ผลของโปรแกรมฝึกทักษะการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ต่อประสิทธิภาพ การรับรู้สมรรถนะของตนเอง และอัตราการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียวของมารดาวัยรุ่นที่มีบุตรคนแรก

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมฝึกทักษะการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ต่อประสิทธิภาพของการให้นมแม่ก่อนจำหน่าย การรับรู้สมรรถนะของตนเอง และอัตราการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียว 1 เดือนของมารดาวัยรุ่นที่มีบุตรคนแรก

รูปแบบการวิจัย: การวิจัยกึ่งทดลองแบบ 2 กลุ่มวัดก่อนและหลังการทดลอง

วิธีดำเนินการวิจัย: กลุ่มตัวอย่างเป็นมารดาวัยรุ่นอายุ 15-19 ปี คลอดปกติบุตรคนแรก ณ หน่วยหลังคลอด โรงพยาบาลเชียงรายประชานุเคราะห์ จำนวน 50 ราย เลือกกลุ่มตัวอย่างแบบสะดวก แบ่งเป็นกลุ่มควบคุมและกลุ่มทดลองกลุ่มละ 25 ราย กลุ่มควบคุมได้รับการดูแลตามปกติและกลุ่มทดลองได้รับการดูแลตามปกติร่วมกับโปรแกรมฝึกทักษะการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ ได้แก่ การสังเกต ฝึกปฏิบัติ และวิธีประเมินตนเองในการให้นมแม่ เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสัมภาษณ์ข้อมูลส่วนบุคคล แบบสอบถามการรับรู้สมรรถนะ แห่งตนในการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ แบบประเมินประสิทธิภาพให้นมแม่และการดูดนมของทารก และแบบสัมภาษณ์การเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ วิเคราะห์ข้อมูลทั่วไปโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา และเปรียบเทียบข้อมูลระหว่างกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุมโดยใช้สถิติ Independent t-test, Mann-Whitney U test, Chi-square, Fisher’s exact test และสถิติ Z test

ผลการวิจัย: กลุ่มทดลองมีคะแนนประสิทธิภาพการให้นมแม่ก่อนจำหน่ายออกจากโรงพยาบาล และคะแนนการรับรู้สมรรถนะแห่งตนในการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ 1 เดือนหลังคลอดสูงกว่ากลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (Z = 5.36, p < .001; Z = 5.13, p < .001 ตามลำดับ) และอัตราการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียว 1 เดือนมากกว่ากลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < .05)

สรุปและข้อเสนอแนะ: โปรแกรมฝึกทักษะการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่มีผลต่อประสิทธิภาพในการให้นมแม่ก่อนจำหน่าย การรับรู้สมรรถนะแห่งตนในการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ 1 เดือนหลังคลอดเพิ่มขึ้น และอัตราการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียว 1 เดือนสูงขึ้นในมารดาวัยรุ่นที่มีบุตรคนแรก ดังนั้นพยาบาลและผดุงครรภ์ควรนำโปรแกรมฝึกทักษะการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่นี้ไปประยุกต์ใช้ในการส่งเสริมให้มารดาหลังคลอดสามารถให้นมแม่ได้อย่างมีประสิทธิภาพอย่างต่อเนื่อง