ประสิทธิภาพการแปรงฟันภายหลังการให้ทันตสุขศึกษารายกลุ่ม ในเด็กที่มีความบกพร่องทางสติปัญญา จังหวัดกาฬสินธุ์

บทคัดย่อ

การศึกษาแบบกึ่งทดลองครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อเปรียบเทียบประสิทธิภาพการแปรงฟันก่อนและหลังการให้ทันตสุขศึกษาโดยใช้สื่อวีดีทัศน์ นาน 3 สัปดาห์ ในเด็กที่มีความบกพร่องทางสติปัญญาระดับเล็กน้อย จำนวน 32 คน อายุ 8-12 ปี โรงเรียนกาฬสินธุ์ปัญญานุกูล อำเภอยางตลาด จังหวัดกาฬสินธุ์  เครื่องมือที่ใช้ในการศึกษาคือ การให้ทันตสุขศึกษารายกลุ่มโดยใช้วีดิทัศน์นิทานประกอบการสอน เป็นระยะเวลา 3 สัปดาห์ และตรวจวัดประสิทธิภาพการแปรงฟันโดยตรวจคราบจุลินทรีย์ (Plaque Index) ก่อนและหลังการให้ทันตสุขศึกษาโดยนักศึกษาหลักสูตรสาธารณสุขศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาทันตสาธารณสุข ซึ่งได้รับการปรับมาตรฐานการตรวจกับทันตแพทย์ (Kappa statistics; K = 0.90)   โดยใช้แบบบันทึกคราบจุลินทรีย์ตามเกณฑ์การตรวจของ Quigley-Hein ปี 1962   วิเคราะห์ประสิทธิภาพการแปรงฟันก่อนและหลังการให้ทันตสุขศึกษาโดยใช้สถิติ Paried T-Test

ผลการศึกษาพบว่า  กลุ่มตัวอย่างร้อยละ 59.4 มีระดับประสิทธิภาพการแปรงฟันก่อนการให้ทันตสุขศึกษารายกลุ่มอยู่ในระดับดี (ค่าคราบจุลินทรีย์ 1.26-2.5) ร้อยละ 40.6 อยู่ในระดับพอใช้ (ค่าคราบจุลินทรีย์ 2.51-3.75) และภายหลังการให้ทันตสุขศึกษาพบว่า กุล่มตัวอย่างมีระดับประสิทธิภาพการแปรงฟันอยู่ในระดับดีเพิ่มขึ้นเป็นร้อยละ 78.1 และประสิทธิภาพการแปรงฟันอยู่ในระดับดีมาก (ค่าคราบจุลินทรีย์ 0-1.25)  ร้อยละ 21.9   การศึกษาครั้งนี้พบว่า ค่าเฉลี่ยคราบจุลินทรีย์ภายหลังการให้ทันตสุขศึกษา (1.4 (SD=0.16)) ต่ำกว่าค่าเฉลี่ยคราบจุลินทรีย์ก่อนการให้ทันตสุขศึกษา (2.5 (SD=0.19))   อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ  (p-value < 0.001, 95%CI = 1.02-1.17)  ผลการศึกษาชี้ให้เห็นว่าการให้ทันตสุขศึกษาแบบกลุ่มโดยใช้การเล่านิทานในรูปแบบวีดีโอ ช่วยให้เด็กที่มีความบกพร่องทางสติปัญญา สามารถแปรงฟันเพื่อลดค่าคราบจุลินทรีย์ได้อย่างมีประสิทธิภาพ