การพัฒนาและประเมินประสิทธิผลแนวปฏิบัติทางคลินิกในการดูแลสุขภาพช่องปาก ผู้ป่วยสูงอายุที่มีภาวะพึ่งพา หอผู้ป่วยอายุรกรรมชาย 3 โรงพยาบาลลำปาง

บทคัดย่อ

ปัญหาสุขภาพช่องปากในผู้สูงอายุพึ่งพาเป็นเรื่องสำคัญที่ส่งผลต่อคุณภาพชีวิตและเพิ่มค่าใช้จ่ายในการรักษา การวิจัยและ พัฒนานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาแนวปฏิบัติการพยาบาลในการดูแลสุขภาพช่องปากผู้สูงอายุพึ่งพาตามหลักฐานเชิงประจักษ์ สืบค้นเอกสารวิชาการที่ทันสมัย จำนวน 22 เรื่อง โดยใช้หลักการจากสภาวิจัยสุขภาพและการแพทย์แห่งชาติ (National Health and Medical Research Council [NHMRC], 1999) และจัดลำดับความน่าเชื่อถือตามเกณฑ์ของ (Joanna Briggs Institute [JBI], 2014) ประเมินผลการนำไปใช้ โดยศึกษาจากกลุ่มตัวอย่างผู้สูงอายุพึ่งพา 74 ราย และพยาบาล 21 ราย แนวปฏิบัติที่พัฒนามาประกอบด้วย 4 ด้านหลัก ได้แก่ การประเมินสภาพช่องปาก การเลือกใช้อุปกรณ์ การทำความสะอาดช่องปาก และการให้ความรู้ แก่ผู้ดูแล ผลการศึกษาพบว่า การใช้แนวปฏิบัติตามหลักฐานเชิงประจักษ์นี้ ส่งผลให้สุขภาพช่องปากของผู้สูงอายุดีขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ  โดยวัดจากการลดลงของคะแนนแบบประเมินสุขภาพช่องปากที่ดัดแปลงจาก สำนักทันตสาธารณสุข (Oral Health Assesment Tool [OHAT]) และผู้ป่วยมีอาการปวดลดลง นอกจากนี้ พยาบาลส่วนใหญ่มีความคิดเห็นที่ดีต่อการนำแนวปฏิบัติไปใช้ และสามารถนำไปวางแผนการดูแลผู้ป่วยได้อย่างเหมาะสม สรุปการศึกษาครั้งนี้แสดงให้เห็นถึงประโยชน์ของการใช้แนวปฏิบัติตามหลักฐานเชิงประจักษ์ในการดูแลสุขภาพช่องปากผู้สูงอายุพึ่งพา ซึ่งสามารถนำไปปรับใช้และพัฒนาต่อยอดได้ในสถานพยาบาลอื่นๆ ข้อเสนอแนะ ควรขยายผลการนำแนวปฏิบัติไปใช้ในหอผู้ป่วยอื่นๆ และส่งเสริมให้ญาติร่วมสนับสนุนอุปกรณ์ดูแลสุขภาพช่องปาก เพื่อให้การดูแลสุขภาพช่องปากของผู้สูงอายุพึ่งพาเป็นไปอย่างต่อเนื่องและยั่งยืน