ผลของโปรแกรมการมีปฏิสัมพันธ์อย่างมีเป้าหมายต่อพฤติกรรมการดูแลตนเองและระดับน้ำตาลในเลือดของผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ที่ไม่สามารถควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้

บทคัดย่อ

ผู้ป่วยเบาหวานมีจำนวนเพิ่มขึ้นทุกปี โรคนี้เป็นสาเหตุของภาวะแทรกซ้อนหลายอย่าง ทั้งผลต่อหัวใจ หลอดเลือด ตา ไต และเส้นประสาท การป้องกันภาวะแทรกซ้อนด้วยการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดให้อยู่ในระดับปกติจึงเป็นสิ่งสำคัญ การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมการมีปฏิสัมพันธ์อย่างมีเป้าหมายต่อพฤติกรรมการดูแลตนเองและระดับน้ำตาลในเลือด เป็นการวิจัยกึ่งทดลอง แบบสองกลุ่มวัดผลก่อนและหลังการทดลอง กลุ่มตัวอย่าง เป็นผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ที่ไม่สามารถควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้และได้รับยาควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด จำนวน 60 คน แบ่งเป็นกลุ่มที่ไม่ใช้โปรแกรม และกลุ่มที่ใช้โปรแกรม กลุ่มละ 30 คน เครื่องมือที่ใช้ในการศึกษา คือ โปรแกรมการมีปฏิสัมพันธ์อย่างมีเป้าหมาย  คู่มือความรู้เรื่องการจัดการตนเองของผู้ป่วยเบาหวาน และแบบสอบถามพฤติกรรมการดูแลตนเอง วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา Chi-square test, independent t-test, Paired t -test  ผลการวิจัยพบว่า  ผู้ป่วยเบาหวานมีคะแนนเฉลี่ยพฤติกรรมการดูแลตนเองสูงกว่าก่อนเข้าร่วมโปรแกรม และมีค่าระดับน้ำตาลในเลือดลดลงหลังจากเข้าร่วมโปรแกรม อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05   ภายหลังการเข้าร่วมโปรแกรม ผู้ป่วยเบาหวานมีคะแนนเฉลี่ยพฤติกรรมการดูแลตนเองดีกว่ากลุ่มควบคุม และมีค่าระดับน้ำตาลในเลือดของกลุ่มทดลองน้อยกว่ากลุ่มควบคุม อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05  ดังนั้นทีมสุขภาพสามารถนำโปรแกรมการมีปฏิสัมพันธ์อย่างมีเป้าหมาย   ไปใช้ในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมผู้ป่วยเบาหวานในชุมชน  เพื่อลดภาวะแทรกซ้อนที่จะเกิดขึ้นจากระดับน้ำตาลในเลือดสูง  และทำให้ผู้ป่วยเบาหวานมีคุณภาพชีวิตที่ดี