ปัจจัยที่มีผลต่อพัฒนาการเด็กปฐมวัยไทย เขตสุขภาพที่ 2 พิษณุโลก

บทคัดย่อ

การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาพฤติกรรมของมารดาและการเลี้ยงดู สถานการณ์และปัจจัยคัดสรร ที่มีอิทธิพลต่อการพยากรณ์โอกาสพัฒนาการของเด็กปฐมวัย ในเขตสุขภาพที่ 2 พิษณุโลก กลุ่มตัวอย่างเป็นบิดา มารดา หรือผู้เลี้ยงดูเด็กต่อเนื่องอย่างน้อย 6 เดือน เด็กที่มีอายุตั้งแต่ 8 เดือน 16 วัน ถึงอายุ 5 ปี 11 เดือน 29 วัน จำนวน 908 ราย เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถาม สมุดบันทึกสุขภาพแม่และเด็ก และการตรวจพัฒนาการเด็กปฐมวัย Denver II วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนาและการพยากรณ์ถดถอยพหุคูณ ผลการศึกษา พบว่า มารดาระยะตั้งครรภ์มีอายุ 20 – 35 ปี ร้อยละ 72.9 ระยะตั้งครรภ์มีภาวะแทรกซ้อน ร้อยละ 3.9 ได้รับยาบำรุงชนิด Obimin/Triferdine/Nataral ร้อยละ 84.0 การเข้าร่วมกิจกรรมโรงเรียนพ่อแม่ ในคลินิกฝากครรภ์ ร้อยละ 53.1 คลินิกส่งเสริมสุขภาพเด็กดี ร้อยละ 51.0 คลอดปกติ ร้อยละ 49.2 น้ำหนักทารกแรกคลอด > 2,500 กรัม ร้อยละ 91.5 เด็กปฐมวัยมีพัฒนาการรวมสมวัย ร้อยละ 79.5 พัฒนาการสมวัยด้านสังคมและการช่วยเหลือตนเอง ร้อยละ 94.0 ด้านภาษา ร้อยละ 88.0 ด้านกล้ามเนื้อมัดเล็ก ร้อยละ 92.6 และด้านกล้ามเนื้อมัดใหญ่ ร้อยละ 92.8 รับยาวิตามินเสริมธาตุเหล็ก ร้อยละ 57.2 น้ำหนักตามเกณฑ์ ร้อยละ 80.3 สูงตามเกณฑ์ ร้อยละ 84.2 และสมส่วน ร้อยละ 79.6 ปัจจัยคัดสรรที่มีอิทธิพลต่อการพยากรณ์โอกาสพัฒนาการสมวัย อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ 0.05ได้แก่ ภาวะแทรกซ้อนช่วงตั้งครรภ์ การคลอด น้ำหนักตามเกณฑ์อายุ สภาพแวดล้อม การเล่านิทาน และการดูทีวีของเด็ก ดังนั้น การส่งเสริมพัฒนาการ และภาวะโภชนาการที่เหมาะสม ควรมีการให้ความรอบรู้ด้านสุขภาพตั้งแต่ระยะเตรียมความพร้อมก่อนตั้งครรภ์โดยมีชุมชนเข้ามามีส่วนร่วม