การคัดกรองฤทธิ์ต้าน SARS-CoV-2 และโมเลกุลเป้าหมายการออกฤทธิ์ของพืชสมุนไพรไทย
คำสำคัญ:
ฤทธิ์ต้าน SARS-CoV-2, ฤทธิ์ยับยั้ง ACE2, โมเลกุลเป้าหมาย, โควิด 19บทคัดย่อ
โรคโคโรนาไวรัส 2019 หรือโควิด 19 เป็นโรคระบาดที่เกิดขึ้นทั่วโลกมีสาเหตุจากการติดเชื้อไวรัส SARS-CoV-2 การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาว่าสมุนไพรไทยอาจมีฤทธิ์ยับยั้งเชื้อไวรัสดังกล่าว จึงได้คัดกรองฤทธิ์ต้าน SARS-CoV-2 ในหลอดทดลองด้วยวิธี plaque reduction assay ของพืชสมุนไพรบางชนิดที่มีสรรพคุณลดไข้ในตำรับยาแผนไทย โดยสารสกัดที่มีฤทธิ์ต้านไวรัสจะถูกนำมาศึก ษาปฏิกิริยายับยั้งเอนไซม์ ACE2 และทดสอบการแสดงออกของยีนในเซลล์ปอดเพาะเลี้ยงผลการวิจัยพบว่าสารสกัดด้วยน้ำของสมุนไพรแมงลักคา (HSF, HSD) และปอบิด (HID) ที่ความเข้มข้นสูงสุด 5, 5 และ 10 mg/mL มีฤทธิ์ต้าน SARS-CoV-2 ได้ 100, 100 และ 99.49% ตามลำดับ rosmarinic acid (RA) ซึ่งเป็นสารพฤกษเคมีชนิดหนึ่งในสมุนไพรแมงลักคาและปอบิดที่ความเข้มข้น 0.625 mg/mL มีฤทธิ์ต้านไวรัสที่ 94.49% และยับยั้งเอนไซม์ ACE2 สูงสุดที่ 70.25% ที่ความเข้มข้น 100 μg/mL ซึ่งไม่เป็นพิษต่อเซลล์ ในขณะที่สารสกัดสมุนไพรอื่นมีค่าการยับยั้งน้อยกว่า ซึ่ง RA ลดการแสดงออกของยีน ACE2 และ TMPRSS2 แต่ไม่ลดการแสดงออกของ PIKfyve หรือ cathepsin L ใน Calu-3 cells จึงสามารถสรุปได้ว่า HSF, HSD, HID และ RA มีฤทธิ์ต้าน SARS-CoV-2 ซึ่ง RA ในสมุนไพรอาจลดการแพร่กระจายไวรัสในระยะแรกของการติดเชื้อได้ ดังนั้นควรมีการศึกษาฤทธิ์ต้าน SARS-CoV-2 ของสารสกัดดังกล่าวในสัตว์ทดลองและทางคลินิกเพื่อพัฒนาเป็นยาสมุนไพรต้านไวรัสต่อไป
References
Department of disease control. Corona virus 2019 (COVID-19). [online]. 2022; [cited 2022 Jan 17]. Available from: URL: https://ddc.moph.go.th/viralpneumonia.
พรายพล คุ้มทรัพย์. ความสูญเสียทางเศรษฐกิจจากโควิด-19. [online]. 2022; [cited 2022 Jan 17]; [4 screens]. Available from: URL: https://www.bangkokbiznews.com/news/detail/938335.
Benjaponpithak A, Visithanon K, Sawaengtham T, Thaneerat T, Wanaratna K. Short communication on use of andrographis herb (Fa Thalai Chon) for the treatment of COVID-19 patients. J Thai Trad Alt Med 2021; 19(1): 229-33.
Kanjanasirirat P, Suksatu A, Manopwisedjaroen S, Munyoo B, Tuchinda P, Jearawuttanakul K, et al. High-content screening of Thai medicinal plants reveals Boesenbergia rotunda extract and its component Panduratin A as anti-SARS-CoV-2 agents. Sci Rep 2020; 10: 19963. (12 pages).
Remali J, Aizat WM. A review on plant bioactive compounds and their modes of action against coronavirus infection. Front Pharmacol 2021; 11: 589044. (13 pages).
Chiow KH, Phoon MC, Putti T, Tan BK, Chow VT. Evaluation of antiviral activities of Houttuynia cordata Thunb. extract, quercetin, quercetrin and cinanserin on murine coronavirus and dengue virus infection. Asian Pac J Trop Med 2016; 9(1): 1-7.
Gil C, Ginex T, Maestro I, Nozal V, Barrado-Gil L, Cuesta-Geijo MÁ, et al. COVID-19: drug targets and potential treatments. J Med Chem 2020; 63(21): 12359-86.
Livak KJ, Schmittgen TD. Analysis of relative gene expression data using real-time quantitative PCR and the 2-ΔΔCT method. Methods 2001; 25(4): 402-8.
Faculty of Pharmacy, Ubonratchathani university. H. suaveolens. [online]. 2022; [cited 2022 Jan 17]; [5 screens]. Available from: URL: http://www.phargarden.com/main.php?action=viewpage&pid=268.
Mishra P, Sohrab S, Mishra SK. A review on the phytochemical and pharmacological properties of Hyptis suaveolens (L.) Poit. Futur J Pharm Sci 2021; 7: 65. (11 pages).
Rattanamaneerusmee A, Thirapanmethee K, Nakamura Y, Bongcheewin B, Chomnawang MT. Chemopreventive and biological activities of Helicteres isora L. fruit extracts. Res Pharm Sci 2018; 13(6): 484-92.
Jesus JA, Lago JHG, Laurenti MD, Yamamoto ES, Passero LFD. Antimicrobial activity of oleanolic and ursolic acids: an update. Evid Based Complement Alternat Med 2015; 2015: 620472. (14 pages).
Tohmé MJ, Giménez MC, Peralta A, Colombo MI, Delgui LR. Ursolic acid: a novel antiviral compound inhibiting rotavirus infection in vitro. Int J Antimicrob Agents 2019; 54(5): 601-9.
Khwaza V, Oyedeji OO, Aderibigbe BA. Antiviral activities of oleanolic acid and its analogues. Molecules 2018; 23: 2300. (14 pages).
Kashiwada Y, Nagao T, Hashimoto A, Ikeshiro Y, Okabe H, Cosentino LM, et al. Anti-AIDS agents 38. Anti-HIV activity of 3-O-acyl ursolic acid derivatives. J Nat Prod 2000; 63(12): 1619-22.
Kumar A, Choudhir G, Shukla SK, Sharma M, Tyagi P, Bhushan A, et al. Identification of phytochemical inhibitors against main protease of COVID-19 using molecular modeling approaches. J Biomol Struct Dyn 2021; 39(10): 3760-70.
Jindal D, Rani V. In Silico Studies of Phytoconstituents from Piper longum and Ocimum sanctum as ACE2 and TMRSS2 Inhibitors: Strategies to Combat COVID-19. Appl Biochem Biotechnol 2022; 1-18.
Sabet R, Sisakht M, Emami L, Sabahi Z. Comparison of COVID-19 virus main protease inhibition activities of phenolic acids by molecular docking. Trends Pharm Sci 2021; 7(2): 117-26.
Hoffmann M, Kleine-Weber H, Schroeder S, Krüger N, Herrler T, Erichsen S, et al. SARS-CoV-2 cell entry depends on ACE2 and TMPRSS2 and is blocked by a clinically proven protease inhibitor. Cell 2020; 181(2): 271-80.
Yan R, Zhang Y, Li Y, Xia L, Guo Y, Zhou Q. Structural basis for the recognition of SARSCoV-2 by full-length human ACE2. Science 2020; 367(6485): 1444-8.
Weerawatanakorn M, Rojsuntornkitti K, Pan M-H, Wongwaiwech D. Some phytochemicals and anti-inflammation effect of juice from Tiliacora triandra leaves. J Food Nutr Res 2018; 6: 32-8.
Clark NF, Taylor-Robinson AW. COVID-19 Therapy: could a chlorophyll derivative promote cellular accumulation of Zn2+ ions to inhibit SARS-CoV-2 RNA synthesis? Front Plant Sci 2020; 11: 1270. (4 pages).
Srivastava A, Kumar A, Tiwari G, Kumar R, Misra N. In Silico investigations on the potential inhibitors for COVID-19 protease. arXiv preprint 2020: 2003.10642. (12 pages).
Vitiello A. Sars-Cov-2 and risk of antiviral drug resistance. Irish J Med Sci. [online]. 2021; [cited 2022 Jan 17]; [2 screens]. Available from: URL: https://link.springer.com/content/pdf/10.1007/s11845-021-02820-y.pdf.
Downloads
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
License
Copyright (c) 2022 วารสารกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
