การศึกษาเปรียบเทียบประสิทธิภาพและผลข้างเคียงของยาขยายรูม่านตาในผู้ป่วยโรคเบาหวาน

บทคัดย่อ

          วัตถุประสงค์ : เพื่อศึกษาเปรียบเทียบประสิทธิภาพของยาขยายรูม่านตาทั้งสามแบบ คือ 1% tropicamide อย่างเดียว และแบบร่วมกับ 2.5% และ 10% phenylephrine รวมถึงผลข้างเคียงต่อความดันโลหิตและชีพจรในผู้ป่วยโรคเบาหวาน

          วิธีการศึกษา : เป็นการศึกษาเชิงทดลองแบบสุ่มในผู้ป่วยเบาหวาน 300 ราย แบ่งการใช้ยาเป็น 3 กลุ่ม กลุ่มแรก ใช้ 1% tropicamide อย่างเดียว กับกลุ่มสองใช้ 1% tropicamide ร่วมกับ 2.5% phenylephrine และกลุ่มสามใช้ 1% tropicamide ร่วมกับ 10% phenylephrine ผู้ป่วยทุกคนจะได้รับการตรวจวัดขนาดรูม่านตา ค่าความดันโลหิต และชีพจร เปรียบเทียบหาความแตกต่างก่อน และหลังหยอดยา 15 และ 30 นาที วิเคราะห์ข้อมูลทั่วไปโดยใช้สถิติเชิงพรรณนาและเปรียบเทียบระหว่างกลุ่มด้วย chi-square test และ one-way analysis of variance

          ผลการศึกษา : ผู้ป่วยร้อยละ 54 อยู่ในช่วงอายุมากกว่า 60 ปี จำแนกเป็นเพศชาย ร้อยละ 37.7 

การเปรียบเทียบข้อมูลพื้นฐาน ระดับค่าความดันโลหิต อัตราการเต้นของหัวใจและขนาดรูม่านตาเฉลี่ยตาขวาและตาซ้าย ของผู้ป่วยตัวอย่างทั้ง 3 กลุ่มก่อนหยอดยาเพื่อรับการตรวจก็ไม่แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ผลการศึกษาเปรียบเทียบขนาดรูม่านตาเฉลี่ยทั้งตาขวาและตาซ้าย ของผู้ป่วย 3 กลุ่มหลังจากได้รับยาหยดแรกที่ 15 นาที แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ระหว่างกลุ่ม 1 และกลุ่ม 3 (ตาขวา p =.042 และตาซ้าย p =.037) และที่ 30 นาที ระหว่างกลุ่ม 1 และกลุ่ม 2  รวมทั้งกลุ่ม 1 และกลุ่ม 3 (p < .001)

          สรุป : การใช้ยาหยอดขยายรูม่านตาในผู้ป่วยโรคเบาหวาน ยาแบบ 1% tropicamide ร่วมกับ 10% phenylephrine มีประสิทธิภาพขยายรูม่านตาได้ดีที่สุด โดยไม่มีผลข้างเคียงต่อความดันโลหิตและชีพจร