การทดสอบความถูกต้องของวิธีวิเคราะห์รีบาวดิโอไซด์ เอ และสตีวิโอไซด์ในน้ำหวาน ด้วยวิธีโครมาโตกราฟีของเหลวสมรรถนะสูง

การวิเคราะห์รีบาวดิโอไซด์ เอ และสตีวิโอไซด์ในน้ำหวานด้วยวิธี HPLC

ผู้แต่ง

  • สุธาทิพย์ วิทย์ชัยวุฒิวงศ์ สำนักคุณภาพและความปลอดภัยอาหาร กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์
  • ศิริธร พุฒซ้อน สำนักคุณภาพและความปลอดภัยอาหาร กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์

คำสำคัญ:

รีบาวดิโอไซด์ เอ, สตีวิโอไซด์, น้ำหวาน, วิธีโครมาโตกราฟีของเหลวสมรรถนะสูง

บทคัดย่อ

        รีบาวดิโอไซด์ เอ และสตีวิโอไซด์ เป็นสารในกลุ่มสตีวิออลไกลโคไซด์ที่สกัดได้จากหญ้าหวาน โดยทำหน้าที่เป็นสารให้ความหวานตามประกาศกระทรวงสาธารณสุข ฉบับที่ 418 พ.ศ. 2563 การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาวิธีวิเคราะห์รีบาวดิโอไซด์ เอ และสตีวิโอไซด์ โดยทดสอบความใช้ได้ของวิธีและประมาณค่าความไม่แน่นอนของการวัด การทดสอบความถูกต้องของวิธีวิเคราะห์ในน้ำหวานด้วยเครื่อง HPLC เครื่องตรวจวัดชนิดอัลตราไวโอเลตที่ความยาวคลื่น 210 นาโนเมตร คอลัมน์ Capcell pak C18 MG II วัฏภาคเคลื่อนที่เป็นสารละลายผสมของ acetonitrile และ 10 mM โพแทสเซียมไฮโดรเจนฟอสเฟต pH 2.6 อัตราส่วน 32:68 ผลการทดลองพบว่า ขีดจำกัดของการตรวจพบเท่ากับ 2.0 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม ขีดจำกัดของการวัดเชิงปริมาณเท่ากับ 4.0 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม ช่วงของการวัดและความเป็นเส้นตรงอยู่ในช่วง 2.0-100 ไมโครกรัมต่อมิลลิลิตร ค่าสัมประสิทธิ์การตัดสินใจ (R2) เท่ากับ 1 ความแม่นของวิธีประเมินจากร้อยละของการคืนกลับที่ความเข้มข้น 4.0, 28 และ 140 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม ของรีบาวดิโอไซด์ เอ อยู่ในช่วงร้อยละ 96.5-106.9 และสตีวิโอไซด์อยู่ในช่วงร้อยละ 96.0-109.8 ความเที่ยงของรีบาวดิโอไซด์ เอ และสตีวิโอไซด์มีค่าที่ยอมรับได้ (HORRAT < 2) intermediate precision คำนวณจากผลการวิเคราะห์ตัวอย่างควบคุมคุณภาพของรีบาวดิโอไซด์ เอ และสตีวิโอไซด์ เท่ากับ 0.36 และ 0.45 ตามลำดับ สรุปได้ว่าวิธีนี้มีเหมาะสมที่จะใช้ในการตรวจวิเคราะห์รีบาวดิโอไซด์ เอ และสตีวิโอไซด์ในน้ำหวานในห้องปฏิบัติการ

References

เมดไทย (Medthai). หญ้าหวาน สรรพคุณและประโยชน์ของหญ้าหวาน 14 ข้อ. [ออนไลน์]. 2563; [สืบค้น 4 เม.ย. 2565]; [4 หน้า]. เข้าถึงได้ที่ : URL: https://medthai.com/หญ้าหวาน/.

EFSA J 2010; Panel on Food Additives and Nutrient Sources added to Food (ANS). Scientific opinion on the safety of steviol glycosides for the proposed uses as a food additive. EFSA Journal 2010; 8(4): 1537. (84 pages).

Carakostas MC, Curry LL, Boileau AC, Brusick DJ. Overview: the history, technical function and safety of rebaudioside A, a naturally occurring steviol glycoside, for use in food and beverages. Food Chem Toxicol 2008; 46(Suppl 7) : S1-10.

Food and Agricultural Organization of the United Nations. Steviol glycosides-69th JECFAChemical and Technical Assessment (CTA). [online]. 2008; [cited 2022 Apr 4]; [7 screens]. Available from: URL: https://www.fao.org/3/at966e/at966e.pdf.

Food and Agricultural Organization of the United Nations. Steviol glycosides-82nd JECFA-Chemical and Technical Assessment (CTA). [online]. 2016; [cited 2022 Apr 4]; [10 screens]. Available from: URL: https://www.fao.org/3/br566e/br566e.pdf.

พระราชบัญญัติอาหาร พ.ศ. 2522. ประกาศกระทรวงสาธารณสุข ฉบับที่ 418 (พ.ศ. 2563) เรื่อง กำหนดหลักเกณฑ์ เงื่อนไข วิธีการใช้ และอัตราส่วนของวัตถุเจือปนอาหาร (ฉบับที่ 2). ราชกิจจานุเบกษา เล่ม 137 ตอนพิเศษ 237 ง (วันที่ 9 ตุลาคม 2563).

ประกาศสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา เรื่อง คำชี้แจงประกาศกระทรวงสาธารณสุข (ฉบับที่ 418) พ.ศ. 2563 ออกตามความในพระราชบัญญัติอาหาร พ.ศ. 2522 เรื่อง กำหนดหลักเกณฑ์ เงื่อนไข วิธีการใช้และอัตราส่วนของวัตถุเจือปนอาหาร (ฉบับที่ 2). [ออนไลน์]. 2563; [สืบค้น 4 เม.ย. 2565]; [210 หน้า]. เข้าถึงได้ที่: URL: http://food.fda.moph.go.th/law/data/announ_fda/418_FoodAdditives.pdf.

Kitada Y, Sasaki M, Yamazoe Y, Nakazawa H. Simultaneous determination of stevioside, rebaudioside A and C and dulcoside A in food by high-performance liquid chromatography. J Chromatogr 1989; 474: 447-51.

73rd meeting of the Joint FAO/WHO Expert Committee on Food Additives (JECFA). Steviol glycosides. Rome: FAO/JECFA Monograph; 2010.

ทิพวรรณ นิ่งน้อย. แนวปฏิบัติการทดสอบความถูกต้องของวิธีวิเคราะห์ทางเคมีโดยห้องปฏิบัติการเดียว. นนทบุรี: กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข; 2549.

สุวรรณา จารุนุช, และคณะ. แนวปฏิบัติการประมาณค่าความไม่แน่นอนของการวัดทางเคมี. นนทบุรี: กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข; 2550.

Eurachem Guide. The Fitness for purpose of analytical methods: a laboratory guide to method validation and related topics. 2nd ed. [online]. 2014; [cited 2022 Jan 1]; [70 screens]. Available from: URL: https://www.eurachem.org/images/stories/Guides/pdf/MV_guide_2nd_ed_EN.pdf.

Fayaz S, Sharma R, Rajput YS, Mann B, Lata K. Estimation of steviol glycosides in food matrices by high performance liquid chromatography. J Food Sci Technol. 2018; 55(8): 3325-34.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

30-06-2023

ฉบับ

บท

นิพนธ์ต้นฉบับ (Original Articles)