การพัฒนาระบบการดูแลคนพิการทางการเคลื่อนไหวโดยชุมชน ตำบลหินเหล็กไฟ อำเภอคูเมือง จังหวัดบุรีรัมย์

บทคัดย่อ

บทคัดย่อ

          การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงปฏิบัติการ โดยใช้กระบวนการดำเนินงานแบบมีส่วนร่วมเพื่อพัฒนาระบบการดูแลคนพิการทางการเคลื่อนไหวโดยชุมชน ตำบลหินเหล็กไฟ อำเภอคูเมือง จังหวัดบุรีรัมย์ กลุ่มตัวอย่างได้แก่ ผู้มีส่วนร่วมในการพัฒนา 40 คนประกอบด้วย ผู้นำชุมชน ผู้ดูแลคนพิการทางการเคลื่อนไหว บุคลากรภาครัฐ อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านและกลุ่มที่ได้รับผลจากการพัฒนา 116 คน ประกอบด้วย คนพิการทางการเคลื่อนไหวและผู้ดูแล  เก็บรวบรวมข้อมูลจากแบบสอบถามและแบบสัมภาษณ์วิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณโดยใช้ paired t-test วิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพโดยการวิเคราะห์เนื้อหา

          ผลการวิจัยพบว่ากระบวนการพัฒนาระบบการดูแลคนพิการทางการเคลื่อนไหวโดยการมีส่วนร่วมของชุมชน ประกอบด้วย 6 ขั้นตอนได้แก่ 1) ศึกษาข้อมูลบริบทของพื้นที่ 2) จัดประชุมวางแผนเชิงปฏิบัติการ 3) กำหนดแผนงาน 4) ปฏิบัติตามแผน 5) การติดตามประเมินผล และ6) การสรุปผล กระบวนการดังกล่าวส่งผลให้คนพิการทางการเคลื่อนไหวมีพฤติกรรมการดูแลสุขภาพดีขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ส่วนผู้ดูแลมีวิธีการปฏิบัติตัวต่อคนพิการที่ดีขึ้น และมีเจตคติต่อความพิการและคนพิการดีขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ทั้งคนพิการและผู้ดูแลมีความพึงพอใจต่อระบบในภาพรวมระดับมากที่สุดและเกิดกิจกรรมที่เหมาะสมในการดูแลคนพิการ

          ปัจจัยแห่งความสำเร็จในครั้งนี้คือ การมีส่วนร่วมในการดำเนินงานจาก ผู้นำชุมชนชุมชนองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นและองค์กรภาครัฐ เกิดการเรียนรู้ร่วมกัน ส่งผลให้เกิดการเปลี่ยนแปลงวิธีการดูแลคนพิการ รวมทั้งการเปลี่ยนแปลงที่ตัวคนพิการและผู้ดูแล เกิดแนวทางปฏิบัติที่เหมาะสมกับพื้นที่ โดยยึดหลักการทำงานร่วมกันเป็นภาคีเครือข่ายอย่างมีดุลภาพ เพื่อช่วยเหลือและดูแลคนพิการในชุมชนทางการเคลื่อนไหวอย่างมีประสิทธิภาพ