ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับภาวะสุขภาพจิตของผู้สูงอายุในอำเภอพนมดงรัก
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
หลักการและเหตุผล: ประเทศไทยก้าวเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุอย่างสมบูรณ์ ซึ่งเป็นวัยที่ต้องเผชิญกับความเสื่อมและภาวะถดถอยของร่างกายในหลายด้าน ทำให้เป็นกลุ่มเสี่ยงต่อการเกิดปัญหาทางจิตใจได้ง่าย
วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาภาวะสุขภาพจิตของผู้สูงอายุและปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับภาวะสุขภาพจิตของผู้สูงอายุในอำเภอพนมดงรัก
วิธีการศึกษา: การศึกษาภาคตัดขวางในผู้สูงอายุ 390 คน เก็บข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคลและแบบประเมินสุขภาพจิตผู้สูงอายุฉบับสั้น (T-GMHA-15) วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนาและการวิเคราะห์ถดถอยโลจิสติก
ผลการศึกษา: ผู้สูงอายุส่วนใหญ่มีสุขภาพจิตเท่ากับคนทั่วไป (ร้อยละ 57.7) รองลงมามีสุขภาพจิตต่ำกว่าคนทั่วไป (ร้อยละ 27.9) ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับภาวะสุขภาพจิตต่ำกว่าคนทั่วไปอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ได้แก่ ผู้ที่มีรายได้ไม่เพียงพอมีความสัมพันธ์ 62.60 เท่า (95% CI: 2.30-1707.14)ผู้ที่รับจ้างมีความสัมพันธ์เพิ่มขึ้นเป็น 3.55 เท่า (95% CI: 1.13-11.13) ผู้ที่เป็นโสดมีความสัมพันธ์ 7.47 เท่า (95% CI: 1.12-49.71) ผู้ที่มีผู้ดูแลมีความสัมพันธ์เพิ่มขึ้นเป็น 8.12 เท่า (95% CI: 2.21-29.86) และผู้ที่เคยหกล้มมีความสัมพันธ์สูงถึง 225.54 เท่า (95% CI: 58.77-865.59)
สรุป: ปัจจัยทางเศรษฐกิจและสังคมมีความสัมพันธ์กับภาวะสุขภาพจิตของผู้สูงอายุ ควรมีการเฝ้าระวังและส่งเสริมสุขภาพจิตในกลุ่มเสี่ยง
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
กิตต์กวี โพธิ์โน. แนะครอบครัวใช้"5สุข 5มอบ สร้างเสริมสุขภาพจิตผู้สูงวัย. [อินเตอร์เน็ต]. [สืบค้นเมื่อ 31 ตุลาคม 2567]. ค้นได้จาก:URL:https://dmh.go.th/news-dmh/view.asp?id=29705.
กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข. ก้าวย่างของประเทศไทย สู่‘สังคมผู้สูงอายุ’อย่างสมบูรณ์แบบ. [อินเตอร์เน็ต]. [สืบค้นเมื่อ 31 ตุลาคม 2567]. ค้นได้จาก:URL: https://dmh.go.th/news-dmh/view.asp?id=30476
ชัชวาล วงค์สารี. บทบาทพยาบาลกับการส่งเสริมครอบครัวในการชะลอภาวะสมองเสื่อม ระยะเริ่มต้นในผู้สูงอายุ. วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี หัวเฉียวเฉลิมพระเกียรติ 2561;4(2):102–11.
สายพิณ ไชยนันทน์. ผู้สูงอายุกับปัญหาสุขภาพทางใจ. [อินเตอร์เน็ต]. [สืบค้นเมื่อ 31 ตุลาคม 2567]. ค้นได้จาก:URL:https://dmh.go.th/news-dmh/view.asp?id=27565.
World Health Organization. Mental health of older adults. [Internet]. [cited 2025 Jan 4]. Available from:URL: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/mental-health-of-older-adults.
Jalali A, Ziapour A, Karimi Z, Rezaei M, Emami B, Kalhori RP, et al. Global prevalence of depression, anxiety, and stress in the elderly population: a systematic review and meta-analysis. BMC Geriatr 2024;24(1):809. doi: 10.1186/s12877-024-05311-8.
Department of Older Persons. Situation of The Thai Older Persons 2022. Bangkok : Amarin Corporations Public Company Limited ; 2023.
นันทิดา ทองอ้ม. การศึกษาความชุกของภาวะซึมเศร้าและปัจจัยที่มีผลต่อการเกิดภาวะซึมเศร้าในผู้สูงอายุที่มารับบริการแผนกผู้ป่วยนอก โรงพยาบาลศีขรภูมิ จังหวัดสุรินทร์. วารสารการแพทย์โรงพยาบาลศรีสะเกษ สุรินทร์ บุรีรัมย์ 2565;37(2):311-20.
สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดสุรินทร์. รายงานระบบคลังข้อมูลสุขภาพ Health Data Center (HDC) 2566. สุรินทร์ : สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดสุรินทร์ ; 2566.
World Health Organization. Prevention of mental disorders: Effective interventions and policy options. Geneva : World Health Organization ; 2004.
ศูนย์สุขภาพจิตที่ 5 กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข. แบบประเมินสุขภาพจิตผู้สูงอายุ ฉบับสั้น (T-GMHA-15). คลังความรู้สุขภาพจิต กรมสุขภาพจิต. [อินเทอร์เน็ต]. [สืบค้นเมื่อ 4 มกราคม 2567]. ค้นได้ จาก:URL:https://dmh-elibrary.org/items/show/1454.
พาริณี สุกใส, สุธรรม นันทมงคลชัย, ศุภชัย ปิติกุลตัง, โชคชัย หมั่นแสวงทรัพย์, พิมพ์สุรางค์ เตชะบุญเสริมศักดิ์. ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อสุขภาพจิตของผู้สูงอายุในเขตเมือง จังหวัดราชบุรี. วารสารวิชาการสาธารณสุข 2561;27(5):809-18.
ประภาส อุครานันท์, อภิชัย มงคล, วัชนี หัตถพนม, ศิระ กิตติวัฒนโชติ, สุวดี ศรีวิเศษ, ไพรวัลย์ ร่มซ้าย และคณะ. การพัฒนาและทดสอบแบบประเมินสุขภาพจิตผู้สูงอายุ. วารสารสมาคมจิตแพทย์แห่งประเทศไทย 2558;60(1):35-48.
Suwanmanee S, Nanthamongkolchai S, Munsawaengsub C, Taechaboonsermsak P. Factors influencing the mental health of the elderly in Songkhla, Thailand. J Med Assoc Thai 2012;95(SUPPL 6):S8-S15.
สุนิสา ค้าขึ้น, หฤทัย กงมหา, วิจิตร แผ่นทอง, ปรางทิพย์ ทาเสนาะ เอลเทอร์. ภาวะสุขภาพจิตและปัจจัยที่เกี่ยวข้องในผู้สูงอายุ. วารสารวิจัยสุขภาพและการพยาบาล 2563;36(3):150-63.
Lam CW, Boey KW. The psychological well-being of the Chinese elderly living in old urban reas of Hong Kong: a social perspective. Aging Ment Health 2005;9(2):162-6. doi: 10.1080/13607860412331336823.
Fan Lu, Lei Shan. Financial well-being, family financial support and depression of older adults in China. Int J Bank Mark 2023;41(6):1261-81. DOI:10.1108/IJBM-05-2022-0214
McLeod S. Psychology Maslow’s Hierarchy of Needs. [Internet]. [cited 2025 Jan 8]. Available from:URL:https://www.simplypsychology.org/maslow.html.
Sanne B, Mykletun A, Moen BE, Dahl AA, Tell GS. Farmers are at risk for anxiety and epression: the Hordaland Health Study. Occup Med (Lond) 2004;54(2):92-100. doi: 10.1093/occmed/kqh007.
Sommerlad A, Ruegger J, Singh-Manoux A, Lewis G, Livingston G. Marriage and risk of ementia: systematic review and meta-analysis of observational studies. J Neurol Neurosurg Psychiatry 2018;89(3):231-8. doi: 10.1136/jnnp-2017-316274.
Yan XY, Huang SM, Huang CQ, Wu WH, Qin Y. Marital status and risk for late life epression: a meta-analysis of the published literature. J Int Med Res 2011;39(4):1142-54. doi: 10.1177/147323001103900402.
Liu H, Zhang Z, Choi SW, Langa KM. Marital Status and Dementia: Evidence from the Health and Retirement Study. J Gerontol B Psychol Sci Soc Sci 2020;75(8):1783-95. doi: 10.1093/geronb/gbz087.
Delbaere K, Close JC, Brodaty H, Sachdev P, Lord SR. Determinants of disparities between perceived and physiological risk of falling among elderly people: cohort study. BMJ 2010;341:c4165. doi: 10.1136/bmj.
Coulter JS, Randazzo J, Kary EE, Samar H. Falls in Older Adults: Approach and Prevention.Am Fam Physician 2024;109(5):447-56. PMID: 38804759.
