การจัดการศึกษาแบบสหสาขาวิชาชีพ

ผู้แต่ง

  • ปรัชญา พุมอุทัยวิรัตน์ สำนักวิชาการศึกษาคลินิกชั้นสูง วิทยาลัยวิทยาศาสตร์การแพทย์เจ้าฟ้าจุฬาภรณ์ ราชวิทยาลัยจุฬาภรณ์

คำสำคัญ:

การจัดการศึกษาแบบสหสาขาวิชาชีพ, วิทยาศาสตร์การแพทย์ระบบสุขภาพ, ความร่วมมือของสหสาขาวิชาชีพ

บทคัดย่อ

การจัดการศึกษาแบบสหสาขาวิชาชีพ เป็นการจัดการเรียนการสอนที่เปิดโอกาสให้นักศึกษาด้านสุขภาพและสหวิชาชีพที่เกี่ยวข้องได้เรียนรู้ร่วมกัน ทำกิจกรรมการเรียนรู้ เกิดประสบการณ์การเรียนรู้ ทั้งนี้เมื่อบัณฑิตเหล่านี้ได้สำเร็จการศึกษาออกไปประกอบวิชาชีพจะสามารถปฏิบัติงานอย่างมืออาชีพร่วมกันเป็นทีม การจัดการศึกษาแบบสหสาขาวิชาชีพเป็นหนึ่งในสมรรถนะของวิชาวิทยาศาสตร์การแพทย์ระบบสุขภาพซึ่งถูกยกระดับขึ้นมาให้เป็นหนึ่งในองค์ความรู้ของแพทยศาสตร์ศึกษาในศตวรรษที่ 21 ให้มีความสำคัญเทียบเท่ากับองค์ความรู้ในส่วนวิทยาศาสตร์การแพทย์พื้นฐานและวิทยาศาสตร์การแพทย์ชั้นคลินิก มีการกำหนดสมรรถนะหลักเพื่อพัฒนาให้ผู้เรียนมีความสามารถในด้านจริยธรรมและค่านิยมร่วมกัน บทบาทและความรับผิดชอบ การทำงานเป็นทีมและภาวะผู้นำ การเรียนรู้และสะท้อนย้อนคิด และการสื่อสารระหว่างสหสาขาวิชาชีพ ผู้เรียนควรได้รับการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นศูนย์กลาง มีส่วนร่วมในการปฏิบัติ และได้เรียนรู้กับพื้นที่ปฏิบัติงานจริงในอนาคต โดยใช้บุคลากรสหสาขาวิชาชีพในพื้นที่นั้นเป็นอาจารย์พิเศษร่วมกันเรียนรู้ เช่น ทีมสุขภาพในระดับชุมชน ชาวบ้านในพื้นที่ เป็นต้น เป้าหมายสูงสุดของการจัดการศึกษาแบบสหสาขาวิชาชีพ ไม่ใช่การประเมินผลผู้เรียนรายบุคคล แต่เป็นการมองผลสำเร็จในภาพรวมของประเทศ คือ บัณฑิตที่จบไปสามารถปฏิบัติงานอย่างมืออาชีพร่วมกันเป็นทีมมีเป้าหมายร่วมกันในการพัฒนาระบบสาธารณสุขของประเทศให้ดีขึ้นเกิดเป็นทีมสุขภาพที่แข็งแกร่ง

Downloads

Download data is not yet available.

เอกสารอ้างอิง

พระราชบัญญัติหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ พ.ศ. 2545. (2545,18 พฤศจิกายน). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 119 ตอน 116ก. หน้า 1-28.

นงลักษณ์ ใจฉลาด. ทิศทางการจัดการเรียนการสอนสำหรับผู้สอนยุคใหม่ในระดับอุดมศึกษา. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม. 2557; 2: 1-13.

Subcommittee Interprofessional Education. Interprofessional education. Healthprofessional s21thailand Website. 2013. http://www.healthprofessionals21thailand.org/wp-content/uploads/2016/11/1.-Call-for-IPE-Proposals-Final-020617.pdf. Accessed May 8, 2020.

Chuenkongkaew W. The report on the annual national health professional education reform forum: ANHPER. healthprofessionals21thailand Website. 2013. http://www.healthprofessionals21thailand.org/wp-content/uploads/2016/11/book_report1-2.pdf. Accessed May 8, 2020.

Gilbert JH, Yan J, Hoffman SJ. A WHO report: framework for action on interprofessional education and collaborative practice. J Allied Health. 2010;39(Suppl1):196–197.

อังคณา สมนัสทวีชัย, วลัยพร พัชรนฤมล, โสภณ เอี่ยมศิริถาวร, วันทนีย์ กัลล์ประวิทธ์, ปานเทพ รัตนากร, วิโรจน์ ตั้งเจริญเสถียร. วิวัฒนาการของความร่วมมือภายใต้แนวคิด "สุขภาพหนึ่งเดียว" ในประเทศไทย. วารสารวิจัยระบบสาธารณสุข. 2557;8:292-305.

กองยุทธศาสตร์และแผนงาน สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข. แผนยุทธศาสตร์ชาติ ระยะ 20 ปี ด้านสาธารณสุข (พ.ศ. 2560 - 2579) (ฉบับปรับปรุงครั้งที่ 2 พ.ศ. 2561). กระทรวงสาธารณสุข. 2561.

ประกาศแพทยสภา เรื่อง เกณฑ์ความรู้ความสามารถในการประเมินเพื่อรับใบอนุญาตเป็นผู้ประกอบวิชาชีพเวชกรรม พ.ศ.2555. แพทยสภา. 2555. https://www.tmc.or.th/file_08062012 .pdf เมื่อ 13 เมษายน 2563.

ศูนย์เวชบัณฑิตศึกษาแห่งประเทศไทย. คู่มือการตรวจประเมินคุณภาพสถาบันฝึกอบรมหลังปริญญาตามเกณฑ์ WFME. แพทยสภา. 2561. https://tmc.or.th/tcgme/file_download/คู่มือการตรวจประเมินคุณภาพสถาบันฯ_(WFME).pdf เมื่อ 13 เมษายน 2563.

ประกาศกระทรวงศึกษาธิการ เรื่อง มาตรฐานคุณวุฒิระดับปริญญาตรี สาขาพยาบาลศาสตร์ พ.ศ. 2560. (2561, 3 มกราคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 135 ตอนพิเศษ 1ง. หน้า 7.

สภาเทคนิคการแพทย์. มาตรฐานคุณวุฒิระดับปริญญาตรี สาขาเทคนิคการแพทย์ (มคอ.๑). สภาเทคนิคการแพทย์. 2560. http://www.mtc.or.th/file_news/file1_79.pdf เมื่อ 18 สิงหาคม 2563.

สภาเภสัชกรรม. มาตรฐานคุณวุฒิระดับปริญญาตรี สาขาเภสัชศาสตร์ (หลักสูตรหกปี). สภาเภสัชกรรม. 2558. http://www.mua.go.th/users/tqf-hed/news/data6/Pharmacy_r.pdf เมื่อ 18 สิงหาคม 2563.

ราชวิทยาลัยจุฬาภรณ์. ยุทธศาสตร์ราชวิทยาลัยจุฬาภรณ์ ระยะเวลา 5 ปี (พ.ศ.2560-2564). ราชวิทยาลัยจุฬาภรณ์. 2561. https://www.cra.ac.th/wp-content/uploads/2019/03/ยุทธศาสตร์-รจภ.pdf เมื่อ 20 เมษายน 2563.

Gonzalo JD, Dekhtyar M, Starr SR, Borkan J, Brunett P, Fancher T, et al. Health Systems Science Curricula in Undergraduate Medical Education: Identifying and Defining a Potential Curricular Framework. Acad Med. 2017 Jan;92(1):123–31.

BC’s Practice Education Committee. Advancing Teamwork in Healthcare: A guide and toolkit for building capacity and facilitating interprofessional collaborative practice and education. DAL website.2013. https://cdn.dal.ca/content/dam/dalhousie/pdf/healthprofessions/Interprofessional%20Health%20Education/BCAHC%20-%20IPE%20Building%20Guide%20-%20January%202013-1.pdf. Accessed April 28, 2020.

คณะกรรมการมูลนิธิพัฒนาการศึกษาบุคลากรสุขภาพแห่งชาติ. การศึกษาแบบสหสาขาวิชาชีพ (Interprofessional Education). พิมพ์ครั้งที่ 2. บริษัท พี.เอ.ลีฟวิ่ง จำกัด; 2561. http://www.healthprofessionals21thailand.org/wp-content/uploads/2018/09/Thai-IPE.pdf เมื่อ 13 เมษายน 2563.

The Miller’s pyramid and prism. GP training website. 2015. http://www.gp-training.net/training/educational_theory/adult_learning/miller.htm. Accessed April 20, 2020.

Heinemann GD, Schmitt MH, and Farrell MP. Attitudes toward health care teams. In Heinemann GD, and Zeiss AM. eds. Team performance in health care: Assessment and Development. New York: Kluwer Academic/Plenum Publishers, 2002:155-159.

Curran V. R., Sharpe D., Forristall J., and Flynn, K. Attitudes of health sciences students towards interprofessional teamwork and education. Learning in Health and Social Care, 7(3), 2008:146¬‐156.

Olle ten Cate. A primer on entrustable professional activities. FEM 2017; 20(3): 95-102.

ขอบเขตความรู้วิทยาศาสตร์การแพทย์ระบบสุขภาพ ปรับปรุงจาก Gonzalo et al. (2017)

ดาวน์โหลด

ไฟล์ประกอบ

เผยแพร่แล้ว

2020-10-08

รูปแบบการอ้างอิง

1.
พุมอุทัยวิรัตน์ ป. การจัดการศึกษาแบบสหสาขาวิชาชีพ. J Chulabhorn Royal Acad [อินเทอร์เน็ต]. 8 ตุลาคาม 2020 [อ้างถึง 31 ธันวาคม 2025];2(4):12-28. available at: https://he02.tci-thaijo.org/index.php/jcra/article/view/241513

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิชาการ