ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ต่อการติดเชื้อแบคทีเรียในช่องท้องของผู้ป่วยโรคไตวายเรื้อรังที่ได้รับการล้างไตทางช่องท้อง
บทคัดย่อ
วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ต่อการติดเชื้อแบคทีเรียในช่องท้องและเชื้อแบคทีเรียที่เป็นสาเหตุของการติดเชื้อของผู้ป่วยโรคไตวายเรื้อรังที่ได้รับการล้างไตทางช่องท้อง
วิธีการศึกษา: รูปแบบการศึกษา Hospital base case –control study (อัตราส่วน Case: Control = 1:1) โดยเก็บรวบรวมข้อมูลจากเวชระเบียนผู้ป่วยโรคไตวายเรื้อรังที่ได้รับการล้างไตทางช่องท้องที่โรงพยาบาลร้อยเอ็ด ระหว่างวันที่ 1 มกราคม พ.ศ. 2558 ถึงวันที่ 31 ธันวาคม พ.ศ. 2560 โดยกลุ่มศึกษาเป็น ผู้ป่วยจำนวน 121 รายที่ได้รับการวินิจฉัยยืนยันการติดเชื้อแบคทีเรียในช่องท้อง ส่วนกลุ่มควบคุมคือ ผู้ป่วย 121 ราย ที่ได้รับการล้างไตทางช่องท้องที่ไม่ติดเชื้อแบคทีเรีย สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูลได้แก่ สถิติเชิงพรรณนา (ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน) สถิติไคว์สแคว การวิเคราะห์ตัวแปรเชิงเดี่ยว และการวิเคราะห์ตัวแปรเชิงพหุ โดยกำหนดระดับนัยสำคัญที่ p <0.05
ผลการศึกษา: กลุ่มศึกษาส่วนมากเป็นเพศหญิงร้อยละ 57.85 อายุเฉลี่ย 53.61 ปี (SD=10.90) สถานภาพสมรสคู่ร้อยละ 66.94 กลุ่มควบคุมส่วนมากเป็นเพศหญิงร้อยละ 53.72 อายุเฉลี่ย 52.79 ปี (SD=11.35) สถานภาพสมรสคู่ร้อยละ 68.60 เชื้อแบคทีเรียที่เป็นสาเหตุของการติดเชื้อ 5 อันดับแรกได้แก่ Staphylococcus coagulase negative methicillin resistant ร้อยละ 17.36 Staphylococcus coagulase negative ร้อยละ 9.92 Staphylococcus aureus ร้อยละ 9.92 Klebsiella pneumonia ร้อยละ9.92 Escherichia coli ร้อยละ 8.26 Pseudomonas aeruginosa ร้อยละ 6.61 หลังปรับค่าด้วย เพศและอายุ พบว่าปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ต่อการติดเชื้อแบคทีเรียของผู้ป่วยโรคไตวายเรื้อรังที่ได้รับการล้างไตทางช่องท้องได้แก่ ผู้ป่วยที่เป็นโรคเบาหวาน (ORAdj.= 3.10; 96%IC: 1.33-15.24) ผู้ป่วยที่เป็นโรคเบาหวานและความดัน (ORAdj.= 2.92; 96%IC: 1.26-6.76) ผู้ป่วยที่มีระดับเบาน้ำตาลในเลือดมากกว่า 140 mg/dl (ORAdj.= 2.85; 96%IC: 1.48-1.50) ผู้ป่วยที่มีระดับอัลบลูมิน น้อยกว่าหรือเท่ากับ 3.5 mg/dl (ORAdj.= 1.72; 96%IC: 1.41-5.28)
สรุปผลการศึกษา: ผู้ป่วยโรคไตวายเรื้อรังที่ได้รับการล้างไตทางช่องท้องที่เป็นโรคเบาหวาน เป็นโรคเบาหวานร่วมกับโรคความดัน ผู้ป่วยที่มีระดับเบาน้ำตาลในเลือดมากกว่า 140 mg/dl และผู้ป่วยที่มีระดับอัลบลูมินน้อยกว่าหรือเท่ากับ 3.5 mg/dl เป็นกลุ่มเสี่ยงต่อการติดเชื้อแบคทีเรียในช่องท้องผู้ป่วยกลุ่มนี้ควรจะได้รับการดูแลและเฝ้าระวังเป็นพิเศษจากบุคลากรทางการแพทย์
คำสำคัญ:แบคทีเรีย ไตวายเรื้อรัง การล้างไตทางช่องท้อง
References
Davenport A. Peritonitis remains the major clinical complication of peritoneal dialysis: the London, UK, peritonitis audit 2002-2003. Perit Dial Int J Int Soc Perit Dial 2009;29:297–302.
Brown MC, Simpson K, Kerssens JJ, Mactier RA, Scottish Renal Registry. Peritoneal dialysis-associated peritonitis rates and outcomes in a national cohort are not improving in the post-millennium (2000-2007). Perit Dial Int J Int Soc Perit Dial 2011;31:639–50.
Liawnoraset W. Prevalence and factors affecting peritonitis in CAPD patients in Maharat Nakhon Ratchasima Hospital under universal coverage scheme during 2008-2010: a three-year experience. J Med Assoc Thail Chotmaihet Thangphaet 2011;94:S19-24.
Lin H-C, Peng C-H, Chiou J-Y, Huang C-N. Physical activity is associated with decreased incidence of chronic kidney disease in type 2 diabetes patients: a retrospective cohort study in Taiwan. Prim Care Diabetes 2014;8:315–21.
Shulman A, Peltonen M, Sjöström CD, Andersson-Assarsson JC, Taube M, Sjöholm K, et al. Incidence of end-stage renal disease following bariatric surgery in the Swedish Obese Subjects Study. Int J Obes 2018 26; 245-67
Zhang Q, Wang L, Zeng H, Lv Y, Huang Y. Epidemiology and risk factors in CKD patients with pulmonary hypertension: a retrospective study. BMC Nephrol 2018 20;19:70.
Yip T, Tse K-C, Lam M-F, Tang S, Li F-K, Choy B-Y, et al. Risk factors and outcomes of extended-spectrum beta-lactamase-producing E. coli peritonitis in CAPD patients. Perit Dial Int J Int Soc Perit Dial 2006;26:191–7.
Ghali JR, Bannister KM, Brown FG, Rosman JB, Wiggins KJ, Johnson DW, et al. Microbiology and outcomes of peritonitis in Australian peritoneal dialysis patients. Perit Dial Int J Int Soc Perit Dial 2011;31:651–62.
Szeto C-C, Kwan BC-H, Chow K-M, Lau M-F, Law M-C, Chung K-Y, et al. Coagulase negative staphylococcal peritonitis in peritoneal dialysis patients: review of 232 consecutive cases. Clin J Am Soc Nephrol CJASN 2008;3:91–7.
Govindarajulu S, Hawley CM, McDonald SP, Brown FG, Rosman JB, Wiggins KJ, et al. Staphylococcus aureus peritonitis in Australian peritoneal dialysis patients: predictors, treatment, and outcomes in 503 cases. Perit Dial Int J Int Soc Perit Dial 2010;30:311–9.
Ariano RE, Franczuk C, Fine A, Harding GKM, Zelenitsky SA. Challenging the current treatment paradigm for methicillin-resistant Staphylococcus epidermidis peritonitis in peritoneal dialysis patients. Perit Dial Int J Int Soc Perit Dial 2002;22:335–8.
Szeto C-C, Chow K-M, Chung K-Y, Kwan BC-H, Leung C-B, Li PK-T. The clinical course of peritoneal dialysis-related peritonitis caused by Corynebacterium species. Nephrol Dial Transplant Off Publ Eur Dial Transpl Assoc - Eur Ren Assoc 2005;20:2793–6.
Szeto CC, Chow KM, Leung CB, Wong TY, Wu AK, Wang AY, et al. Clinical course of peritonitis due to Pseudomonas species complicating peritoneal dialysis: a review of 104 cases. Kidney Int 2001;59:2309–15.
Szeto C-C, Chow VC-Y, Chow K-M, Lai RW-M, Chung K-Y, Leung C-B, et al. Enterobacteriaceae peritonitis complicating peritoneal dialysis: a review of 210 consecutive cases. Kidney Int 2006;69:1245–52.
Galvao C, Swartz R, Rocher L, Reynolds J, Starmann B, Wilson D. Acinetobacter peritonitis during chronic peritoneal dialysis. Am J Kidney Dis Off J Natl Kidney Found 1989;14:101–4.
Siva B, Hawley CM, McDonald SP, Brown FG, Rosman JB, Wiggins KJ, et al. Pseudomonas peritonitis in Australia: predictors, treatment, and outcomes in 191 cases. Clin J Am Soc Nephrol CJASN. 2009;4:957–64.
Holley JL, Bernardini J, Johnston JR, Piraino B. Methicillin-resistant staphylococcal infections in an outpatient peritoneal dialysis program. Am J Kidney Dis Off J Natl Kidney Found 1990;16:142–6.
Yap DYH, To KKW, Yip TPS, Lui SL, Chan TM, Lai KN, et al. Streptococcus bovis peritonitis complicating peritoneal dialysis--a review of 10 years’ experience. Perit Dial Int J Int Soc Perit Dial 2012;32:55–9.
Kerr CM, Perfect JR, Craven PC, Jorgensen JH, Drutz DJ, Shelburne JD, et al. Fungal peritonitis in patients on continuous ambulatory peritoneal dialysis. Ann Intern Med 1983;99:334–6.
Bren A. Fungal peritonitis in patients on continuous ambulatory peritoneal dialysis. Eur J Clin Microbiol Infect Dis Off Publ Eur Soc Clin Microbiol 1998;17:839–43.
Feng X, Yang X, Yi C, Guo Q, Mao H, Jiang Z, et al. Escherichia coli Peritonitis in peritoneal dialysis: the prevalence, antibiotic resistance and clinical outcomes in a South China dialysis center. Perit Dial Int J Int Soc Perit Dial 2014;34:308–16.
Barraclough K, Hawley CM, McDonald SP, Brown FG, Rosman JB, Wiggins KJ, et al. Polymicrobial peritonitis in peritoneal dialysis patients in Australia: predictors, treatment, and outcomes. Am J Kidney Dis Off J Natl Kidney Found 2010;55:121–31.
Oxton LL, Zimmerman SW, Roecker EB, Wakeen M. Risk factors for peritoneal dialysis-related infections. Perit Dial Int J Int Soc Perit Dial 1994;14:137–44.
Choi P, Nemati E, Banerjee A, Preston E, Levy J, Brown E. Peritoneal dialysis catheter removal for acute peritonitis: a retrospective analysis of factors associated with catheter removal and prolonged postoperative hospitalization. Am J Kidney Dis Off J Natl Kidney Found 2004;43:103–11.
Bunnag S, Thanakitcharu P, Krairittichai U, Jirajan B, Meenune W, Kanjanapanth C. Risk factors of infectious peritonitis of CAPD patients in Rajavithi Hospital. J Med Assoc Thail Chotmaihet Thangphaet 2011;94:S37-43.
Narksawat K, Danchaivijitr S, Siripanichgon K, Rongrungrueng Y. Risk factors for multi-drug resistant Acinetobacter baumannii nosocomial infection. J Med Assoc Thai 2007;90:1633–9.
Bunnag S, Thanakitcharu P, Krairittichai U, Jirajan B, Meenune W, Kanjanapanth C. Risk factors of infectious peritonitis of CAPD patients in Rajavithi Hospital. J Med Assoc Thail Chotmaihet Thangphaet 2011;94 Suppl 4:S37-43.
Ur-Rehman K, Housawi A, Al-Jifri A, Kielar M, Al-Ghamdi SMG. Peritoneal dialysis for chronic kidney disease patients: a single-center experience in Saudi Arabia. Saudi J Kidney Dis Transplant Off Publ Saudi Cent Organ Transplant Saudi Arab 2011;22:581–6.
Downloads
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
License
วารสารนี้เป็นลิขสิทธิ์ของโรงพยาบาลมหาสารคาม
