การพัฒนาชุดทดสอบพาราควอตแบบขั้นตอนเดียว
คำสำคัญ:
พาราควอต, ชุดทดสอบ, สารกำจัดวัชพืชบทคัดย่อ
พาราควอต (paraquat) เป็นสารกำจัดวัชพืชที่ใช้กันอย่างแพร่หลายและมีฤทธิ์อันตรายร้ายแรงต่อคนและสัตว์ ตั้งแต่ปีงบประมาณ พ.ศ. 2541 ศูนย์วิทยาศาสตร์การแพทย์ที่ 12/1 ตรัง ได้จัดทำชุดนํ้ายาทดสอบพาราควอตแบบ 2 ขั้นตอน และสนับสนุนให้โรงพยาบาลใช้ตรวจตัวอย่างผู้ป่วยที่สงสัยว่าจะได้รับสารพิษพาราควอต หลังจากนั้นปีงบประมาณ พ.ศ. 2562 ได้พัฒนาชุดทดสอบพาราควอตแบบขั้นตอนเดียวในรูปแบบแคปซูล โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อเพิ่มความสะดวกในการใช้งานโดยลดขั้นตอนการทดสอบจาก 2 ขั้นตอน ให้เหลือเพียงขั้นตอนเดียว และนำมาใช้ตรวจพิสูจน์หาพาราควอตเชิงคุณภาพในตัวอย่างน้ำดื่ม น้ำล้างกระเพาะเทียม และปัสสาวะ ผลการศึกษาพบว่าชุดทดสอบที่พัฒนาขึ้นนี้มีความจำเพาะกับสารพาราควอต โดยมีค่าขีดจำกัดของการตรวจพบพาราควอตในตัวอย่างนํ้าดื่ม นํ้าล้างกระเพาะเทียม และปัสสาวะ เท่ากับ 0.7, 1.0 และ 2.0 ug/ml ตามลำดับ ผลการประเมินประสิทธิภาพของชุดทดสอบ พบว่ามีค่าความไว ความจำเพาะ และความถูกต้อง ร้อยละ 100 เมื่อทดสอบอายุการใช้งานพบว่าชุดทดสอบนี้สามารถเก็บไว้ที่สภาวะอุณหภูมิห้องได้นาน 1 เดือน และเก็บไว้ในโถดูดความชื้นได้นาน 5 เดือน ผลจากการศึกษาครั้งนี้สรุปได้ว่าชุดทดสอบพาราควอตแบบขั้นตอนเดียวที่พัฒนาขึ้นนี้สามารถใช้งานได้ง่ายและสะดวก ทราบผลรวดเร็ว เหมาะที่จะนำไปใช้ตรวจพิสูจน์พาราควอตในตัวอย่างน้ำดื่ม น้ำล้างกระเพาะเทียม และปัสสาวะได้
References
Watts M. Paraquat. Penang, Malaysia: Pesticide Action Network Asia and the Pacifi c. [online.] 2010; [cited 2021 Jun 25]; [44 screens]. Available from: URL: http://www.thaipan.org/sites/default/files/fileinter/monograph_paraquat_0.pdf.
พรรณี พิเดช. เทคนิคการวิเคราะห์และความรู้เบื้องต้นสำหรับห้องปฏิบัติการพิษวิทยา. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ: คณะเทคนิคการแพทย์ มหาวิทยาลัยมหิดล; 2530. หน้า 224-227.
Wikipedia, the free encyclopedia. Viologen. [online]. 2020; [cited 2021 Jun 10]; [5 screens]. Available from: URL: https://en.wikipedia.org/wiki/Viologen#Mechanism_of_action.
Addo E, Poon-King T. Leucocyte suppression in treatment of 72 patients with paraquat poisoning. Lancet 1986; 327(8490): 1117-20.
ดาริกา วอทอง. พาราควอต. [ออนไลน์]. 2561; [สืบค้น 21 พ.ค. 2564]; [5 หน้า]. เข้าถึงได้จาก: URL: https://www.summacheeva.org/occtox/paraquat.
Paraquat. In: Flanagan RJ, Braithwaite RA, Brown SS, Widdop B, de Wolff FA. Basic analytical toxicology. Geneva: World Health Organization; 1995. p. 195-196.
Raghu K, Mahesh V, Sasidhar P, Reddy PR, Venkataramaniah V, Agrawal A. Paraquat poisoning: a case report and review of literature. J Family Community Med 2013; 20(3): 198-200.
Reihani H, Zarmehri B. Multi-organ failure due to paraquat poisoning: case report and review of literature. Asia Pac J Med Toxicol 2016; 5: 98-100.
อุดมศักดิ์ สุดมาตร, จินตนา ปานทอง, ธรรญชนก พิทักษ์. การประเมินประสิทธิผลชุดทดสอบพาราควอตของห้องปฏิบัติการชันสูตรของโรงพยาบาลในจังหวัดตรัง. ว กรมวิทย พ 2542; 41(3): 343-8.
Clarke EGC, Moff at AC, Pharmaceutical Society of Great Britain. Department of Pharmaceutical Sciences. Clarke’s isolation and identification of drugs in pharmaceuticals, body fluids, and post-mortem material. 2nd ed. London: The Pharmaceutical Press; 1986. p. 24-25.
United States Pharmacopeial Convention. USP 42-NF 37: The United States pharmacopeia and the national formulary. Rockville, MD: United States Pharmacopeia Convention; 2019. p. 6168.
AOAC International. Guidelines for standard method performance requirements: Annex C. In: AOAC official method of analysis. [online]. 2016; [cited 2021 May 24]; [2 screens]. Available from: URL: http://www.eoma.aoac.org/app_f.pdf.
Annex D - notes on qualitative analysis. In: Eurachem Guide. The fitness for purpose of analytical methods - a laboratory guide to method validation and related topics: 2nd ed. [online]. 2014; [cited 2021 May 20]; [3 screens]. Available from: URL: https://www.eurachem.org/images/stories/Guides/pdf/MV_guide_2nd_ed_EN.pdf.
National Association of Testing Authorities. General accreditation guidance - validation and verification of quantitative and qualitative test methods. [online]. 2018; [cited 2021 Jun 8]; [31 screens]. Available from: URL: https://nata.com.au/files/2021/05/Validation-and-Verificationof-Quantitative-and-Qualitative-Test-Methods.pdf.
Merck KGaA. Sodium dithionite. [online]. 2021; [cited 2021 Jun 21]; [1 screen]. Available from: URL: https://www.merckmillipore.com/TH/en/product/Sodium-dithionite,MDA_CHEM-106505?ReferrerURL=https%3A%2F%2Fwww.google.com%2F.
Merck KGaA. Disodium tetraborate. [online]. 2021; [cited 2021 Jun 21]; [1 screen]. Available from: URL: https://www.merckmillipore.com/TH/en/product/di-Sodium-tetraborate,MDA_CHEM-106306?ReferrerURL=https%3A%2F%2Fwww.google.com%2F.
Merck KGaA. Sodium hydrogen carbonate. [online]. 2021; [cited 2021 Jun 21]; [1 screen]. Available from: URL: https://www.merckmillipore.com/TH/en/product/Sodium-hydrogencarbonate,MDA_CHEM-106329?ReferrerURL=https%3A%2F%2Fwww.google.com%2F.
ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม เรื่อง บัญชีรายชื่อวัตถุอันตราย ฉบับที่ 6 (พ.ศ. 2563). ราชกิจจานุเบกษา เล่ม 137 ตอนพิเศษ 117 ง (วันที่ 19 พฤษภาคม 2563). หน้า 56.
มูลนิธิเพื่อผู้บริโภค. ฉลาดซื้อตรวจพบสารพาราควอตในน้ำปู๋ ร้อง คกก.วัตถุอันตรายแบนทันที. [ออนไลน์]. 2563; [สืบค้น 21 พ.ค. 2564]; [4 หน้า]. เข้าถึงได้จาก: URL: https://www.consumerthai.org/consumersnews/food-and-drug/4511-paraquatcrappaste.html.
