การศึกษาองค์ความรู้ตำรับยาส้มของพระอาจารย์ฝั้น อาจาโร

บทคัดย่อ

การศึกษาวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาองค์ความรู้ตำรับยาส้มของพระอาจารย์ฝั้น อาจาโร เกี่ยวกับหลักการใช้ยา กลไกลการเกิดโรค หลักการรักษา และมีพระสงฆ์เป็นการสืบทอดองค์ความรู้ การเก็บรวบรวมองค์ความรู้ ใช้วิธีการสัมภาษณ์เชิงลึก แบบมีโครงสร้างและแบบไม่มีโครงสร้าง การสังเกตแบบมีส่วนร่วมและแบบไม่มีส่วนร่วม การจดบันทึก ผลการศึกษา พบว่า ธาตุวัตถุใช้ในตำรับยา ได้แก่ โพแทสเซียมอะลัม, โพแทสเซียมไนเตรท, โซเดียมคลอไรด์ และคอปเปอร์ซัลเฟต ใช้ภายในร่างกาย ยาส้มผสมน้ำ ใช้ภายนอกร่างกาย ทาแผล ยาส้มผสมน้ำส้ม มีผู้สืบทอด ดังนี้ 1. พระครูปลัด กิติต ปาโล ธาตุวัตถุใช้ในตำรับ ได้แก่ โพแทสเซียมอะลัม, โพแทสเซียมไนเตรท, โซเดียมคลอไรด์ และคอปเปอร์ซัลเฟต ใช้ภายในร่างกาย สูตรยาส้มผสมน้ำ สูตรยาส้มผสมน้ำหวาน สูตรยาส้มผสมน้ำผึ้ง ใช้ภายนอกร่างกาย ยาส้มผสมน้ำส้ม 2. พระคำผา ฐานสโม สืบ ธาตุวัตถุใช้ในตำรับ ได้แก่ โพแทสเซียมอะลัม, โพแทสเซียมไนเตรท, โซเดียมคลอไรด์ และคอปเปอร์ซัลเฟต ใช้ภายในร่างกาย ยาส้มผสมน้ำ ยาส้มผสมน้ำผึ้ง ใช้ภายนอกร่างกาย ยาส้มผสมน้ำส้ม 3. พระภัทรพล ปัญญาวโล ธาตุวัตถุใช้ในตำรับ ได้แก่ โพแทสเซียมอะลัม, โพแทสเซียมไนเตรท, โซเดียมคลอไรด์ และคอปเปอร์ซัลเฟต และอีกตำรับ ได้แก่ โพแทสเซียมอะลัม, โพแทสเซียมไนเตรท, โซเดียมคลอไรด์ และคอปเปอร์ซัลเฟต ซัลเฟอร์ และเรียลการ์ ใช้ภายในร่างกาย ยาส้มผสมน้ำ ยาส้มผสมน้ำผึ้ง ใช้ภายนอกร่างกาย ยาส้มผสมน้ำส้ม