การศึกษาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับสภาวะช่องปากของนักเรียนประถมศึกษาตอนต้น ในโรงเรียนประถมศึกษาที่อยู่ในเขตตำบลนาเวียง อำเภอทรายมูล จังหวัดยโสธร

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อ 1. ศึกษาสภาวะช่องปากของนักเรียนประถมศึกษาตอนต้น และ 2. ศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างข้อมูลส่วนบุคคล ความรู้ในการดูแลสุขภาพช่องปาก ทัศนคติในการดูแลสุขภาพช่องปาก พฤติกรรมการดูแลสุขภาพช่องปาก และการแปรงฟันกับสภาวะช่องปากของนักเรียนประถมศึกษาตอนต้น โดยมีกลุ่มตัวอย่าง คือ นักเรียนระดับประถมศึกษาตอนต้นในโรงเรียนรัฐบาลในเขตตำบลนาเวียง  อำเภอทรายมูล จังหวัดยโสธร จำนวน 91 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยคือ แบบสอบถาม แบบสังเกตการแปรงฟัน และแบบตรวจสภาวะช่องปาก การตรวจสอบคุณภาพเครื่องมือ ด้านความตรงเชิงเนื้อหา (IOC) จากผู้เชี่ยวชาญ มีค่าเท่ากับ 0.73-1.00   และการตรวจสอบด้านความเที่ยง (Reliability) มีค่าสัมประสิทธิ์แอลฟาครอนบาค มากกว่า 0.7

ผลการวิจัยพบว่ากลุ่มตัวอย่างมี  สภาวะโรคฟันผุ ถอน อุด จำนวน 532 ซี่ ร้อยละ 24.36 ของจำนวนซี่ฟันทั้งหมดที่ตรวจ ค่าเฉลี่ยฟันผุ ถอน อุด เท่ากับ 5.85 ซี่/คน โดยเป็นฟันผุ 4.37 ซี่/คน, ฟันถอน 1.38 ซี่/คน และฟันอุด 0.09 ซี่/คน และมีหินน้ำลายรวมทั้งมีเลือดออกในฟันซี่เดียวกัน (Sextant) จำนวน 153 Sextant ร้อยละ 28.36 ค่าเฉลี่ยมีหินน้ำลายรวมทั้งมีเลือดออก 1.68 sextant/คน ข้อมูลส่วนบุคคล  พบว่า อายุไม่มีความสัมพันธ์กับสภาวะโรคฟันผุ แต่มีความสัมพันธ์กับสภาวะโรคเหงือกอักเสบอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับนัยสำคัญ 0.05 (p = 0.03) และระดับการศึกษาปัจจุบัน ไม่มีความสัมพันธ์กับสภาวะโรคฟันผุ แต่มีความสัมพันธ์กับสภาวะโรคเหงือกอักเสบ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับนัยสำคัญ 0.05 (p=0.03) ส่วนข้อมูลส่วนบุคคลด้านอื่น ๆ ได้แก่ เพศ,  สถานศึกษา, ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน, อาชีพผู้ปกครอง และจำนวนเงินที่ได้มาโรงเรียน รวมทั้งระดับความรู้, ระดับทัศนคติ,  ระดับพฤติกรรมและระดับทักษะการแปรงฟัน พบว่า ไม่มีความสัมพันธ์กับสภาวะช่องปาก