บทบาทและความต้องการของพยาบาลวิชาชีพในการจัดการดูแลผู้ป่วยไตเรื้อรังระยะ 3 เพื่อชะลอการเสื่อมของไต

ผู้แต่ง

  • เกษร วิเชียรมณีโชติ โรงพยาบาลบ้านแหลม จังหวัดเพชรบุรี
  • ปาณิสรา ส่งวัฒนายุทธ วิทยาลัยพยาบาลพระจอมเกล้า จังหวัดเพชรบุรี คณะพยาบาลศาสตร์ สถาบันพระบรมราชชนก

คำสำคัญ:

บทบาทพยาบาล, ความต้องการของพยาบาล, การจัดการดูแล, ผู้ป่วยไตเรื้อรังระยะที่ 3

บทคัดย่อ

การศึกษานี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพแบบบรรยาย มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาบทบาทและความต้องการของพยาบาลวิชาชีพในการจัดการดูแลผู้ป่วยไตเรื้อรังระยะ 3 เพื่อชะลอการเสื่อมของไต กลุ่มตัวอย่างเป็นพยาบาลในคลินิกโรคไตเรื้อรัง คัดเลือกแบบเฉพาะเจาะจง โรงพยาบาลในจังหวัดเพชรบุรี จำนวน 13 ราย ระยะเวลาในการรวบรวมข้อมูลเดือนมกราคม - มีนาคม 2567 เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ แบบสัมภาษณ์กึ่งโครงสร้างบทบาทของพยาบาลในการจัดการรายกรณีผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระยะ 3  แบบบันทึกข้อมูลภาคสนาม และเครื่องบันทึกเทป รวบรวมข้อมูลโดยการสัมภาษณ์เชิงลึก การตรวจสอบความเชื่อถือของข้อมูลด้วยวิธีความน่าเชื่อถือ การตรวจสอบความคงที่ของข้อมูล การถ่ายโอนผลการวิจัย  และการยืนยันข้อมูลที่ปราศจากจากอคติ  วิเคราะห์ข้อมูลโดยการวิเคราะห์เชิงเนื้อหา  ผลการวิจัยพบว่า บทบาทของพยาบาลวิชาชีพในการจัดการดูแลผู้ป่วยไตเรื้อรังระยะ 3 เพื่อชะลอการเสื่อมของไต มี 3 ประเด็น คือ 1. บทบาทผู้ประสานงานหลัก  2. บทบาทผู้วางแผนงาน และ 3. บทบาทผู้ให้บริการ ติดตามและประเมินผล นอกจากนี้ความต้องการของพยาบาลวิชาชีพในการจัดการดูแลผู้ป่วยไตเรื้อรังระยะ 3 เพื่อชะลอการเสื่อมของไต มี 3 ประเด็นหลัก คือ   1. ต้องการพัฒนาความสามารถใช้ดิจิทัลในการทำงาน 2. ต้องการพัฒนาระบบการบริหารอัตรากำลัง 3. ต้องการพัฒนาการจัดการความรู้และวิจัยนวัตกรรม ผลการศึกษานี้ส่งผลต่อพยาบาลทั้งในด้านการพัฒนาทักษะวิชาชีพและการเสริมสร้างความสามารถในการดูแลผู้ป่วยไตเรื้อรังระยะ 3 เพื่อชะลอการเสื่อมของไตต่อไป

เอกสารอ้างอิง

กองการพยาบาล สำนักงานปลัดกระทรวง กระทรวงสาธารณสุข. (2561). บทบาทหน้าที่ของพยาบาลวิชาชีพ. สื่อตะวัน.เกตุนรินทร์ บุญคล้าย, กนกวรรณ เวทศิลป์, วรรณชาติ ตาเลิศ, อนุศร การะเกษ, และพิชญาณัฏฐ์ แก้วอำไพ. บทบาทพยาบาลในการดูแลผู้ป่วยไตวายระยะสุดท้ายที่ได้รับการล้างไตทางช่องท้อง: กรณีศึกษา. วารสารโรงพยาบาลมหาสารคาม. 20(1), 176-184.

โกศล ศรีกงพาน, และพัชลาวัล สาระพันธ์. (2561). ผลการจัดการรายกรณีผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังที่มีภาวะน้ำเกินคลินิกไตวายเรื้อรัง โรงพยาบาลกุมภวาปี. วารสารการแพทย์โรงพยาบาลอุดรธานี, 26(2), 166-177.

คณะอนุกรรมการลงทะเบียนการรักษาทดแทนไต (TRT) สมาคมโรคไตแห่งประเทศไทย. (2563). ข้อมูลการบําบัดทดแทนไตในประเทศไทย พ.ศ. 2563. ม.ป.ท.

ธีรพร สถิรอังกูร, กนกพร แจ่มสมบูรณ์, สมจิตต์ วงศ์สุวรรณสิริ, ศิริมา ลีละวงศ์, และหทัยรัตน์ บุญแก้. (2562). การพัฒนารูปแบบการบริหารจัดการอัตรากำลังพยาบาลเพื่อความปลอดภัยของผู้ป่วย: กรณีศึกษา จังหวัดราชบุรี. วารสารวิชาการสาธารณสุข, 28(6), 1130-1142.

ประภากร ศรีสง่า, และนงลักษณ์ เมธากาญจนศักดิ์. (2565). ผลของโปรแกรมการสอนบนแนวคิดภาพสะท้อนทางความคิดผ่านแอปพลิเคชันไลน์ต่อผลลัพธ์ที่คัดสรร ในผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระยะที่ 3 ที่มีอัตราการทำงานของไตลดลงอย่างรวดเร็ว. วารสารพยาบาลศาสตร์และสุขภาพ, 45(1),79-89

ปราณี อ่อนศรี. (2561). แนวทางพัฒนาศักยภาพด้านการวิจัยในวิชาชีพพยาบาลยุคประเทศไทย 4.0. วารสารพยาบาลทหารบก,19(1), 24-29.

ไพรัช เผือกสวัสดิ์. (2564). ผลลัพธ์ทางคลินิกในการจัดการรายกรณีที่บ้านในผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระดับ 3.วารสารเครือข่ายการพยาบาลและการสาธารณสุขภาคใต้. 8(2), 110-122.

ระบบคลังข้อมูลจังหวัดเพชรบุรี. (2566). ข้อมูลผู้ป่วยโรคไตเรื้อรัง ปี 2566. สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดเพชรบุรี.

วราภรณ์ ชัยปลัด, สมพันธ์ หิญชีระนันทน์, และปราณี มีหาญพงษ์. (2565). ผลของการจัดการความรู้ของผู้บริหารทางการพยาบาลระดับต้นในการเตรียมความพร้อมผู้ป่วยเพื่อรับการตรวจวินิจฉัยทางรังสีด้วยการฉีดสารทึบรังสีเข้าหลอดเลือด. วารสารพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยคริสเตียน, 9(2), 40-54.

สมคิด สุภาพันธ์. (2562). การพัฒนารูปแบบการชะลอไตเสื่อมในผู้ป่วยโรคเบาหวานและโรคความดันโลหิตสูงด้วยการจัดการรายกรณีโรงพยาบาลภูสิงห์ จังหวัดศรีสะเกษ. วารสารวิชาการสาธารณสุ, 28(5), 857-866.

สุภลักษณ์ ธานีรัตน์, เมทณี ระดาบุตร, สุจิรา วิเชียรรัตน์, และวิญญา สุมาวัน. (2564). การรับรู้และประสบการณ์ในการดูแลตนเองของผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังในชุมชน. วารสารวิจัยทางวิทยาศาสตร์สุขภาพ, 15(3), 83 -92.

สุวคนธ์ เหล่าราช, และละออง เดิมทํารัมย์. (2564). การพัฒนารูปแบบการดูแลผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระยะที่ 3 ในผู้ป่วยโรคเบาหวานและโรคความดันโลหิตสูง อําเภอนาดูน จังหวัดมหาสารคาม. วารสารวิจัยและพัฒนานวัตกรรมทางสุขภาพ,12(1), 99-111.

อมรรัตน์ มณีนิล. (2566). การพัฒนารูปแบบการดูแลผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระยะที่ 3 โดยใช้การจัดการตนเองและการจัดการรายกรณี ในการชะลอไตเสื่อม โรงพยาบาลวังยาง จังหวัดนครพนม. วารสารอนามัยสิ่งแวดล้อมและสุขภาพชุมชน, 9(1), 79-89.

อารีย์วรรณ อ่วมตานี. (2559). การวิจัยเชิงคุณภาพทางการพยาบาล (Qualitative research in nursing) (พิมพ์ครั้งที่ 3). คณะพยาบาลศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

อัจฉรี คมกฤษ, และอารีย์วรรณ อ่วมตานี. (2561). การศึกษาบทบาทของพยาบาลผู้ประสานงานทางคลินิก. วารสารพยาบาลทหารบก, 22(2), 149-157.

Al-Qudimat, M., Day, S., Almomani, T., Odeh, D., & Qaddoumi, I. (2009). Clinical nurse coordinator: A new generation of highly specialized oncology nursing in jordan. Journal Pediatric Oncology, 31(1), 38-41.

Brown, R. C., Coombes, J. S., Jungbluth, R. K., Hickman, I. J., & Keating, S. E. (2022). Effectiveness of exercise via telehealth for chronic disease: a systematic review and meta-analysis of exercise interventions delivered via videoconferencing. Br J Sports Med, 17:bjsports, 2021-105118. https://doi.org/10.1136/bjsports-2021-105118

Elo, S., Kääriäinen, M., Kanste, O., Pölkki, T., Utriainen, K., & Kyngäs, H. (2014). Qualitative content analysis: A focus on trustworthiness. Sage. https://doi.org/10.1177/2158244014522633

Gadia, P., Awasthi, A., Jain, S., & Koolwal, G. D. (2020). Depression and anxiety in patients of chronic kidney disease undergoing haemodialysis: A study from western Rajasthan. J Family Med Prim Care, 9(8), 4282-4286. https://doi.org/10.4103/jfmpc.jfmpc_840_20

Francis, A., Harhay, M. N., Ong, A. C. M., Tummalapalli, S. L., Ortiz, A., Fogo, A.B., Fliser, D., Roy- Chaudhury, P., Fontana, M., Nangaku, M., Wanner, C., Malik, C., Hradsky, A., Adu, D., Bavanandan, S., Cusumano A, Sola L, Ulasi I, Jha V., ... American Society of Nephrology. (2024). Chronic kidney disease and the global public health agenda: an international consensus. Nat Rev Nephrol, 20(7), 473-485. https://doi.org/10.1038/s41581-024-00820-6

Fletcher, B. R., Damery, S., Damery, S., Aiyegbusi, O. L., Anderson, N., Calvert, M., Cockwell, P., Ferguson, J., Horton, M., Paap, M. C. S., Sidey-Gibbons, C., Slade, A., Turner, N., & Kyte, D. (2022). Symptom burden and health- related quality of life in chronic kidney disease: A global systematic review and meta-analysis. PLoS, 19(4), e1003954. https://doi.org/10.1371/journal.pmed.1003954

Gadia, P., Awasthi, A., Jain, S., & Koolwal, G. D. (2020). Depression and anxiety in patients of chronic kidney disease undergoing haemodialysis: A study from western Rajasthan. J Family Med Prim Care, 9(8), 4282-4286. https://doi.org/10.4103/jfmpc.jfmpc_840_20

Kidney Disease: Improving Global Outcomes, KDIGO. (2013). Chapter 1: Definition and classification of CKD. Kidney International Supplements, 3(1), 19-62. https://doi: /10.1038/kisup.2012.64

Kovesdy, C. P. (2022). Epidemiology of chronic kidney disease: an update 2022. Kidney International Supplements,. 12(1), 7-10.

Lincoln, Y. S., & Guba, E. (1985). Naturalistic Inquiry. Sage.

Powell, S. K, & Tahan, H. A. (2010). Case management: a practical guide for education and practice 3rded.). Wolters Kluwer Health Lippincott William & Wikins.

Stevenson J.K, Campbell Z.C, Webster A.C, Chow C.K, Tong A, Craig J.C, Campbell K.L, Lee V.W. (2019). eHealth interventions for people with chronic kidney disease. Cochrane Database of Systematic Reviews. 2019(8),CD012379. https://doi.org/10.1002/14651858

Zhou, T., Zhao, J., Ma, Y., He, L., Ren, Z., Yang, K., Tang, J., Liu, J., Luo, J., & Zhang, H. (2024). Association of cognitive impairment with the interaction between chronic kidney disease and depression: findings from NHANES 2011–2014. BMC Psychiatry, 24, 312. https://doi.org/10.1186/s12888-024-05769-1

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-04-24

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย