ประสิทธภาพของยา Ketamine เปรียบเทียบ lidocaline ในการป้องกันอาการปวดจากการฉีดยา propofol

Main Article Content

Wanna Uengpinitpong

บทคัดย่อ

บทนำ: Propofol เป็นยานำสลบที่นิยมใช้กันอย่างแพร่หลาย แต่ข้อเสียที่พบ่อยคือ ทำให้เกิดอาการ
ปวดบริเวณที่ได้รับการฉีดยาเข้าหลอดดำ มีการศึกษาพบว่ายา ketamine สามารถลด อาการปวดจากการฉีดยา propofol ได้
วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาประสิทธิของยา ketamine 10 มก ในการลดอุบัติการณ์และความรุนแรงของ อาการปวดจากการฉีดยา propofol โดยเปรียบเทียบกับยา lidocaine 40 มก
วิธีการศึกษา: เป็นการศึกษาแบบ prospective, randomized, placebo-controlled, double-blinded โดยทำการศึกษาในผู้ป่วย 210 รายที่มี ASA physical status I-II ที่มารับการผ่าตัดแบบ ไม่เร่งด่วนและได้รับการระงับความรู้สึกแบบทั่วไป โดยแบ่งเป็น 3 กลุ่ม ดังนี้ กลุ่ม K ผู้ป่วยจะได้รับยา ketamine 10 มก กลุ่ม L จะได้รับยา lidocaine 40 มก และกลุ่ม S จะได้รับน้ำเกลือ normal saline โดยฉีดนำเข้าหลอดเลือดดำบริเวณหลังมือ 45 วินาที ก่อนจะฉีดยา propofol 2 มิลลิกรัมต่อน้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม ประเมินอาการปวดหลัง จากฉีดยา propofol 15 วินาที โดยใช้ verbal rating scale 4 ระดับ (0 = ไม่ปวด, 1 = ปวดเล็กน้อย, 2 = ปวดปานกลาง, 3 = ปวดรุนแรง) สถิติที่ใช้ในการศึกษานี้ได้แก่ ANOVA, chi - square และKruskal-Wallis’s test เพื่อเปรียบเทียบข้อมูลระหว่าง ทั้ง 3 กลุ่ม ถ้าการเปรียบเทียบโดยใช้สถิติ ANOVA พบมีความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญ ทางสถิติ จะเลือกใช้ LSD test สำหรับหาความแตกต่างทางสถิติเป็นรายคู่ โดยถือค่า p value ที่น้อยกว่า 0.05 ว่ามีความสำคัญทางสถิติ
ผลการศึกษา: อุบัติการณ์ของอาการปวดจากการฉีดยา propofol ในกลุ่มที่ได้รับยา ketamine เท่ากับ ร้อยละ 25.7 และกลุ่มที่ได้รับยา lidocaine เท่ากับ ร้อยละ 42.9 ซึ่งพบว่าอาการปวด จากการฉีดยาของทั้งสองกลุ่มนี้ลดลงอย่างมีนัยสำคัญเมื่อเปรียบเทียบกับกลุ่มควบคุม ซึ่งเกิดอุบัติการณ์ของอาการปวด ร้อยละ 77.1 (p < 0.001) แต่เมื่อเปรียบเทียบกลุ่ม ketamine กับ lidocaine แล้วประสิทธิภาพในการลดอาการปวดไม่แตกต่างกัน ผู้ป่วยที่มี อาการปวดปานกลางถึงรุนแรงในกลุ่ม ketamine และกลุ่ม lidocaine พบอุบัติการณ์ น้อยกว่ากลุ่มควบคุม ร้อยละ 14.3% 18.6% และร้อยละ 51.4% ตามลำดับ
สรุป: การฉีดนำด้วยยา ketamine 10 มก มีประสิทธิภาพเทียบเท่ากับยา lidocaine ในการลดอาการปวดจากการฉีดยา propofol เข้าหลอดเลือดดำ

Article Details

บท
นิพนธ์ต้นฉบับ

References

1. Scott RP, Saunders DA, Norman J. Propofol: clinical strategies for preventing the pain of injection. Anaesthesia 1988; 43:492-4.

2. King SY, Davis FM, Wells JE, Murchison DJ, Pryor PJ. Lidocaine for the prevention of pain due to injection of propofol. Anesth Analg 1992;74:246-9.

3. Tan CH, Onsiong MK, Kua SW. The effect of ketamine pretreatment on propofol injection pain in 100 women. Anaesthesia 1998;53:302-5.

4. Batra YK, Al Qattan AR, Marzouk HM, Smilka M, Agzamov A. Ketamine pretreatment with venous occlusion attenuates pain on injection with propofol. Eur J Anaesthesiol 2005;22:69-70.

5. Saadawy I, Ertok E, Boker A. Painless injection of propofol: pretreatment with ketamine vs thiopental, meperidine, and lidocaine. Middle East J Anesthesiol 2007;19: 631-44.

6. Fujii Y, Itakura M. A comparison of pretreatment with fentanyl and lidocaine preceded by venousocclusion for reducing pain on injection of propofol: a prospective, randomized, double-blind, placebo-controlled study in adult Japanese surgical patients. Clin Ther 2009; 31: 2107-12.

7. Ayatollahi V, Behdad S, Kargar S, Yavari T. Comparison of effects of ephedrine, lidocaine and ketamine with placebo on injection pain, hypotension and bradycardia due to propofol injection: a randomized placebo controlled clinical trial. Acta Medica Iranica 2012;50:609-14.

8. Honarmand A, Safavi M. Magnesium sulphate pretreatment to alleviate pain on propofol injection: a comparison with ketamine or lidocaine. Acute Pain 2008;10:23-9.

9. Lee P, Russell WJ. Preventing pain on injection of propofol: a comparison between lignocaine pre-treatment and lignocaine added to propofol. Anaesth Intensive Care 2004;32:482-4.

10. Canbay O, Celebi N, Arun O, Karagoz AH, Saricaoglu F, Ozgen S, Efficacy of intravenous acetaminophen and lidocaine on propofol injection pain. Br J Anaesth 2008;100:95-8.

11. Dubay PK, Prasad SS. Pain on injection of propofol: the effect of granisetron pretreatment. Clin J Pain 2003;19: 121-4.

12. Salman AE, Salman MA, Saricaoglu F, Akinci SB, Aypar U. Pain on injection of propofol: a comparison of methylene blue and lidocaine. J Clin Anesth 2011;23:270-4.

13. Picard P, Tramer MR. Prevention of pain on injection with propofol: a quantitative systematic review. Anesth Analg 2000;90:963-9.

14. Koo SW, Cho SJ, Kim YK, Ham KD, Hwang JH. Small-dose ketamine reduces the pain of propofol injection. Anesth Analg 2006;103:1444-7.

15. Durrani Z, Winnie AP, Zsigmond EK, Burnett ML. Ketamine for intravenous regional anesthesia. Anesth Analg 1989; 68: 328-32.

16. Jalota L, Kalira V, George E, Shi YY, Hornuss C, Radke O, Pace NL, Apfel CC. Prevention of pain on injection of propofol: systematic review and meta-analysis. Br Med J 2011;342.

17. Fujii Y, Nakayama M. Efficacy of lignocaine plus ketamine at different doses in the prevention of pain due to propofol injection. Clin Drug Investig 2005; 25: 537-42.
18. Hwang J, Park HP, Lim YJ, Do SH, Lee SC, Jeon YT. Preventing pain on injection of propofol: a comparison between peripheral ketamine pre-treatment and ketamine added to propofol. Anaesth Intensive Care 2009;37:584-7.

19. Hwang I, Noh Jl, Kim SI, Kim MG, Park SY, Kim SH, Ok SY. Prevention of pain with the injection of microemulsion propofol: a comparison of a combination of lidocaine and ketamine with lidocaine or ketamine alone. Korean J Anesthesiol 2010;59:233-7.

20. Barbi E, Marchetti F, Gerarduzzi T, Neri E, Gagliardo A, Sarti A, Ventura A. Pretreatment with intravenous ketamine reduces propofol injection pain. Paediatr Anaesth 2003;13:764-8.

21. Zhao GY, Guo Y, Bao SM, Meng LX, Zhang LH. Prevention of propofol- induced pain in children: pretreatment with small doses of ketamine. J Clin Anesth 2012;24:284-8.

22.lwata M, Inoue S, Kawaguchi M, Kimura T, Tojo T, Taniguchi S, Furuya H. Ketamine eliminates propofol pain but does not affect hemodynamics during induction with double-lumen tubes. J Anesth 2010;24:31-7.

23. Badrinath S, Avramov MN, Shadrick M, Witt TR, Ivankovich AD. The use of a ketamine-propofol combination during monitored anesthesia care. Anesth Analg 2000;90:858-62.