การวิจัยผสานวิธีเพื่อสร้างเสริมสุขภาพจิตผู้สูงอายุโรคเรื้อรังที่มีภาวะซึมเศร้า ด้วยโปรแกรมจิตวิทยาเชิงบวก

บทคัดย่อ

การวิจัยผสานวิธีแบบแทรกแซง มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาสาเหตุและวิธีการดูแลจากมุมมองของผู้เกี่ยวข้องเพื่อพัฒนาโปรแกรมจิตวิทยาเชิงบวก 2) ศึกษาประสิทธิผลของโปรแกรม 3) อธิบายผลลัพธ์การเปลี่ยนแปลงของผู้สูงอายุหลังเข้าร่วมโปรแกรม ระยะก่อนการทดลอง เก็บข้อมูลจากการสัมภาษณ์เชิงลึก วิเคราะห์เชิงเนื้อหา, ระยะทดลอง เก็บข้อมูลผู้สูงอายุโรคเรื้อรังที่มีภาวะซึมเศร้า 40 คน แบ่งเป็นกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุมกลุ่มละ 20 คน ดำเนินโปรแกรมสัปดาห์ละ 2 ครั้ง ครั้งละ 90 นาที เครื่องมือ คือ โปรแกรมจิตวิทยาเชิงบวก แบบวัดภาวะซึมเศร้าและแบบวัดสุขภาพจิต วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงบรรยาย และสถิติ Repeated Measurement ANOVA  วัดผล 3 ช่วงเวลา ได้แก่ ก่อนการทดลอง หลังการทดลองทันที และติดตามผล 4 สัปดาห์ ระยะหลังการทดลอง เก็บข้อมูลจากการสัมภาษณ์เชิงลึกในกลุ่มทดลอง วิเคราะห์เชิงเนื้อหา ผลการวิจัยระยะก่อนการทดลองเพื่อทำความเข้าใจสาเหตุและวิธีการดูแล พบว่า สาเหตุที่ส่งผลต่อการเกิดภาวะซึมเศร้า ได้แก่ ระยะเวลาป่วย ความรุนแรงของโรค จำนวนโรคเรื้อรัง  ความวิตกกังวลต่อโรค ความรู้สึกไร้ค่า ความสัมพันธ์ที่ไม่ดีกับบุคคลรอบตัว ไม่มีที่ปรึกษา และวิธีการดูแล ได้แก่ การคัดกรองภาวะซึมเศร้า การได้รับข้อมูลที่ถูกต้อง การส่งเสริมการคิดเชิงบวก การเสริมสร้างความเข้มแข็งทางจิตใจ การส่งเสริมคุณค่าในตนเอง การสร้างสัมพันธภาพที่ดีในครอบครัวและสังคม ระยะทดลอง พบว่า กลุ่มทดลองมีระดับภาวะซึมเศร้าลดลงและสุขภาพจิตดีขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .001 ระยะหลังการทดลอง พบว่า เกิดการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมการดูแลตนเอง ผลการวิจัยนี้นำไปดูแลผู้สูงอายุโรคเรื้อรังที่มีภาวะซึมเศร้า ป้องกันการเกิดโรคซึมเศร้าและเสี่ยงต่อการฆ่าตัวตายได้