การดูแลสุขภาพด้วยภูมิปัญญาท้องถิ่นในเขตพื้นที่ อำเภอหล่มสัก จังหวัดเพชรบูรณ์

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการดูแลสุขภาพด้วยภูมิปัญญาท้องถิ่น ในเขตพื้นที่อำเภอหล่มสัก จังหวัดเพชรบูรณ์ โดยการเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง จำนวน 4 ราย โดยคัดเลือกหมอพื้นบ้านที่ได้รับการยอมรับจากชุมชน มีองค์ความรู้เชี่ยวชาญในการรักษาหลายโรค และมีประสบการณ์ในการดูแลสุขภาพด้วยภูมิปัญญาท้องถิ่นอย่างต่อเนื่องมากกว่า 10 ปีขึ้นไป โดยการสัมภาษณ์เชิงลึก และการสังเกตจากผู้ให้ข้อมูลหลัก

                 ผลการศึกษาพบว่า การดูแลสุขภาพด้วยภูมิปัญญาท้องถิ่นเป็นการรักษาแบบองค์รวม ซึ่งดูแลรักษาสุขภาพทั้งทางกาย ใจ และจิตวิญญาณ มีวิธีการดูแลรักษาสุขภาพ เช่น การนวด การรักษาด้วยสมุนไพรในท้องถิ่น การเป่า การใช้คาถาและการประกอบพิธีกรรมการรักษา ในส่วนของการรักษาโรคของหมอพื้นบ้านนั้นได้รับสืบทอดความรู้จากบรรพบุรุษหรือจากการฝากตัวเป็นศิษย์ หมอพื้นบ้านมีความชำนาญในการรักษาโรคที่เกี่ยวกับระบบกล้ามเนื้อและกระดูก โรคไข้ โรคผิวหนัง และโรคอื่น ๆ โดยการรักษาประกอบด้วย การซักประวัติ สอบถามอาการจากผู้ป่วยหรือญาติ การตรวจร่างกาย และวินิจฉัยโรคตามทฤษฏีการแพทย์แผนไทย การดูแลสุขภาพด้วยภูมิปัญญาท้องถิ่นด้านการแพทย์พื้นบ้านมีบทบาท และหน้าที่สำคัญในการดูแลรักษาโรคให้กับประชาชนในระดับชุมชนอย่างยิ่ง โดยสรุปการส่งเสริมสนับสนุนการดูแลสุขภาพด้วยภูมิปัญญาท้องถิ่นอย่างมีประสิทธิภาพและมีความปลอดภัย ซึ่งจะส่งผลดีต่อระบบสาธารณสุข และเป็นการอนุรักษ์องค์ความรู้ของชาติสืบต่อไป