ผลของโปรแกรมเตรียมความพร้อมส่องกล้องลำไส้ใหญ่กับแรงสนับสนุนทางสังคม ต่อความวิตกกังวล คุณภาพความสะอาดลำไส้ และความพึงพอใจ ของผู้ป่วยกลุ่มเสี่ยงมะเร็งลำไส้ใหญ่และทวารหนัก

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์ : 1) เพื่อศึกษาประสิทธิผลของโปรแกรมเตรียมความพร้อมส่องกล้องลำไส้ใหญ่กับแรงสนับสนุนทางสังคม ต่อความวิตกกังวล คุณภาพความสะอาดลำไส้ และความพึงพอใจ ของผู้ป่วยกลุ่มเสี่ยงมะเร็งลำไส้ใหญ่และทวารหนัก

รูปแบบและวิธีวิจัย : วิจัยกึ่งทดลองศึกษาสองกลุ่มวัดผลก่อนหลังการทดลอง (The two-group pre-posttest design) กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ป่วยกลุ่มเสี่ยงมะเร็งลำไส้ใหญ่และทวารหนักที่มีผลตรวจเม็ดเลือดแฝงในอุจจาระผิดปกติ จากโครงการคัดกรองมะเร็งลำไส้ใหญ่และทวารหนักของโรงพยาบาลมหาสารคาม ที่ได้รับการส่องกล้องครั้งแรก กำหนดขนาดกลุ่มตัวอย่างโดยใช้โปรแกรม G*Power ใช้การสุ่มอย่างง่ายกลุ่มละ 33 คน กลุ่มควบคุมได้รับการพยาบาลตามปกติ กลุ่มทดลองได้รับโปรแกรมการเตรียมความพร้อมร่วมกับแรงสนับสนุนทางสังคมเพื่อส่องกล้องลำไส้ใหญ่ วิเคราะห์ข้อมูลใช้สถิติพรรณนา และสถิติวิเคราะห์ Independent t-test และ Paired sample t-test

ผลการศึกษา : ภายหลังได้รับโปรแกรมการเตรียมความพร้อมร่วมกับแรงสนับสนุนทางสังคมเพื่อส่องกล้องลำไส้ใหญ่ พบว่า กลุ่มทดลองมีค่าเฉลี่ยความวิตกกังวลน้อยกว่าก่อนการทดลองอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 (t=10, p-value<0.001) และน้อยกว่ากลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05(t=-4.35, p-value<0.001)  และระดับความสะอาดลำไส้ใหญ่ของกลุ่มทดลองอยู่ในเกณฑ์สะอาดร้อยละ 90.91 ไม่ผ่านเกณฑ์สะอาดร้อยละ 9.09 ส่วนกลุ่มควบคุมอยู่ในเกณฑ์สะอาดร้อยละ 72.72 ไม่ผ่านเกณฑ์สะอาดร้อยละ 24.24 อยู่ในเกณฑ์แย่และเตรียมลำไส้ไม่เพียงพอ ร้อยละ 12.12 และกลุ่มทดลองมีคะแนนเฉลี่ยความพึงพอใจมากกว่ากลุ่มที่ได้รับการพยาบาลตามปกติอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 (t=5.29,p-value<0.001) 

สรุปผลการศึกษา : โปรแกรมเตรียมความพร้อมร่วมกับแรงสนับสนุนทางสังคมสามารถลดความวิตกกังวล ส่งเสริมพฤติกรรมการเตรียมลำไส้ เพิ่มคุณภาพความสะอาดลำไส้ และเพิ่มความพึงพอใจของผู้ป่วยกลุ่มเสี่ยงมะเร็งลำไส้ใหญ่และทวารหนักได้อย่างมีประสิทธิภาพ