การพัฒนาโปรแกรม Image Measurement Viewer (IMV) เพื่อวัดค่าความเหลื่อมลํ้าของลำรังสีเอกซ์กับลำแสงไฟของเครื่องเอกซเรย์

ผู้แต่ง

  • สุรชัย ตุ้ยด้วง สำนักรังสีและเครื่องมือแพทย์ กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์

คำสำคัญ:

การตรวจสอบคุณภาพเครื่องเอกซเรย์, ลำรังสีเอกซ์, ลำแสงไฟ, โปรแกรมภาษา C#

บทคัดย่อ

       การตรวจสอบคุณภาพเครื่องเอกซเรย์ตามมาตรฐานคุณภาพเครื่องเอกซเรย์วินิจฉัยทางการแพทย์ มีข้อกำหนดในการตรวจสอบอุปกรณ์จำกัดลำรังสี โดยการเหลื่อมลํ้าระหว่างลำรังสีกับลำแสงไฟในแต่ละด้านของอุปกรณ์จำกัดลำรังสีต้องมีค่าไม่เกิน 1% ของระยะจากตำแหน่งอ้างอิงจุดโฟกัสของหลอดเอกซเรย์ถึงตัวรับภาพ หากลำแสงไฟกับลำรังสีออกมาไม่ตรงกันหรือเกินค่ามาตรฐาน จะทำให้ผลการวินิจฉัยภาพถ่ายทางรังสีเบี่ยงเบนไป ดังนั้นจึงได้พัฒนาโปรแกรม Image Measurement Viewer (IMV) ด้วยภาษา C# เพื่อตรวจสอบการเหลื่อมลํ้าลำรังสีกับลำแสงไฟในแต่ละด้านของอุปกรณ์จำกัดลำรังสี ด้านซ้าย ด้านขวา ด้านบน และด้านล่าง โดยเปรียบเทียบการวัดผลความเหลื่อมลํ้าด้วยวิธีการอ่านผลด้วยตาเปล่าเทียบกับการอ่านผลด้วยโปรแกรม IMV ที่พัฒนาขึ้น ผลการศึกษา พบว่ามีความแตกต่างสูงสุดอยู่ที่ร้อยละ 75.44 และความแตกต่างตํ่าสุดอยู่ที่ร้อยละ 0.17 เมื่อเปรียบเทียบวิธีการอ่านผลด้วยตาเปล่ากับวิธีการอ่านผลด้วยโปรแกรม IMV ในแต่ละด้าน พบว่าด้านขวาไม่มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p > 0.05) ส่วนการอ่านผลที่เหลืออีกสามด้านนั้น ผลที่ได้จากการอ่านผลด้วยโปรแกรม IMV มีความแม่นยำมากกว่าการอ่านผลด้วยตาเปล่าอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < 0.05) ผลการศึกษาแสดงว่าลำรังสีเอกซเรย์ที่ปรากฏบนภาพรังสีที่อยู่ระหว่างสเกลที่ไม่ละเอียด เมื่ออ่านค่าด้วยโปรแกรมที่พัฒนาขึ้นมีความถูกต้องของการอ่านค่ามากกว่าการอ่านด้วยตาเปล่า

References

Digital radiography system. ใน: เพชรากร หาญพานิชย์, วัลลภ เหล่าไพบูลย์. ระบบสื่อสารและการเก็บข้อมูลภาพทางการแพทย์. [ออนไลน์]. 2550; [สืบค้น 12 ม.ค. 2564]; [3 หน้า]. เข้าถึงได้ที่: URL: https://sites.google.com/site/medicaldigitalimage/home/digital-radiography-systems.

จิตต์ชัย สุริยะไชยากร และคณะ. การควบคุมคุณภาพของภาพเอกซเรย์. กรุงเทพฯ: ภาควิชารังสีเทคนิค คณะเทคนิคการแพทย์ มหาวิทยาลัยมหิดล; 2538. หน้า 111-119.

กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข. มาตรฐานคุณภาพเครื่องเอกซเรย์วินิจฉัยทางการแพทย์. กรุงเทพฯ: บริษัท บียอนด์ พับลิสชิ่ง จำกัด; 2562.

Code Project. DICOM image viewer. [online]. 2020; [cited 2020 Jun 23]; [8 screens]. Available from: URL: https://www.codeproject.com/Articles/36014/DICOM-Image-Viewer.

Gonzalez RC, Woods RE. Digital image processing. 2nd ed. New Jersey: Prentice-Hall; 2002.

คำสั่งโปรแกรม Image Measurement Viewer (IMV). [online]. 2563; เข้าถึงได้ที่: URL: https://drive.google.com/drive/folders/1DkH51tNIwwGyiNzUjY-jqkdfLmPNa1Ar?usp=sharing

Downloads

เผยแพร่แล้ว

29-03-2021

ฉบับ

บท

นิพนธ์ต้นฉบับ (Original Articles)