การพัฒนาทักษะทางคลินิกด้านการรักษาพยาบาลขั้นต้นโดยใช้การเรียนการสอนตามสภาพจริง สำหรับนักศึกษาพยาบาล วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี นครราชสีมา

ผู้แต่ง

  • รำไพ หมั่นสระเกษ วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี นครราชสีมา คณะพยาบาลศาสตร์ สถาบันพระบรมราชชนก
  • กฤตกร หมั่นสระเกษ คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏนครราชสีมา
  • ณิชกานต์ วงษ์ประกอบ วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี นครราชสีมา คณะพยาบาลศาสตร์ สถาบันพระบรมราชชนก
  • วันเพ็ญ บูรณวานิช โรงพยาบาลจักราช จังหวัดนครราชสีมา
  • ธิดารัตน์ กลิ่นพูน วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี นครราชสีมา คณะพยาบาลศาสตร์ สถาบันพระบรมราชชนก
  • ปิยะพฤกษ์ พฤกษชาติ วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี นครราชสีมา คณะพยาบาลศาสตร์ สถาบันพระบรมราชชนก

คำสำคัญ:

ทักษะทางคลินิก, การรักษาพยาบาลขั้นต้น, การเรียนการสอนตามสภาพจริง

บทคัดย่อ

การวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีร่วมนี้ มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาการพัฒนาและผลการพัฒนาทักษะทางคลินิกด้านการรักษาพยาบาลขั้นต้นโดยใช้การเรียนการสอนตามสภาพจริง สำหรับนักศึกษาพยาบาล วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี นครราชสีมา ผู้ให้ข้อมูล จำนวน 123 คน ประกอบด้วย นักศึกษาพยาบาล ชั้นปีที่ 4 102 คน อาจารย์ 7  คน  อาจารย์พี่เลี้ยง 14  คน  เลือกแบบเจาะจงตามเกณ์ที่กำหนด เครื่องมือเก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ แบบสังเกตพฤติกรรม แบบประเมินทักษะการปฏิบัติ และแบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณ โดยใช้สถิติเชิงพรรณนา ได้แก่ ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน  และวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพโดยการวิเคราะห์เนื้อหา ผลการวิจัย พบว่า 1) สถานการณ์การจัดการเรียนรู้รายวิชามุ่งให้ผู้เรียนมีความรู้และทักษะในการรักษาพยาบาลขั้นต้น การจัดการเรียนรู้ตามสภาพจริงมีความเหมาะสม และวิทยาลัยมีปัจจัยพื้นฐานพร้อมในการจัดการเรียนรู้ แหล่งฝึกมีคุณภาพ และให้ความร่วมมือในการฝึกปฏิบัติอย่างเต็มที่ 2) การพัฒนาทักษะทางคลินิกด้านการรักษาพยาบาลขั้นต้น มีกระบวนการ 3  ขั้นตอน คือ (1) ขั้นเตรียมการ (2) ขั้นดำเนินการ และ (3) ขั้นประเมินผลการพัฒนา 3) ผลการพัฒนา พบว่า นักศึกษามีการพัฒนาทักษะทางคลินิกด้านการรักษาพยาบาลขั้นต้นโดยรวม (M = 3.94, SD = .49) และรายด้าน อยู่ในระดับมาก โดยทักษะการคัดกรอง (M=4.04, SD=.55) มีค่าเฉลี่ยสูงสุด รองลงมาคือ ทักษะการปฏิบัติหัตถการ (M=4.03, SD=.50) และทักษะการประเมินสภาพ (M=3.77, SD=.44) มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุด ดังนั้น จึงควรมีการพัฒนาการเรียนรู้โดยใช้สถานการณ์เสมือนกับการฝึกปฏิบัติจริง ให้เวลาเตรียมความพร้อมนักศึกษาก่อนฝึกปฏิบัติให้เพียงพอ โดยเน้นพัฒนาความรู้และทักษะการประเมินสภาพผู้ป่วยมากขึ้น และมีการประสานการทำงานกับผู้เกี่ยวข้องทุกฝ่าย

เอกสารอ้างอิง

ข้อบังคับสภาการพยาบาลว่าด้วยข้อจำกัดและเงื่อนไขในการประกอบวิชาชีพการพยาบาลและการผดุงครรภ์ พ.ศ. 2564. (2564, 10 มีนาคม). ราชกิจจานุเบกษา, เล่ม 138, ตอนพิเศษ 53 ง, หน้า 28. https://www.tnmc.or.th/images/userfiles/files/T_0028.PDF

ชาติ ไทยเจริญ, และนันทิยา ไทยเจริญ. (2563). กระบวนการเรียนรู้ตามสภาพจริง : ประสบการณ์จากการ นำมาใช้ในการสอนนักศึกษาพยาบาล. วารสารศูนย์อนามัยที่ 9, 14(34), 259-270.

ฐิติพร ปฐมจารุวัฒน์, ธัญญารัตน์ บุญโทย, และ เยาวรัตน์ มัชฌิม. (2561). ศึกษาประสบการณ์ของนักศึกษาพยาบาลในการฝึกปฏิบัติการพยาบาลผู้ป่วยวิกฤตและฉุกเฉิน. วารสารสภาการพยาบาล, 33(4) 75-92.

ทรงฤทธิ์ ทองมีขวัญ, และวรินทร์ลดา จันทวีเมือง. (2562). การบริหารรายวิชาเพื่อพัฒนาทักษะทางคลินิกในการรักษาโรคเบื้องต้นของนักศึกษาพยาบาล. วารสารพยาบาลกระทรวงสาธารณสุข, 29(3), 30-37.

ทรงฤทธิ์ ทองมีขวัญ, และสกุนตลา แซ่เตียว. (2561). ผลการจัดการเรียนการสอนแบบสัมมนาต่อการเรียนรู้การรักษาโรคเบื้องต้น กลุ่มอาการหายใจเหนื่อยหอบของนักศึกษาพยาบาล. วารสารเครือข่ายวิทยาลัยพยาบาลและการสาธารณสุขภาคใต้, 5(1), 74-81. https://he01.tci-thaijo.org/index.php/scnet/article/view/112914

ทรงฤทธิ์ ทองมีขวัญ, สกุลตลา แซ่เตียว, และวรินทร์ลดา จันทวีเมือง. (2564). การรับรู้ของผู้รับบริการต่อทักษะทางคลินิกด้านการรักษาพยาบาลขั้นต้นของนักศึกษาพยาบาล. วารสารวิชาการศรีปทุม ชลบุรี, 17(3), 56-63.

ทิศนา แขมณี. (2558). ศาสตร์การสอนองค์ความรู้เพื่อการจัดการเรียนรู้ที่มีประสิทธิภาพ. สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ธิดารัตน์ เลิศวิทยากุล. (2563). การประเมินผลการเรียนรู้ในสภาพจริงสำหรับนักศึกษาพยาบาลที่ฝึกปฏิบัติงานในคลินิก. วารสารวิทยาลัยบัณฑิตเอเชีย, 10(4), 51-56.

ประวีดา คำแดง. (2564). การสอนปฏิบัติในคลินิกตามความคาดหวังของนักศึกษาพยาบาล. วารสารสมาคมพยาบาลแห่งประเทศไทย สาขาภาคเหนือ, 27(1), 17-25.

มลฤดี แสนจันทร์, ผดุงศิษฎ์ ชำนาญบริรักษ์, และสัมฤทธิ์ ขวัญโพน. (2557). สภาพการศึกษาภาคปฏิบัติรายวิชาปฏิบัติการรักษาพยาบาลเบื้องต้น: กรณีศึกษาโรงพยาบาลชุมชน. วารสารวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี นครราชสีมา, 20(2), 70-80.

รัชนีวรรณ อังกสิทธิ์. (2567). ศึกษาการพัฒนาคุณภาพการคัดแยกผู้ป่วยฉุกเฉิน งานอุบัติเหตุและฉุกเฉินโรงพยาบาลบ้านโฮ่ง จังหวัดลำพูน. วารสารสุขภาพและสาธารณสุข, 3(2):34-52. https://he03.tci-thaijo.org/index.php/nhphj/article/view/2405

วัลภา สุนทรนัฏ. (2564). การรักษาโรคเบื้องต้น. สมบูรณ์การพิมพ์.

วิลาวัลย์ เตือนราษฎร์, และวราภรณ์ บุญเชียง. (2563). การรักษาพยาบาลโรคเบื้องต้น (พิมพ์ครั้งที่ 6). สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

สิทธิชัย วิชัยดิษฐ. (2565). วิธีการสอนที่คุณครูยุคนี้ควรปรับใช้ในห้องเรียน. https://theactive.net/read/authentic-learning-theory/

สุรัตน์ สุขสว่าง. (2561). พยาบาลคัดแยกประเภทผู้ป่วย : จากกระบวนการหลักสู่การปฏิบัติ. วารสารวิชาการสุขภาพภาคเหนือ, 5(2), 1-13.

Gordon, R. (1998). A curriculum for authentic learning. The education digest, 63(7), 4-8.

Herrington, J., Reeves, T.C., & Oliver, R. (2010). A guide to authentic e-learning. Routledge.

Kemmis, S., & McTaggart, R. (1982). The action research planner. Victoria Deakin University Press.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-05-29

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย