การสำรวจและหาค่าอ้างอิงในการบริหารกัมมันตภาพรังสีสำหรับการวินิจฉัยทางเวชศาสตร์นิวเคลียร์ในโรงพยาบาลราชวิถี

บทคัดย่อ

บทนำ: ค่าอ้างอิงทางการวินิจฉัย หรือ Diagnostic Reference Levels (DRLs) เป็นเครื่องมือที่มีประโยชน์ในการลดปริมาณรังสีที่ผู้ป่วยได้รับ ค่าอ้างอิงทางการวินิจฉัยนี้ สำหรับในงานวินิจฉัยทางเวชศาสตร์นิวเคลียร์ จะพิจารณาจากค่าการบริหารกัมมันตภาพรังสี ค่าอ้างอิงในการบริหารกัมมันตภาพรังสี จะแสดงในรูปแบบของปริมาณกัมมันตภาพรังสีที่ให้แก่ผู้ป่วย ซึ่งในประเทศไทยยังไม่มีการเผยแพร่ค่าอ้างอิงการบริหารกัมมันตภาพรังสีในระดับประเทศ  ดังนั้น จึงต้องการสำรวจค่าอ้างอิงการบริหารกัมมันตภาพรังสีในการวินิจฉัยทางเวชศาสตร์นิวเคลียร์สำหรับโรงพยาบาลราชวิถี วัตถุประสงค์: เพื่อสำรวจและหาค่าอ้างอิงในการบริหารกัมมันตภาพรังสี ในการถ่ายภาพทางเวชศาสตร์นิวเคลียร์สำหรับ โรงพยาบาลราชวิถี และทำการเปรียบเทียบกับค่าของต่างประเทศ วิธีการศึกษา: เป็นการศึกษาย้อนหลังโดยใช้ข้อมูลของผู้ป่วยที่มาตรวจวินิจฉัยทางเวชศาสตร์นิวเคลียร์ในโรงพยาบาลราชวิถี ในปี พ.ศ. 2562 นำค่าการบริหารกัมมันตภาพรังสีที่ใช้กับผู้ป่วยในการตรวจวินิจฉัยทางเวชศาสตร์นิวเคลียร์  มาหาค่าทางสถิติ คือ ค่าเฉลี่ย ค่ามัธยฐาน และ ค่าอ้างอิงการบริหารกัมมันตภาพรังสี ซึ่งตามรายงานในต่างประเทศ คือ ค่าเปอร์เซ็นไทล์ที่ 75 แล้วนำค่านี้มาเปรียบเทียบกับค่าที่กำหนดในต่างประเทศ หาร้อยละของความแตกต่างของค่า DRL ระหว่าง ค่าของราชวิถีกับต่างประเทศ ผลการศึกษา: ผลสำรวจ ได้ค่า DRL มีค่าแตกต่างกันตามชนิดการตรวจและสารเภสัชรังสีที่ใช้ ดังนี้  การตรวจกระดูก (หญิง 571 ราย, ชาย 386 ราย อายุเฉลี่ย 58.32±13.55 ปี) ค่า DRL ของ ^99mTc-MDP คือ 858.03 เมกกะเบคเคอเรล (23.19 มิลลิคูรี), การตรวจกล้ามเนื้อหัวใจแบบวันเดียวขณะพัก (rest test) (หญิง 164 ราย, ชาย 136 ราย อายุเฉลี่ย 65.16±11.51 ปี) ค่า DRL ของ ^99mTc-MIBI คือ 473.23 เมกกะเบคเคอเรล (12.79 มิลลิคูรี) และขณะออกกำลัง (stress test)  ค่า DRL ของ ^99mTc-MIBI คือ 1281.03 เมกกะเบคเคอเรล (34.62 มิลลิคูรี), การตรวจต่อมพาราไทรอยด์ (หญิง 54 ราย ,ชาย 45 ราย อายุเฉลี่ย 49.17±15.72 ปี) ค่า DRL ของ ^99mTcO_-4  คือ 123.39 เมกกะเบคเคอเรล (3.33 มิลลิคูรี), ค่า DRL ของ ^99mTc-MIBI คือ 902.98 เมกกะเบคเคอเรล (24.40 มิลลิคูรี), การตรวจไต (หญิง 42 ราย , ชาย 40 ราย อายุเฉลี่ย 46.62±15.41 ปี) ค่า DRL ของ ^99mTc-MAG3 คือ 139.12 เมกกะเบคเคอเรล (3.76 มิลลิคูรี), การตรวจหัวใจ (หญิง 122 ราย, ชาย 5 ราย อายุเฉลี่ย 49.97±11.28 ปี) ค่า DRL ของ ^99mTc-RBC คือ 854.70 เมกกะเบคเคอเรล (23.10 มิลลิคูรี) และการตรวจต่อมไทรอยด์ (หญิง 137 ราย, ชาย 24 ราย อายุเฉลี่ย 48.74±15.46 ปี) ค่า DRL ของ ^99mTcO_-4  คือ 116.18 เมกกะเบคเคอเรล (3.14 มิลลิคูรี) สรุปผลการศึกษา: โดยส่วนใหญ่ค่า DRL ของโรงพยาบาลราชวิถีที่นำมาสำรวจในครั้งนี้ มีค่าต่ำกว่าต่างประเทศ โดยคิดเป็นร้อยละของความแตกต่างตั้งแต่ 16-83 โดยมีสารเภสัชรังสีที่ค่า DRL ของราชวิถีสูงกว่าต่างประเทศคือ ^99mTc-MIBI (stress), ^99mTc-MIBI (Parathyroid) และ ^99mTc-RBC (MUGA) ที่ควรนำมาพิจารณา อย่างไรก็ตาม เมื่อมีค่า DRL ของประเทศไทย (National DRLs) แล้ว จะนำค่า DRL ของโรงพยาบาลราชวิถี มาเปรียบเทียบกับของประเทศไทยอีกครั้งหนึ่ง