ผลของกระบวนการมีส่วนร่วมของชุมชนในการดูแลสุขภาพผู้สูงอายุในเขตรับผิดชอบของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านม่วงเฒ่า อำเภอเขมราฐ จังหวัดอุบลราชธานี

ผู้แต่ง

  • บังอร ทองคุณ โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านม่วงเฒ่า ตำบลหัวนา อำเภอเขมราฐ จังหวัดอุบลราชธานี

คำสำคัญ:

ผู้สูงอายุ, กระบวนการมีส่วนร่วม, การดูแลสุขภาพ

บทคัดย่อ

การวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของกระบวนการมีส่วนร่วมของชุมชนในการดูแลสุขภาพผู้สูงอายุ กลุ่มตัวอย่างคือผู้สูงอายุในเขตรับผิดชอบของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านม่วงเฒ่า อำเภอเขมราฐ จังหวัดอุบลราชธานี จำนวน 231 คน เก็บข้อมูลโดยใช้แบบประเมิน แบบสอบถาม และแบบวัดความเข้าใจ วิเคราะห์ข้อมูลโดยสถิติเชิงพรรณนา ได้แก่ การแจกแจงความถี่ ร้อยละ ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพด้วยการหา content analysis

ผลการศึกษาพบว่า ผู้สูงอายุส่วนใหญ่เป็นกลุ่มติดสังคมร้อยละ 87.9 รองลงมาคือกลุ่มติดสังคม ร้อยละ 10.8  และกลุ่มติดเตียงร้อยละ 1.3 การวัดความเข้าใจต่อการส่งเสริมความสามารถในการประกอบกิจวัตรประจำวัน ดัชนีบาร์เธลเอดีแอล พบว่าผู้สูงอายุแต่ละกลุ่มมีความสามารถปฏิบัติกิจวัตรประจำวันที่แตกต่างกัน ภาพรวมผลการประเมินพฤติกรรมการปฏิบัติ ไม่ล้ม ไม่ลืม ไม่ซึมเศร้า กินข้าวอร่อย หรือ 4 Smart ของกลุ่มติดสังคมระดับมาก (x=3.83, S.D.=0.52) กลุ่มติดบ้านระดับมาก (x=3.69, S.D.=0.61) ผลการวัดความเข้าใจในการดูแลสุขภาพจิตผ่านรูปแบบความสุข 5 มิติ พบว่าภาพรวมกลุ่มติดสังคมอยู่ระดับมากที่สุด (x=4.36, S.D.=0.33) กลุ่มติดบ้านระดับมาก (x=3.74, S.D.=0.80) และกลุ่มติดเตียงระดับปานกลาง (x=3.25, S.D.=0.36) ผู้ดูแลในชุมชนเป็นผู้ที่มีส่วนร่วมในการดูแลผู้สูงอายุระดับมาก (x=3.56, S.D.=0.99) ผลของการพัฒนากระบวนการมีส่วนร่วมของชุมชนในการดูแลสุขภาพผู้สูงอายุเกิดมีมาตรการการดำเนินงานต่างๆในพื้นที่ สามารถขยายผลไปยังพื้นที่อื่นทำให้เกิดมีตำบลดูแลผู้สูงอายุระยะยาวขึ้น  

References

กรมกิจการผู้สูงอายุ. (2566). ปัญหาสุขภาพผู้สูงอายุไทย. สืบค้นจาก https://www.dop.go.th/th/know/15/466

กรมอนามัย. (2562). การเตรียมตัวเพื่อเข้าสู่วัยสูงอายุ. สืบค้นจาก https://multimedia.anamai.moph.go.th/ebooks/hp-ebook_08_mini/

กาญจนา ปัญญาธร และชลการ ทรงศรี. (2562). การดูแลสุขภาพและปัจจัยที่เกี่ยวข้องของผู้สูงอายุที่อาศัยอยู่ตามลำพัง ตำบลบ้านตาด อำเภอเมือง จังหวัดอุดรธานี. วารสารการพยาบาลและสุขภาพ สสอท, 2(2), 41-52.

กระทรวงสาธารณสุข. (2564). คู่มือการตัดกรองและประเมินสุขภาพผู้สูงอายุ พ.ศ. 2564. สืบค้นจาก http://www.tako.moph.go.th/takmoph2016/file_download/file_20210129131952.pdf

ขวัญรัตน์ บัววิชัยศิลป์, ชัยวุฒิ บัวเนี่ยว และอรุณ บุญสร้าง. (2562). กระบวนการดูแลสุขภาพผู้สูงอายุโดยการมีส่วนร่วมของชุมชนนาโปใหญ่ ตำบลมุกดาหาร อำเภอเมือง จังหวัดมุกดาหาร. วารสารวิชาการสาธารณสุขชุมชน. 5(3), 49-61.

จริยา กฤติยาวรรณ และสุชาดามณี บุญจรัส. (2560). การมีส่วนร่วมของชุมชนในการสร้างเสริมสุขภาพผู้สูงอายุในชุมชนหนองแก อำเภอเมือง จังหวัดอุบลราชธานี. การประชุมวิชาการและนำเสนอผลงานวิจัยระดับชาติราชธานีวิชาการ ครั้งที่ 2.

ชัยสิทธิ์ เรืองโรจน์. (2566). การศึกษาสถานการณ์ความเสี่ยงต่อการเป็นโรคหัวใจและหลอดเลือดในผู้สูงอายุจังหวัดอุบลราชธานี. วารสารสาธารณสุขและสุขภาพศึกษา, 3(1), 1-14.

ธนกร สิริสุคันธา, พรนภา บุญนำมา และนภาวรรณ เนตรประดิษฐ์. (2562). แนวทางการพัฒนากระบวนการดูแลสุขภาพผู้สูงอายุขององค์การบริหารส่วนตำบลนาโป่งอำเภอเถิน จังหวัดลำปาง. วารสารสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย, 2(1), 8-18.

พิศสมัย บุญเลิศ, เทอดศักดิ์ พรหมอารักษ์ และศุภวดี แถวเพีย. (2559). การพัฒนารูปแบบการดูแลสุขภาพอย่างต่อเนื่องสำหรับผู้สูงอายุ กลุ่มติดบ้าน ติดเตียงในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านดงมัน ตำบลสิงห์โคก อำเภอเกษตรวิสัย จังหวัดร้อยเอ็ด. สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 7 จังหวัดขอนแก่น, 23(2), 79-87.

มูลนิธิสถาบันวิจัยและพัฒนาผู้สูงอายุไทย. (2564). สถานการณ์ผู้สูงอายุไทย พ.ศ. 2563. บริษัทอมรินทร์ พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง จำกัด.

รัถยานภิศ รัชตะวรรณ, ธมลวรรณ แก้วกระจก, วรรณรัตน์ จงเขตกิจ, ปิยะพร พรหมแก้ว, ดาลิมา สาแดงสาร และดลปภัฏ ทรงเลิศ. (2561). กระบวนการมีส่วนร่วมของชุมชนในการพัฒนาสุขภาวะ. วารสารเทคโนโลยีภาคใต้. 11(1), 231-238.

โรงพยาบาลยันฮี. (2566). ดูแลผู้สูงอายุดุจญาติมิตรใกล้ชิดแพทย์. สืบค้นจาก https://th.yanhee.net/.

วศินี วีระไวทยะ. (2566). การพัฒนารูปแบบการดูแลสุขภาพผู้สูงอายุตามแนวทางสุขภาพดีวิถีใหม่โดยการมีส่วนร่วมของชุมชน และภาคีเครือข่ายในอำเภอสามร้อยยอดจังหวัดประจวบคีรีขันธ์. วารสารวิจัยเพื่อการส่งเสริมสุขภาพและคุณภาพชีวิต, 3(1), 1-12.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2023-09-30