ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับระดับขั้นของการประกอบกิจกรรมทางกายของผู้ป่วยจิตเภท ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย

บทคัดย่อ

ความเข้าใจเกี่ยวกับระดับขั้นของการประกอบกิจกรรมทางกายของผู้ป่วยจิตเภทภายใต้แนวคิดทฤษฎีการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมของมนุษย์นับว่ามีความสำคัญ การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับระดับขั้นของการประกอบกิจกรรมทางกายของผู้ป่วยจิตเภทที่มารับบริการที่คลินิกผู้ป่วยนอกโรงพยาบาลจิตเวชในภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย กลุ่มตัวอย่างผู้ป่วยจิตเภท 380 คน ตอบแบบสอบถามภายหลังผ่านการคัดกรองความรุนแรงของอาการทางจิตด้วยแบบประเมินอาการทางจิต (Brief Psychiatric Rating Scale: BPRS) แล้วได้คะแนนน้อยกว่าหรือเท่ากับ 36 คะแนน ดำเนินการวิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนาและสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ของเพียร์สัน ผลการวิจัย พบว่า ดุลยภาพการตัดสินใจด้านการเห็นข้อดี กระบวนการเปลี่ยนแปลง โดยเฉพาะกระบวนการเปลี่ยนแปลงด้านกระบวนการทางพฤติกรรม  มีความสัมพันธ์กับระดับขั้นของการประกอบกิจกรรมทางกายอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ที่ระดับ .01 (r = .13, .20 และ .30 ตามลำดับ) ส่วนดุลยภาพการตัดสินใจด้านการเห็นข้อเสีย (r = .05; p = .33) กระบวนการเปลี่ยนแปลงด้านการใช้ความรู้สึกนึกคิดหรือประสบการณ์ (r = .06; p = .27) ความเชื่ออำนาจในตน (r = .08; p = .14) และการรับรู้ว่าถูกตีตราของการป่วยทางจิต (r = .08; p = .13) พบว่า ไม่มีความสัมพันธ์กับระดับขั้นของการประกอบกิจกรรมทางกาย ดังนั้น น่าจะเป็นประโยชน์มากกว่าสำหรับผู้ป่วยจิตเภทในการเสริมสร้างความตระหนักถึงข้อดีของการประกอบกิจกรรมทางกายมากกว่าการยึดติดอยู่กับข้อเสียหรือใช้ข้อโต้แย้งที่ซับซ้อนเพื่อการโน้มน้าวใจ การศึกษาในอนาคตควรพิจารณาทำวิจัยในระยะยาวและการวิเคราะห์โดยใช้สถิติที่ซับซ้อนมากขึ้น