การเปรียบเทียบผลการดูแลระยะกลางแบบ IMC Bed และ IMC Ward ในผู้ป่วยกระดูกสะโพกหัก

ผู้แต่ง

  • วทัญญู ตั้งศิริอำนวย พ.บ., โรงพยาบาลนครปฐม

คำสำคัญ:

การดูแลระยะกลาง, ภาวะกระดูกสะโพกหัก, อัตราการเสียชีวิตและความพิการ

บทคัดย่อ

          วัตถุประสงค์: เพื่อเปรียบเทียบประสิทธิผลของการดูแลระยะกลางแบบ IMC bed และ IMC ward ในผู้ป่วยสูงอายุที่มีภาวะกระดูกสะโพกหักต่อการเคลื่อนไหวของร่างกาย ความสามารถในการทำกิจวัตรประจำวัน และอัตราการเสียชีวิต และมีวัตถุประสงค์รองเพื่อหาความสัมพันธ์ระหว่างข้อมูลพื้นฐานส่วนบุคคล การดูแลระยะกลางกับความสามารถในการทำกิจวัตรประจำวัน และความสามารถในการเคลื่อนไหวของร่างกายหลังติดตาม 6 เดือน

          วิธีการศึกษา: เป็นการศึกษาจากการเก็บข้อมูลย้อนหลัง (retrospective study) ในผู้ป่วยกระดูกข้อสะโพกหักที่ได้รับการผ่าตัด ในโรงพยาบาลนครปฐม ขนาดตัวอย่าง 121 คน แบ่งออกเป็น 2 กลุ่ม ได้แก่ กลุ่มที่ได้รับการดูแลระยะกลางแบบ IMC bed จำนวน 67 คน และกลุ่มที่ได้รับการดูแลระยะกลางแบบ IMC ward จำนวน 54 คน โดยเก็บข้อมูลเกี่ยวกับข้อมูลพื้นฐานของผู้ป่วย ความสามารถในการเคลื่อนไหวของร่างกายจากแบบประเมินคะแนนการเคลื่อนไหวกายสะสม cumulated ambulation score (CAS) ความสามารถในการทำกิจวัตรประจำวันจากแบบประเมิน modified Barthel index และอัตราการเสียชีวิตจากระบบเวชระเบียนของโรงพยาบาล วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติพรรณนาข้อมูลและสถิติเชิงอนุมาน ได้แก่ chi-square test หรือ Fisher’s exact test, independent t test, logistic regression, และ linear regression

          ผลการศึกษา: พบว่า คะแนนความสามารถในการทำกิจวัตรประจำวันและความสามารถในการเคลื่อนไหวของร่างกาย ในกลุ่มผู้ป่วยที่ได้รับการดูแลระยะกลางแบบ IMC ward มีคะแนนมากกว่ากลุ่มที่ได้รับการดูแลระยะกลางแบบ IMC bed อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติในช่วง 1, 3, และ 6 เดือน (p < .01) รวมถึง กลุ่มผู้ป่วยที่ได้รับการดูแลระยะกลางแบบ IMC ward มีอัตราการเสียชีวิตน้อยกว่ากลุ่มที่ได้รับการดูแลระยะกลางแบบ IMC bed อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติตลอดระยะเวลาติดตาม 6 เดือน

          สรุป: การดูแลระยะกลางแบบ IMC ward ในผู้ป่วยสูงอายุที่มีภาวะกระดูกสะโพกหักสามารถเพิ่มความสามารถในการทำกิจวัตรประจำวัน และความสามารถในการเคลื่อนไหวของร่างกาย รวมถึงช่วยลดอัตราการเสียชีวิตจากภาวะแทรกซ้อนที่เกิดขึ้นภายหลังการผ่าตัดได้ ส่งเสริมให้ผู้ป่วยสามารถดูแลตนเองได้มากขึ้น และลดการพึ่งพาญาติในการช่วยเหลือได้

เอกสารอ้างอิง

Kanis JA, Oden A, McCloskey EV, et al. A systematic review of hip fracture incidence and probability of fracture worldwide. Osteoporos Int 2012;23(9):2239–56. doi: 10.1007/s00198-012-1964-3.

Vaseenon T, Luevitoonvechkij S, Wongtriratanachai P, et al. Long-term mortality after osteoporotic hip fracture in Chiang Mai, Thailand. J Clin Densitom 2010;13(1):63–7. doi: 10.1016/j.jocd.2009.10.003.

Grimes JP, Gregory PM, Noveck H, et al. The effects of time-to-surgery on mortality and morbidity in patients following hip fracture. Am J Med 2002;112(9):702–9. doi: 10.1016/s0002-9343(02)01119-1.

Simunovic N, Devereaux P, Bhandari M. Surgery for hip fractures: does surgical delay affect outcomes? Indian J Orthop 2011;45(1):27–32. doi: 10.4103/0019-5413.73660.

Rae HC, Harris IA, McEvoy L, et al. Delay to surgery and mortality after hip fracture. ANZ J Surg 2007;77(10):889–91. doi: 10.1111/j.1445-2197.2007.04267.x.

Simunovic N, Devereaux P, Sprague S, et al. Effect of early surgery after hip fracture on mortality and complications: systematic review and meta-analysis. CMAJ 2010;182(15):1609–16. doi: 10.1503/cmaj.092220.

Young J, Forster A, Green J. An estimate of post-acute intermediate care need in an elderly care department for older people. Health Soc Care Community 2003;11(3):229–31. doi: 10.1046/j.1365-2524.2003.00429.x.

Grigoryan KV, Javedan H, Rudolph JL. Orthogeriatric care models and outcomes in hip fracture patients: a systematic review and meta-analysis. J Orthop Trauma 2014;28(3):e49–55. doi: 10.1097/BOT.0b013e3182a5a045.

จันทนี ทวีโชติภัทร์. ผลลัพธ์การฟื้นฟูสมรรถภาพระยะกลางของผู้ป่วยกระดูกสะโพกหักอันเนื่องมาจาก ภยันตรายชนิดไม่รุนแรงในโรงพยาบาลสามพราน จังหวัดนครปฐม. มหาราชนครศรีธรรมราชเวชสาร 2568;8(2):39–52.

Sing C-W, Lin T-C, Bartholomew S, et al. Global epidemiology of hip fractures: a study protocol using a common analytical platform among multiple countries. BMJ open 2021;11(7):e047258. doi: 10.1136/bmjopen-2020-047258.

Suksrisai B, Linhavong J, Manonom S, et al. Prevalence and factors affecting first and recurrent hip fracture in the elderly: a retrospective study from inpatients at Thammasat University Hospital. Thammasat Med J 2020;20(4):275–85.

Liu J, Zhao Q, Wang J, et al. The effect of continuing care on postoperative life quality and long-term functional recovery in elderly patients with hip fracture. Am J Transl Res 2021;13(5):5512–8.

ยศ เขียวอมร. อุบัติการณ์และปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับอัตราตายปีแรกของผู้สูงอายุกระดูกสะโพกหัก ที่ผ่าตัดในโรงพยาบาลเจ้าพระยายมราช. วารสารแพทย์เขต 4–5 2564;40(3):439–48.

สถาบันสิรินธรรเพื่อการฟื้นฟูสมรรถภาพทางการแพทย์แห่งชาติ. คู่มือการฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ป่วยระยะกลางสำหรับผู้ป่วยกระดูกสะโพกหัก Guideline for intermediate care in hip fracture (fragility fracture) สำหรับบุคลากรทางการแพทย์ตามแผนพัฒนาระบบบริการสุขภาพ (service plan). นนทบุรี: สถาบันสิรินธรรเพื่อการฟื้นฟูสมรรถภาพทางการแพทย์แห่งชาติ กรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข; 2565.

Bouwstra H, Smit EB, Wattel EM, et al. Measurement properties of the Barthel index in geriatric rehabilitation. J Am Med Dir Assoc 2019;20(4):420–5. e1. doi: 10.1016/j.jamda.2018.09.033.

ปิยะภัทร เดชพระธรรม, รัตนา มีนะพันธ์, ประเสริฐพร จันทร, และคณะ. ความน่าเชื่อถือของแบบประเมินบาร์เธลฉบับภาษาไทยในผุ้ป่วยโรคอัมพาตหลอดเลือดสมอง. เวชศาสตร์ฟื้นฟูสาร 2549;16(1):1–9.

Foss NB, Kristensen MT, Kehlet H. Prediction of postoperative morbidity, mortality and rehabilitation in hip fracture patients: the cumulated ambulation score. Clin Rehabil 2006;20(8):701–8. doi: 10.1191/0269215506cre987oa.

Kristensen MT, Andersen L, Bech-Jensen R, et al. High intertester reliability of the cumulated ambulation score for the evaluation of basic mobility in patients with hip fracture. Clin Rehabil 2009;23(12):1116–23. doi: 10.1177/0269215509342330.

Uthaekul A, Sawayawisuth K, Pitiruagsit L, et al. The effects of intermediate care rehabilitation programs on the ability of hip fracture patients to perform daily activities with remote follow-up. J Soc Sci Cul 2024;8(1):186–95.

เกียรติยศ จิตทรงบุญ. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับอัตราการเสียชีวิตในช่วง 1 ปี ของผู้ป่วยกระดูกสะโพกหัก จากโรคกระดูกพรุน โรงพยาบาลเพชรบูรณ์. วารสารโรงพยาบาลมหาสารคาม 2019;15(2):13–22.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-06-30

รูปแบบการอ้างอิง

1.
ตั้งศิริอำนวย ว. การเปรียบเทียบผลการดูแลระยะกลางแบบ IMC Bed และ IMC Ward ในผู้ป่วยกระดูกสะโพกหัก. Reg 4-5 Med J [อินเทอร์เน็ต]. 30 มิถุนายน 2025 [อ้างถึง 30 ธันวาคม 2025];44(2):155-68. available at: https://he02.tci-thaijo.org/index.php/reg45/article/view/276471