ผลของโปรแกรมการส่งเสริมพัฒนาการและสร้างวินัยเชิงบวกโดยครอบครัวมีส่วนร่วมต่อพฤติกรรมการเลี้ยงดูบุตรเชิงบวกของผู้ปกครองเด็กปฐมวัยในบริบทชายแดนใต้
คำสำคัญ:
โปรแกรม, การส่งเสริมพัฒนาการและสร้างวินัยเชิงบวก, ครอบครัวมีส่วนร่วม, เด็กปฐมวัย, บริบทชายแดนใต้บทคัดย่อ
พฤติกรรมการเลี้ยงดูบุตรเชิงบวกเป็นปัจจัยสำคัญที่ช่วยส่งเสริมพัฒนาการทางอารมณ์และสังคมของเด็กปฐมวัย โดยเฉพาะในบริบทจังหวัดชายแดนใต้ที่มีความหลากหลายทางวัฒนธรรมและความเสี่ยงด้านพฤติกรรมของเด็ก โปรแกรม Triple-P Positive Parenting Program เป็นโปรแกรมสนับสนุนผู้ปกครองที่ได้รับการพิสูจน์ว่ามีประสิทธิภาพในการเสริมสร้างทักษะการเลี้ยงดูบุตรเชิงบวก การศึกษานี้เป็นการวิจัยกึ่งทดลองแบบกลุ่มเดียววัดก่อนและหลังการทดลอง มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมดังกล่าวต่อพฤติกรรมการเลี้ยงดูบุตรเชิงบวกของผู้ปกครองเด็กปฐมวัย กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ปกครองเด็กปฐมวัยในชุมชนแห่งหนึ่งในจังหวัดชายแดนใต้ จำนวน 27 คน คัดเลือกแบบเจาะจง ในระหว่างเดือนพฤศจิกายน 2567 ถึงมกราคม 2568 ระบุระยะเวลา 4 สัปดาห์ เครื่องมือที่ใช้ ได้แก่ โปรแกรม Triple-P Positive Parenting Program แบบสอบถามข้อมูลทั่วไป และแบบสอบถามพฤติกรรมการเลี้ยงดูบุตรเชิงบวกของผู้ปกครอง วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติ paired t-test เพื่อเปรียบเทียบคะแนนก่อนและหลังเข้าร่วมโปรแกรม ผลการศึกษาพบว่า ผู้ปกครองมีพฤติกรรมการเลี้ยงดูบุตรเชิงบวกดีขึ้น โดยคะแนนเฉลี่ยเพิ่มขึ้นจาก 3.06 (S.D.=1.07) เป็น 3.73 (S.D.=0.50) หลังการเข้าร่วมโปรแกรม (95% CI=0.56-0.78) อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p-value<.01) ข้อเสนอแนะผลการวิจัยที่นำไปใช้ประโยชน์ ควรขยายกลุ่มตัวอย่างให้หลากหลายมากขึ้นในบริบทที่แตกต่าง และศึกษาผลลัพธ์ระยะยาวของโปรแกรมต่อพฤติกรรมและพัฒนาการของเด็กปฐมวัยอย่างต่อเนื่อง
Downloads
เอกสารอ้างอิง
กรมสุขภาพจิต. (2565). โปรแกรมการส่งเสริมพัฒนาการและสร้างวินัยเชิงบวกโดยครอบครัวมีส่วนร่วม (Triple-P) (พิมพ์ครั้งที่ 3). สถาบันพัฒนาการเด็กราชนครินทร์.
กรมอนามัย. (2566). รายงานการศึกษาปัจจัยกำหนดสุขภาพและพฤติกรรมสุขภาพที่มีผลต่อครอบครัวและชุมชน. นนทบุรี: กระทรวงสาธารณสุข.
กระทรวงสาธารณสุข. (2567). ระบบคลังข้อมูลด้านการแพทย์และสุขภาพ (HDC). กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ. https://hdcservice.moph.go.th
ชาญวิทย์ พรนภล. (2563). แบบวัดพฤติกรรมการเลี้ยงดูเชิงบวก ฉบับผู้ปกครอง (POPS-P). กรุงเทพฯ: คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล.
ณฐมน สีธิแก้ว, ศลิษา โกดยี่, เกศมณี มูลปานันท์, ขนิษฐา พิศฉลาด, ฉันทนา แรงสิงห์, อรนลิน สิงขรณ์, และคณะ. (2565). การศึกษาความสัมพันธ์ของปัจจัยที่เกี่ยวข้องต่อพฤติกรรม การเลี้ยงดูเชิงบวกของผู้ปกครองเด็กปฐมวัย และความคิดเชิงบริหาร ของเด็กปฐมวัยในจังหวัดเชียงราย. วารสารพยาบาล กระทรวงสาธารณสุข, 32(3), 122-133.
ดุษฎี จึงศิรกุลวิทย์ และอมรา ธนศุภรัตนา. (2566). ผลของโปรแกรมฝึกทักษะการเลี้ยงดูเด็กปฐมวัยไทย (Thai Triple-P) ต่อพัฒนาการและความฉลาดทางอารมณ์ในเด็กกลุ่มเสี่ยงต่อพัฒนาการล่าช้า. วารสารสุขภาพจิตแห่งประเทศไทย, 31(3), 215-226. https://he01.tci-thaijo.org/index.php/jmht/article/view/256049
นวลจันทร์ จุฑาภักดีกุล. (2560). การพัฒนาและหาค่าเกณฑ์มาตรฐานเครื่องมือประเมินการคิดเชิงบริหารในเด็กปฐมวัย. นครปฐม: ศูนย์วิจัยประสาทวิทยาศาสตร์ สถาบันชีววิทยาศาสตร์โมเลกุล มหาวิทยาลัยมหิดล.
นัฏฐ์ดนุช จรครบุรีธนาดุล, ทนง ทองภูเบศร์ และชินวงศ์ ศรีงาม. (2567). วินัยเชิงบวกของเด็กปฐมวัยสู่การเรียนรู้บนฐานวิถีชีวิตใหม่. วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา, 35(1), 1-14.
นาคี สอนโพธิ์, พัชรินทร์ ฉลาดธัญญกิจ และธีรารัตน์ พลราชม. (2567). การพัฒนารูปแบบการส่งเสริมพัฒนาการเด็กในวัย 3-5 ปี ผ่านกระบวนการเรียนรู้แบบมีส่วนร่วม ในสกลนคร. วารสารพยาบาลกองทัพบก, 25(3), 383-391. https://he01.tci-thaijo.org/index.php/JRTAN/article/view/272719
นิพัทธา สังข์ยก, และเนรัญชลา จารุจิตร. (2564). การจัดกิจกรรมเสริมประสบการณ์เพื่อพัฒนา EQ ของเด็กนักเรียนในศูนย์พัฒนาเด็กเล็กสำหรับผู้ปกครอง. วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร, 23(1), 399-412.
ปฐมมา สุขทวี, เพ็ญนภา กุลนภัทร และภรภัทร เฮงอุดมทรัพย์. (2566). การเสริมสร้างทักษะพ่อแม่ในเวลาลูกยุคดิจิทัลด้วยนวัตกรรมการปรึกษาครอบครัวร่วมสมัย: การเสริมสร้างทักษะการเลี้ยงดูเด็กในยุคดิจิทัลผ่านนวัตกรรมการให้คำปรึกษาครอบครัวร่วมสมัยวารสารวิจัยทางการศึกษา คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ, 18(1), 178-190. https://ejournals.swu.ac.th/index.php/jre/article/view/15255
ปาริชาติ อาษาธง และทองมี ผลาผล. (2565). การพัฒนารูปแบบการส่งเสริมทักษะการคิดเชิงบริหารของเด็กปฐมวัยแบบมีส่วนร่วมของครอบครัวและชุมชนในจังหวัดร้อยเอ็ด. วารสารพยาบาลสภากาชาดไทย, 15(2), 266-279.
พัทธ์ธีรา รัตนชัย และอีสมาแอ กาเต๊ะ. (2564). พฤติกรรมการอบรมเลี้ยงดูบุตรด้วยหลักการอิสลามของครอบครัวไทยมุสลิมสามจังหวัดชายแดนใต้. วารสารอิสลามศึกษา มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์, 12(1), 67-81.
พิสมัย แข็งแรง. (2567). ผลของโปรแกรมส่งเสริมพัฒนาการและเสริมสร้างวินัยเชิงบวก โดยครอบครัวมีส่วนร่วม ส่งผลต่อความฉลาดทางด้านสติปัญญา ความฉลาดทางด้านอารมณ์ และพฤติกรรมของเด็กปฐมวัยในศูนย์พัฒนาการเด็กเล็กในเขตตำบลหัวช้าง อำเภอจตุรพักตรพิมาน จังหวัดร้อยเอ็ด. วารสารวิจัยและพัฒนานวัตกรรมทางสุขภาพ, 5(1), 25-35.
มลฤดี น้อยตำแย, ปนัดดา ธนเศรษฐกร และพัชรินทร์ เสรี. (2565). ผลของโปรแกรมเทคนิค 101s การสร้างวินัยเชิงบวกสำหรับผู้ดูแลเด็กปฐมวัยต่อทักษะการใช้เทคนิคการสร้างวินัยเชิงบวก การเลี้ยงดูแบบกรอบแนวคิดเติบโต และทักษะทางอารมณ์-สังคมในเด็กปฐมวัย. วารสารวิจัยทางวิทยาศาสตร์สุขภาพ, 16(2), 3-5.
มัทรี คอดริงตัน, จุฑามาศ โชติบาง และอัจฉราพร ศรีภูษณาพรรณ. (2564). ปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการสร้างเสริมวินัยเชิงบวกในผู้ดูแลเด็กวัยก่อนเรียน. วารสารวิจัยสุขภาพและการพยาบาล, 37(2), 229-231.
ยุพิน นุชิิต. (2567). ประสิทธิผลของโปรแกรมส่งเสริมพัฒนาการและสร้างวินัยเชิงบวกโดยครอบครัวมีส่วนร่วมต่อทักษะความฉลาดทางอารมณ์และทักษะการเลี้ยงดูเด็กปฐมวัย ในเครือข่ายสุขภาพอำเภอโพนทอง. วารสารวิจัยและพัฒนานวัตกรรมทางสุขภาพ, 5(1), 150-161.
ลักษณา สกุลทอง และศรินทิพย์ ชาลีเครือ. (2565). การพัฒนาโปรแกรมTriple P เพื่อกระตุ้นพัฒนาการเด็กปฐมวัยเขตสุขภาพที่ 7. วารสารศูนย์อนามัยที่ 7 ขอนแก่น, 14(1), 97-110. https://he01.tcithaijo.org/index.php/johpc7/article/view/253321
สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2565). แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 13 พ.ศ. 2566-2570. สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ.
เสาวรส ปลื้มใจ และอุทิศ สังขรัตน์. (2558). การสร้างสันติภาพชายแดนใต้: เรื่องเล่าของผู้หญิง. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยทักษิณ, 10(1), 225-242.
Bandura, A. (1977). Social Learning Theory. Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall. https://he01.tci-thaijo.org/index.php/jrhi/article/view/269429
Kang H. (2021). Sample size determination and power analysis using the G*Power software. Journal of educational evaluation for health professions, 18, 17. https://doi.org/10.3352/jeehp.2021.18.17
Orem, D. E. (2001). Nursing concepts practice (6th ed.). St. Louis: Mosby-Year Book.
Sander M.R. (2008). Triple P-positive parenting program: Towards an empirically validated multilevel parenting and family support strategy for prevention of behavior and emotional problems in children. Clinical child and family Psychology Review, 2, 71-90.
Skaik, Y. (2015). The bread and butter of statistical analysis “t-test”: Uses and misuses. Pakistan Journal of Medical Sciences, 31(6), 1558-1559. https://doi.org/10.12669/pjms.316.8984
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วิทยาลัยการสาธารณสุขสิรินธร จังหวัดอุบลราชธานี

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสาร วารสารสาธารณสุขและสุขภาพศึกษา (Thai Journal of Public Health and Health Education) เป็นลิขสิทธิ์ของ วิทยาลัยการสาธารณสุขสิรินธร จังหวัดอุบลราชธานี








