การพยาบาลในยุคเทคโนโลยีแห่งข้อมูล

ผู้แต่ง

  • เบญจมาศ ปรีชาคุณ ฝ่ายการพยาบาล และกิจการพิเศษ ศูนย์การแพทย์มะเร็งวิทยาจุฬาภรณ์ ราชวิทยาลัยจุฬาภรณ์
  • ฤชุตา โมเหล็ก งานพยาบาลผู้ป่วยนอก โรงพยาบาลจุฬาภรณ์ ศูนย์การแพทย์มะเร็งวิทยาจุฬาภรณ์ ราชวิทยาลัยจุฬาภรณ์
  • ดารารัตน์ ชูวงค์อินทร์ งานพยาบาลผู้ป่วยนอก โรงพยาบาลจุฬาภรณ์ ศูนย์การแพทย์มะเร็งวิทยาจุฬาภรณ์ ราชวิทยาลัยจุฬาภรณ์
  • เพ็ญพักตร์ กองเมือง งานพยาบาลผู้ป่วยนอก โรงพยาบาลจุฬาภรณ์ ศูนย์การแพทย์มะเร็งวิทยาจุฬาภรณ์ ราชวิทยาลัยจุฬาภรณ์
  • มาริษา สมบัติบูรณ์ ฝ่ายการพยาบาล และกิจการพิเศษ ศูนย์การแพทย์มะเร็งวิทยาจุฬาภรณ์ ราชวิทยาลัยจุฬาภรณ์

คำสำคัญ:

การพยาบาลเปลี่ยนวิถี, เทคโนโลยีของข้อมูล, ปัญญาประดิษฐ์, นวัตกรรมทางการแพทย์

บทคัดย่อ

โลกได้ปรับเปลี่ยนจากเทคโนโลยีสารสนเทศ สู่การเป็นเทคโนโลยีแห่งข้อมูลอย่างเต็มรูปแบบ โดยทุกคนสามารถเข้าถึงองค์ความรู้ในทุกสาขาวิชาชีพได้อย่างอิสระเพียงชั่วพริบตา ส่งผลให้วิถีการดำเนินชีวิตของมนุษย์มีการเปลี่ยนไปโดยสิ้นเชิง ในทางแพทยศาสตรศึกษาได้ประยุกต์การเรียนการสอนโดยนำสถานการณ์จำลองมาใช้มากขึ้นเพื่อช่วยให้ผู้เรียนสามารถเลียนแบบพฤติกรรมของผู้สอนในการแก้ปัญหาเฉพาะหน้ากับผู้ป่วยในทุกสถานการณ์ และ ความก้าวหน้าของเทคโนโลยีข้อมูลและนวัตกรรมต่าง ๆ ไม่เพียงแต่เปลี่ยนวิถีทางการแพทย์ ยังทำให้คนทั่วไปสามารถเข้าถึงข้อมูลเกี่ยวกับโรคภัยไข้เจ็บจากฐานข้อมูลอินเตอร์เน็ต ด้วยเหตุนี้บทบาทของบุคลากรสาธารณสุขจึงน่าจะเปลี่ยนไปจากการเป็นเพียงผู้ให้คำแนะนำกลายเป็นผู้รับฟัง ด้วยความร่วมมือจากผู้ป่วยและครอบครัว เพื่อให้เกิดความเชื่อมั่นและความเข้าใจที่ตรงกันในการรักษา

ปัจจุบันการเรียนการสอนทางการพยาบาลได้ผสมผสานเน้นสมรรถนะที่ไม่ต้องอาศัยทักษะเชิงเทคนิคควบคู่กับทักษะทางคลินิก ด้วยการนำเทคโนโลยีมาช่วยในการเรียนการสอน เน้นการเรียนรู้จากการปฏิบัติและยึดหลักสอนน้อย และเป็นพยาบาลวิขาชีพที่สามารถพัฒนาความคิดเชิงวิเคราะห์ ความเชี่ยวชาญในการสื่อสารกับผู้ป่วยอย่างเป็นมิตรและเรียนรู้เพื่อสร้างสรรค์ด้วยใจที่เปิดรับต่อการเรียนรู้นวัตกรรม

ภายหลังจบการศึกษา พยาบาลวิชาชีพยังจำเป็นต้องเรียนรู้เพิ่มเติมอย่างต่อเนื่อง ต้องมีสมรรถนะในการจัดการเวชสารสนเทศ มีความรอบรู้ในเรื่องนวัตกรรมล่าสุดที่สัมพันธ์เกี่ยวข้องกับข้อมูลขนาดใหญ่เพื่อการวิเคราะห์ การเชื่อมโยงด้วยเครือข่ายอินเตอร์เน็ต และระบบความปลอดภัยในโลกไซเบอร์ เช่น การใช้โทรศัพท์มือถือหรืออุปกรณ์สวมใส่อัจฉริยะ เวชระเบียนอิเล็กทรอนิกส์ หุ่นยนต์กลไกอัจฉริยะ การแพทย์เฉพาะเจาะจง และระบบกรอบโซ่สัมพันธ์ เป็นต้น นอกจากนั้นพยาบาลยังต้องปรับตัวเองให้พร้อมกับการปฏิบัติหน้าที่เฉพาะหน้า การทำงานร่วมกับแพทย์และบุคลากรสุขภาพในสาขาวิชาชีพอื่น

Downloads

Download data is not yet available.

เอกสารอ้างอิง

NW 1615 L. St, Suite 800Washington, Inquiries D 20036USA202-419-4300 | M-857-8562 | F-419-4372 | M. Defining generations: Where Millennials end and Generation Z begins. Pew Research Center. Accessed June 9, 2020. https://www.pewresearch.org/fact-tank/2019/01/17/where-millennials-end-and-generation-z-begins/

สำนักงานสถิติแห่งชาติ. จำนวนและสัดส่วนประชากรจากการทะเบียน จำแนกตามกลุ่มอายุ (วัยเด็ก วัยแรงงาน วัยสูงอายุ) เพศ ภาค และจังหวัดพ.ศ. 2553 - 2562. Published online 2562. Accessed June 7, 2020. http://statbbi.nso.go.th/staticreport/Page/sector/TH/report/sector_01_11103_TH_.xlsx

สิริพิมพ์ ชูปาน. พยาบาลวิชาชีพ Generation Y: ความท้าทายสำหรับผู้บริหารการพยาบาล. วารสารพยาบาลกระทรวงสาธารณสุข. 2561;28(1):1-12.

อรอนงค์ วิชัยคำ, อุดมรัตน์ สงวนศิริธรรม. การปรับเปลี่ยนภาวะผู้นำสำหรับผู้บริหารที่ทำงานกับพยาบาลยุคสี่จี. พยาบาลสาร. 2560;44(3):183-186.

Domo, Inc. Domo Resource - Data Never Sleeps 7.0. Accessed August 7, 2020. https://www.domo.com/learn/data-never-sleeps-7

พัชรพร ลีพิพัฒน์ไพบูลย์, ณัฐพล เลิศเมธาพัฒน์. การใช้ปัญญาประดิษฐ์ในไทย กรณีตัวอย่างในภาคการเงิน (Artificial intelligence in Thailand: Case Study in Financial Services) - สิงหาคม 2019. ธนาคารแห่งประเทศไทย; 2019. https://www.bot.or.th/Thai/MonetaryPolicy/EconomicConditions/AAA/AI_Aug27.pdf

Yan Y, Zhang J-W, Zang G-Y, Pu J. The primary use of artificial intelligence in cardiovascular diseases: what kind of potential role does artificial intelligence play in future medicine? J Geriatr Cardiol JGC. 2019;16(8):585-591. https://doi.org/10.11909/j.issn.1671-5411.2019.08.010

Uddin M, Wang Y, Woodbury-Smith M. Artificial intelligence for precision medicine in neurodevelopmental disorders. NPJ Digit Med. 2019;2:112. https://doi.org/10.1038/s41746-019-0191-0

Matzler K, Friedrich von den Eichen S, Anschober M, Kohler T. The crusade of digital disruption. J Bus Strategy. 2018;39(6):13-20. https://doi.org/10.1108/JBS-12-2017-0187

Christensen CM, Review HB. Disruptive Technologies: Catching the Wave. Harv Bus Rev. Published online January 1, 1995. Accessed June 23, 2020. https://hbr.org/1995/01/disruptive-technologies-catching-the-wave

Jan Veuger. Attention to Disruption and Blockchain Creates a Viable Real Estate Economy. J US-China Public Adm. 2017;14(5). https://doi.org/10.17265/1548-6591/2017.05.003

Weller JM, Nestel D, Marshall SD, Brooks PM, Conn JJ. Simulation in clinical teaching and learning. Med J Aust. 2012;196(9):594-594. https://doi.org/10.5694/mja10.11474

Sahu S, Lata I. Simulation in resuscitation teaching and training, an evidence based practice review. J Emerg Trauma Shock. 2010;3(4):378. https://doi.org/10.4103/0974-2700.70758

Jobard M, Brandely-Piat M-L, Chast F, Batista R. Qualification of a chemotherapy-compounding robot. J Oncol Pharm Pract. 2020;26(2):312-324. https://doi.org/10.1177/1078155219843322

เสาวลักษณ์ แก้วกำเนิด. พื้นฐานการแพทย์ทางไกล (Telemedicine). In: สารานุกรมโทรคมนาคมไทย. Vol 2537. สมาคมวิชาการไฟฟ้า อิเล็กทรอนิกส์ คอมพิวเตอร์ โทรคมนาคมและสารสนเทศ. Accessed June 23, 2020. http://www.thaitelecomkm.org/TTE/topic/attach/Telemedicine/index.php

สำนักงานคณะกรรมการกิจการกระจายเสียง กิจการโทรทัศน์ และกิจการโทรคมนาคมแห่งชาติ (สำนักงาน กสทช.). สำนักงาน กสทช. ร่วมกับกระทรวงสาธารณสุข เดินหน้าโครงการ Telehealth ภายใต้โครงการเน็ตชายขอบ นำร่อง 8 จ. Published March 20, 2562. Accessed June 7, 2020. https://nbtc.go.th/News/Press-Center/37057.aspx

Rigby MJ. Ethical Dimensions of Using Artificial Intelligence in Health Care. AMA J Ethics. 2019;21(2):121-124. https://doi.org/10.1001/amajethics.2019.121.

Sher ANA, Akhtar A. Clinical Application of Nightingale’s Theory. J Clin Res Bioeth. 2018;9(4):1000329.

ละเอียด แจ่มจันทร์, สุภัจฉรี มะกรครรภ์, สมฤดี กีรตวนิชเสถียร. การพัฒนาซอล์ฟสกิลของนักศึกษาพยาบาล: การเรียนรู้จากเครือข่ายความร่วมมือประกันคุณภาพการศึกษา. วารสารพยาบาลสาธารณสุข. 2562;33(2):130-140.

Jeffrey D. Brunken. Improving Soft Skills is Key to Reducing Malpractice Risks. Physicians Practice. Accessed June 23, 2020. https://www.physicianspractice.com/view/new-stark-laws-and-anti-kickback-statue-final-rules-part-1-key-items

Parai M, Shenoy P, Loh KY. Students’ perception of technology-assisted learning in undergraduate medical education – A survey. Soc Sci J. 2015;52(1):78-82. https://doi.org/10.1016/j.soscij.2014.08.007

Maboe KA, De Villiers L. Computer-assisted instruction in nursing education in South Africa. 2011;13(1):93-104.

Tan C, Yue W-G, Fu Y. Effectiveness of flipped classrooms in nursing education: Systematic review and meta-analysis. Chin Nurs Res. 2017;4(4):192-200. https://doi.org/10.1016/j.cnre.2017.10.006

Goode CJ, Williams CA. Post-Baccalaureate Nurse Residency Program. JONA J Nurs Adm. 2004;34(2):71-77.

พิพิธภัณฑ์เทคโนโลยีสารสนเทศ องค์การพิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์แห่งชาติ. mHealth. องค์การพิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์แห่งชาติ. Accessed June 9, 2020. http://www.nsm.or.th/other-service/671-online-science/knowledge-inventory/sci-vocabulary/sci-vocabulary-information-technology-museum/4512-mhealth.html

Scully CG, Jinseok Lee, Meyer J, et al. Physiological Parameter Monitoring from Optical Recordings With a Mobile Phone. IEEE Trans Biomed Eng. 2012;59(2):303-306. https://doi.org/10.1109/TBME.2011.2163157

Angelov GV, Nikolakov DP, Ruskova IN, Gieva EE, Spasova ML. Healthcare Sensing and Monitoring. In: Ganchev I, Garcia NM, Dobre C, Mavromoustakis CX, Goleva R, eds. Enhanced Living Environments: Algorithms, Architectures, Platforms, and Systems. Lecture Notes in Computer Science. Springer International Publishing; 2019:226-262. https://doi.org/10.1007/978-3-030-10752-9_10

Collins D, Loveys A. Value and Outcomes: What the System Has Meant to Our Practice and Our Patients. In: Go-Live: Smart Strategies from Davies Award-Winning EHR Implementations. Healthcare Information and Management Systems Society; 2011:138.

Amanda Bucceri Androus. What Are Some Pros and Cons of Using Electronic Charting (EMR)? || RegisteredNursing.org. registerednursing.org. Accessed May 27, 2019. https://www.registerednursing.org/answers/pros-cons-using-electronic-charting/

ไทยรัฐฉบับพิมพ์. “ดินสอ” หุ่นยนต์สัญชาติไทย...ดังไกลระดับโลก. ไทยรัฐออนไลน์. Published May 19, 2018. Accessed June 8, 2020. https://www.thairath.co.th/news/business/entrepreneur/1285166

ศิริราชเปิดตัว “หุ่นยนต์ดินสอมินิ.” dailynews. Published April 27, 2019. Accessed May 27, 2019. https://www.dailynews.co.th/article/705988

Computer-assisted personalized sedation system, clinical user guide/operator’s manual. Accessed May 27, 2019. https://www.accessdata.fda.gov/cdrh_docs/pdf8/P080009c.pdf

วรพรรณ เสนาณรงค์, ชิดชนก เหลือสินทรัพย์, สมชัย บวรกิตติ. ปัญญาประดิษฐ์ กับเวชกรรมตรงเหตุ. ธรรมศาสตร์เวชสาร. 2561;18(4):687-694.

Hoffman R, Benz EJ, Silberstein LE, Heslop H, Weitz J, Anastasi J. Pharmacogenomics and Hematologic Disease. In: Hematology: Basic Principles and Practice E-Book. 7th ed. ; 2017.

Tutton R. From ‘Pharmacological Individuality’ to Personalized Medicines. In: Genomics and the Reimagining of Personalized Medicine. Vol 2014. Routledge; 2016:46. https://doi.org/10.4324/9781315584317

Nilsson CL, Cunningham KA. Special Issue on Precision Medicine for Brain Cancer in ACS Chemical Neuroscience. ACS Chem Neurosci. 2018;9(1):5-5. https://doi.org/10.1021/acschemneuro.7b00530

Benjamin IJ, Griggs RC, Wing EJ, Fitz JG, eds. Andreoli and Carpenter’s Cecil Essentials of Medicine. 9th edition. Elsevier/Saunders; 2016.

สำนักงานพัฒนารัฐบาลดิจิทัล (องค์การมหาชน) (สพร.). BLOCKCHAIN for GOVERNMENT SERVICES การใช้เทคโนโลยีบล็อกเชนสำหรับภาครัฐ เวอร์ชั่น 1.1. สำนักงานพัฒนารัฐบาลดิจิทัล (องค์การมหาชน) (สพร.); 2562.

Applications of Blockchain Within Healthcare | Blockchain in Healthcare Today. Accessed December 9, 2020. https://blockchainhealthcaretoday.com/index.php/journal/article/view/8

Jahankhani H, Kendzierskyj S, eds. Healthcare Patient and Clinical Research. In: Blockchain and Clinical Trial: Securing Patient Data. Advanced Sciences and Technologies for Security Applications. Springer International Publishing; 2019:76-77. https://doi.org/10.1007/978-3-030-11289-9

Nair R, Bhagat A. Healthcare Information Exchange Through Blockchain-Based Approaches. In: Transforming Businesses With Bitcoin Mining and Blockchain Applications. IGI GLOBAL; 2020:234-246. https://doi.org/10.4018/978-1-7998-0186-3.ch014

World Health Organization. Coronavirus disease 2019 (COVID-19) Situation Report. World Health Organization. Accessed April 16, 2020. https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/situationreports

World Health Organization. Novel Coronavirus – Thailand (ex-China). WHO. Accessed April 16, 2020. http://www.who.int/csr/don/14-january-2020-novel-coronavirus-thailand-ex-china/en/

Ming Ji Mini System. AI-Base Face Recognition and Temperature Detection System. Ming Ji Mini System. Accessed June 29, 2020. https://www.lpsups.com/mingjimini-leopowersupply

XinhuaThai. นักวิจัยจีนพัฒนา “AI สร้างภาพปอด” ฉายรอยโรคโควิด-19 สมจริง-ชัดเจน-เข้าใจง่าย XinhuaThai | XinhuaThai. XinhuaThai. Published May 14, 2020. Accessed June 20, 2020. https://www.xinhuathai.com/high/105366_20200514

XinhuaThai. ฟรี! “อาลีบาบา” แชร์ระบบวินิจฉัยโควิด-19 รู้ใน 20 วินาที แม่นยำ 96%. XinhuaThai. Published March 19, 2020. Accessed June 29, 2020. https://www.xinhuathai.com/tech/89044_20200319

WeGO. COVID-19 Testing Kits. WeGO. Published April 9, 2020. Accessed June 29, 2020. http://we-gov.org/wego-smart-health-responder/covid-19-testing-kits-1/

คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล. นักวิจัยคณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล จับมือคณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ คิดค้นนวัตกรรมชุดตรวจ COVID-19 แบบใหม่ด้วยเทคนิคแลมป์เปลี่ยนสี ให้ผลแม่นยำใกล้เคียง RT-PCR พร้อมใช้งานจริงกว่า 20,000 ชุด. คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล. Accessed June 29, 2020. https://science.mahidol.ac.th/th/activity/apr63-24.php

สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ. กรมควบคุมโรค ใช้แอปฯ DDC-Care ของ สวทช. อว. ติดตามผู้ที่มีความเสี่ยงโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 หรือ โควิด - 19 ป้องกันคนไทย เพื่อคนไทย. สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ. Published June 23, 2563. Accessed June 29, 2020. https://www.nstda.or.th/th/news/13147-20200422-ddc-care

MGR Online. 9 นวัตกรรมการแพทย์จากวิกฤตโควิด-19 รองรับวิถีชีวิต New Normal. MGR Online. Published 09:40:00+07:00. Accessed June 29, 2020. https://mgronline.com/specialscoop/detail/9630000052434

Belleza M, R.N. Coronavirus Disease (COVID-19) Study Guide. Nurseslabs. Published March 12, 2020. Accessed January 14, 2021. https://nurseslabs.com/coronavirus-disease-covid-19/

Newby JC, Mabry MC, Carlisle BA, Olson DM, Lane BE. Reflections on Nursing Ingenuity During the COVID-19 Pandemic. J Neurosci Nurs. 2020;52(5):E13. https://doi.org/10.1097/JNN.0000000000000525

ตัวอย่างรูปแบบการตรวจวัดที่ได้จากข้อมูลบนอุปกรณ์สวมใส่

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2021-01-15

รูปแบบการอ้างอิง

1.
ปรีชาคุณ เ, โมเหล็ก ฤ, ชูวงค์อินทร์ ด, กองเมือง เ, สมบัติบูรณ์ ม. การพยาบาลในยุคเทคโนโลยีแห่งข้อมูล. J Chulabhorn Royal Acad [อินเทอร์เน็ต]. 15 มกราคม 2021 [อ้างถึง 1 มกราคม 2026];3(1):19-3. available at: https://he02.tci-thaijo.org/index.php/jcra/article/view/241293

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิชาการ