ปัจจัยทางการบริหารและบรรยากาศองค์การที่มีผลต่อคุณภาพชีวิตการทำงานของทันตบุคลากรในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล จังหวัดบุรีรัมย์

ผู้แต่ง

  • ณัฐธิดา ประเสริฐรัมย์ นักศึกษา หลักสูตรสาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารสาธารณสุข คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น
  • มกราพันธุ์ จูฑะรสก อาจารย์ประจำ ภาควิชาการบริหารสาธารณสุข คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น
  • ประจักร บัวผัน รองศาสตราจารย์ สาขาวิชาการบริหารสาธารณสุข คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น

คำสำคัญ:

ปัจจัยทางการบริหาร, บรรยากาศองค์การ, คุณภาพชีวิตการทำงาน, ทันตบุคลากร

บทคัดย่อ

     การศึกษาครั้งนี้ เป็นการวิจัยเชิงพรรณนาแบบภาคตัดขวาง โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยทางการบริหารและบรรยากาศองค์การที่มีผลต่อคุณภาพชีวิตการทำงานของทันตบุคลากรในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล จังหวัดบุรีรัมย์ ประชากรที่ศึกษา คือ ทันตบุคลากรที่ปฏิบัติงานในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล จำนวน 130 คน
ทำการเก็บข้อมูลจากประชากรทั้งหมด โดยไม่มีการสุ่มตัวอย่าง ทำการเก็บข้อมูลเชิงปริมาณ โดยใช้แบบสอบถาม ซึ่งผ่านการตรวจสอบความตรงเชิงเนื้อหาโดยผู้เชี่ยวชาญ 3 ท่าน ทุกข้อมีค่าดัชนีความสอดคล้องมากกว่า 0.50 และความเที่ยงของแบบสอบถามได้ค่าสัมประสิทธิ์แอลฟาของครอนบาช 0.98 และเก็บข้อมูลเชิงคุณภาพโดยใช้แนวทางการสัมภาษณ์เชิงลึก ทำการสัมภาษณ์จากผู้ให้ข้อมูล จำนวน 12 คน ดำเนินการเก็บข้อมูลระหว่างวันที่ 12 มกราคม 2566 ถึงวันที่
12 กุมภาพันธ์ 2566 สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล คือ สถิติเชิงพรรณนา และสถิติเชิงอนุมาน โดยกำหนดระดับนัยสำคัญที่ 0.05

     ผลการศึกษา พบว่า ภาพรวมระดับปัจจัยทางการบริหาร ระดับบรรยากาศองค์การ และระดับคุณภาพชีวิตการทำงานของทันตบุคลากร อยู่ในระดับมาก (μ = 3.74±0.50), (μ = 3.79±0.54) และ
(μ = 3.77±0.47) ตามลำดับ ภาพรวมปัจจัยทางการบริหารและบรรยากาศองค์การมีความสัมพันธ์ระดับปานกลางและระดับสูงกับคุณภาพชีวิตการทำงานของทันตบุคลากร อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ
(r = 0.700, p-value <0.001, r = 0.786, p-value <0.001) ตามลำดับ จากการสัมภาษณ์เชิงลึก พบยังมีข้อจำกัดในการยังมีข้อจำกัดในการร่วมมือกันปฏิบัติงาน และวัสดุอุปกรณ์ที่ไม่เพียงพอ และตัวแปรอิสระทั้ง 5 ตัวแปร ได้แก่ บรรยากาศองค์การมิติความเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน บรรยากาศองค์การมิติความเสี่ยง ปัจจัยทางการบริหารด้านวัสดุอุปกรณ์ บรรยากาศองค์การมิติมาตรฐานการปฏิบัติงาน และบรรยากาศองค์การมิติความอบอุ่น มีผลและสามารถร่วมกันในการพยากรณ์คุณภาพชีวิตการทำงานของทันตบุคลากรในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล จังหวัดบุรีรัมย์ ได้ร้อยละ 67.0 (R2=0.670, p-value<0.001)

References

สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 12 (พ.ศ. 2560-2564). กรุงเทพฯ: สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ; 2560.

สำนักงานทันตสาธารณสุข กรมอนามัย. นโยบายการดำเนินงานของกระทรวงสาธารณสุข และแนวทางการดำเนินงานทันตสาธารณสุข ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2565. กรุงเทพฯ: สำนักงาน

ทันตสาธารณสุข กรมอนามัย; 2565.

Walton, R.E. Quality of working life: What is it Sloan Management Review.

; 4(7): 20-23.

ประจักร บัวผัน. หลักการบริหารสาธารณสุข. พิมพ์ครั้งที่ 4. ขอนแก่น: คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น; 2558.

Litwin, G.H. & Stringer, R.A. Motivation and organization climate. Boston: Harvard University; 1968.

สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดบุรีรัมย์. (2565ก). ฐานข้อมูลทันตบุคลากร ปี 2565. บุรีรัมย์:

สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดบุรีรัมย์; 2565.

สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดบุรีรัมย์. (2565ข). แบบรายงานเอกสารวิชาการของฝ่ายทันตสาธารณสุข ปี 2565 จังหวัดบุรีรัมย์. บุรีรัมย์: สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดบุรีรัมย์; 2565.

สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดบุรีรัมย์. (2565ค). ข้อมูลการประเมินความสุขของบุคลากรกระทรวงสาธารณสุข Happinometer ในปี 2565. บุรีรัมย์: สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดบุรีรัมย์. 2565.

Cohen, J. Statistical power analysis for the behavioral sciences. 2nd ed. New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates; 1988.

ชบาไพร สุวรรณชัยรบ, และสุวิทย์ อุดมพาณิชย์. บรรยากาศองค์การที่มีผลต่อคุณภาพชีวิตการทำงานของเจ้าพนักงานทันตสาธารณสุขในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล จังหวัดสกลนคร. วารสารวิจัย มข. (ฉบับบัณฑิตศึกษา). 2563; 20(3): 145-157.

สำเริง จันทรสุวรรณ, และสุวรรณ บัวทวน. ระเบียบวิธีวิจัยทางสังคมศาสตร์. ขอนแก่น:ภาควิชาสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น. 2547.

Elifson, K.W., Runyon, R.P., & Haber, A. Fundamentals of social

statistics. 2nd ed. New York: McGraw-Hill; 1990.

นัฐรินทร์ ช่างศรี, และประจักร บัวผัน. ปัจจัยแห่งความสำเร็จและบรรยากาศองค์การที่มีผลต่อคุณภาพชีวิตการทำงานของนักวิชาการสาธารณสุขในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล จังหวัดสกลนคร. วารสารวิจัย มข. (ฉบับบัณฑิตศึกษา). 2564; 21(2): 166-178.

นิชาภา หลังแก้ว, และชนะพล ศรีฤาชา. บรรยากาศองค์การและการสนับสนุนจากองค์การที่มีผลต่อการปฏิบัติงานตามเกณฑ์คุณภาพผลงานบริการของเจ้าหน้าที่สาธารณสุข ในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล จังหวัดบุรีรัมย์. วารสารศูนย์อนามัยที่ 9. 2564; 15(38): 685-704.

มนตรี ยาสุด, และประจักร บัวผัน. บรรยากาศองค์การและการสนับสนุนจากองค์การที่มีผลต่อกระบวนการจัดการความรู้ของบุคลากรศูนย์หัวใจสิริกิติ์ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ. มหาวิทยาลัยขอนแก่น. วารสารวิจัย มข. (ฉบับบัณฑิตศึกษา). 2555; 12(3): 83-96.

ปิยะพงษ์ ศรีสองเมือง, และประจักร บัวผัน. แรงจูงใจและบรรยากาศองค์การที่มีผลต่อการจัดการความรู้ของบุคลากรสำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 7 จังหวัดขอนแก่น. วารสารวิจัย มข.

(ฉบับบัณฑิตศึกษา). 2561; 18(2): 78-89.

สันติ อุทรังษ์, และประจักร บัวผัน. ปัจจัยที่มีผลต่อการมีส่วนร่วมในการปฏิบัติงานสุขศาลาของเจ้าหน้าที่สาธารณสุขในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล จังหวัดกาฬสินธุ์. วารสารวิจัย มข.

(ฉบับบัณฑิตศึกษา). 2560; 17(3): 64-76.

ปภินวิทย์ คำสมาน, มกราพันธุ์ จูฑะรสก, และประจักร บัวผัน. ปัจจัยแห่งความสำเร็จและการสนับสนุนจากองค์การที่มีผลต่อการปฏิบัติงานด้านการป้องกันและควบคุมวัณโรคของเจ้าหน้าที่สาธารณสุขในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล จังหวัดสกลนคร. วารสารวิจัย มข.

(ฉบับบัณฑิตศึกษา). 2564; 21(3): 223-235.

ภูมิฤทัย จุรัณณะ, และสุวิทย์ อุดมพาณิชย์. ปัจจัยการบริหารที่มีผลต่อการบริหาร

ความเสี่ยงในการปฏิบัติงานตามพันธกิจที่กระทรวงสาธารณสุขกำหนดของนักวิชาการสาธารณสุข

(ทันตสาธารณสุข) ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ. วารสารวิจัย มข. (ฉบับบัณฑิตศึกษา). 2563;

(3): 158-166.

ทิพรฎาร์ คุยแก้วพะเนาว์, และชนะพล ศรีฤาชา. คุณลักษณะส่วนบุคคลและปัจจัยทางการบริหารที่มีผลต่อการปฏิบัติงานป้องกันและแก้ไขปัญหายาเสพติดของเจ้าหน้าที่สาธารณสุขในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล จังหวัดนครราชสีมา. วารสารวิจัยสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น. 2561; 11(4): 47-57.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2023-06-30

ฉบับ

บท

บทความวิจัย (Research article)