าก่อนดำเนินการพัฒนา ปัจจัยแห่งความสำเร็จของการพัฒนารูปแบบการส่งเสริมสุขภาพช่องปากเด็กในศูนย์พัฒนาเด็กเล็กองค์การบริหารส่วนตำบลโพนแพง อำเภอรัตนวาปี จังหวัดหนองคาย คือ 1) การมีส่วนร่วมในชุมชน 2) ภาคีเครือข่ายในชุมชน3) การดำเนินกิจกรรมอย่างต่อเนื่องซึ่งสิ่งเหล่านี้ส่งผลให้เกิดการพัฒนาที่เหมาะสมกับบริบทของชุมชนมากขึ้น